Stari nadgrobni spomenici u Brezovici

Stari nadgrobni spomenici u Brezovici
Stari nadgrobni spomenici u Brezovici
	Spomenik "kapaš" na groblju u Brezovici.
Opšte informacije
Mesto	Brezovica (Gornji Milanovac)
Opština	Opština Gornji Milanovac
Država	Srbija

Stari nadgrobni spomenici u Brezovici (Opština Gornji Milanovac) predstavljaju izvor podataka za proučavanje geneze stanovništva ovog mesta.

Brezovica uredi

Selo Brezovica se nalazi se na zapadnim padinama planine Rudnik, između magistralnog puta Gornji Milanovac-Beograd i lokalnog puta Rudnik-Belanovica. Prostire se pravcem severoistok-jugozapad i graniči sa Rudnikom, Zagrađem i Mutnjem.^[1]

Prvi pomeni sela Brezovica datiraju iz turskih popisa u 16. veku. Početkom 19. veka ovo područje su naselili doseljenici iz Starog Vlaha, Bosne i Srema. Brezovica je sve do 1955. godine bila u sastavu Zagrađa,^[2] kada je postala je samostalno naselje. Seoska slava je Beli četvrtak.^[1]

Seosko groblje uredi

U Brezovici postoji samo jedno seosko groblje. Krajputaša nema.^[3] Najstariji nadgrobnici potiču iz prve polovine 19. veka. Skromnih su dimenzija i uglavnom ponavljaju varijante niskog nadgrobnika četvrtastog ili zaobljenog vrha. Krst upisan u kružnicu je najčešći motiv koji se sreće na starim spomenicima. Nadgrobnici iz druge polovine 19. i s početka 20. veka su u obliku stuba sa "kapom", ili bez nje. Uglavnom su dekorisani motivom "udvojenog" krsta, dok se figura pokojnika javlja samo u dva slučaja. Spomenici su u najvećem broju klesani od peščara slabijeg kvaliteta koji se ljuspa i osipa.^[4] Na pojedinim spomenicima prisutni su tragovi prvobitne crvene boje.

Galerija uredi

Reference uredi

^ ^a ^b Vučićević, dr Slobodan (2016). Gornji Milanovac i njegova sela. Beograd: Kulturno-prosvetna zajednica Srbije. ISBN 978-86-7596-190-1.
^ Kačer: naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik Beograd, SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0754-1.
^ Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. ISBN 978-86-519-0181-5.
^ Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”.

Literatura uredi

Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”.
Kačer: naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik Beograd, SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0754-1.
Vučićević, dr Slobodan (2016). Gornji Milanovac i njegova sela. Beograd: Kulturno-prosvetna zajednica Srbije. ISBN 978-86-7596-190-1.
Kačer: naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik Beograd, SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0754-1.
Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: Litopapir.
Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. ISBN 978-86-519-0181-5.

Spoljašnje veze uredi

[ГМ_села-1] Vučićević, dr Slobodan (2016). Gornji Milanovac i njegova sela. Beograd: Kulturno-prosvetna zajednica Srbije. ISBN 978-86-7596-190-1.

[automatski_generisano1-2] Kačer: naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik Beograd, SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0754-1.

[СС-3] Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. ISBN 978-86-519-0181-5.

[Каменоресци_народног_образа-4] Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”.

[1]

[2]

[3]

[4]