Tesalija

Za druge upotrebe pogledajte stranicu Tesalija (višeznačna odrednica).

Tesalija (grč. Θεσσαλία [Thessalía]) je oblast sa najvećom ravnicom u Grčkoj čija je površina maksimalno iskorišćena i intenzivno se obrađuje. Okružena je planinskim vencima Pinda, Otrisa, Piliona, Osa, Olimpa i Agrafa. Reka Pinios vijuga duž cele ravnice, dok na severu protiče pored slavnog tesnaca Tempi.

Karta Tesalije

Arheološka istraživanja koja su izvršena na raznim mestima duž cele Tesalije dokazala su da je ova oblast nastanjena pre nekih 10.000 godina. Ostaci iz Velikog Starog i Novog kamenog doba, otkriveni su u selima Sesko, Dimini, Jolkos i dr. Više od sto praistorijskih naselja otkriveno je na tlu Tesalije. Stanovnici ove oblasti (3000-3100. godina p. n. e.) nazivali su se Ejoli, Almoni, Miniji, Boeti, Ahajci, Heleni, Mirmidoni i dr. Cela oblast bila je podeljena u četiri regije nazvane Pelazljotis, Telasljotis, Estijaotis i Ftiotis. Planinske regije bile su Peravija, Dolopija i Magnisija.

Istorija

U klasičnom periodu Tesalija je pokušavala da zadrži svoju nezavisnost i ostane van saveza ostalih grčkih gradova. Za vreme Peloponeskog rata većina tesalijskih gradova se obogatila, prodajući istovremeno konje i poljoprivredne proizvode obema zaraćenim stranama, i Atinjanima i Spartancima. Makedonski kralj Filip II okupirao je 352. godine p. n. e. Tesaliju, ali je 197. godine p. n. e. oblast potpala pod vlast Rimljana.

Tokom vizantijskog perioda bila je zasebna oblast i trpela je stalne upade varvara. Nakon osvajanja Konstantinopolja od strane Latina oblast je podeljena u feude kojima su vladali plemići. Tek 1230. godine oslobađa je Teodor Anđeo, vladar Epira. Tesaliju su 1309. godine zauzeli i opustošili Katalonci, a kasnije i Albanci. U 14. veku postaje srpska provincija.

Od 14. veka Turci su bezuspešno pokušavali da je osvoje, da bi u tome konačno uspeli tek 1420. godine. Tesalija se oslobodila turske vlasti 1881. godine, osim oblasti Elasone, koja je konačno ujedinjena sa Grčkom 1912. godine.

Vidi još

• Solunska kraljevina
• Epirska despotovina
• Osvajanja Stefana Dušana
• Raspad Srpskog carstva
• Carstvo Simeona Uroša
• Turahan-beg

Literatura

• Barišić, Franjo; Ferjančić, Božidar, ur. (1986). Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije. 6. Beograd: Vizantološki institut. 
• Blagojević, Miloš (1989). Srbija u doba Nemanjića: Od kneževine do carstva 1168-1371. Beograd: Vajat. 
• Blagojević, Miloš; Medaković, Dejan (2000). Istorija srpske državnosti. 1. Novi Sad: Ogranak SANU. 
• Mihaljčić, Rade (1981). „Dva carstva”. Istorija srpskog naroda. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 573—582. 
• Nicol, Donald M. (1975). Meteora: The Rock Monasteries of Thessaly. London: Variorum. 
• Nicol, Donald M. (1984) [1957]. The Despotate of Epiros 1267-1479: A Contribution to the History of Greece in the Middle Ages (2. izd.). Cambridge: Cambridge University Press. 
• Nicol, Donald M. (1993) [1972]. The Last Centuries of Byzantium, 1261-1453 (2. izd.). Cambridge: Cambridge University Press. 
• Ostrogorski, Georgije (1969). Istorija Vizantije. Beograd: Prosveta. 
• Soulis, George Christos (1984). The Serbs and Byzantium during the reign of Tsar Stephen Dušan (1331-1355) and his successors. Washington: Dumbarton Oaks Library and Collection. 
• Ćirković, Sima; Mihaljčić, Rade (1981). „Osvajanja i odolevanja: Dušanova politika 1346-1355”. Istorija srpskog naroda. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 541—556. 
• Ćirković, Sima (1995). Srbi u srednjem veku. Beograd: Idea. 
• Ćirković, Sima (2004). Srbi među evropskim narodima. Beograd: Equilibrium. 
• Ferjančić, Božidar (1963). „Porodica Maliasina u Tesaliji”. Zbornik Filozofskog fakulteta. Beograd. 7 (1): 241—249. 
• Ferjančić, Božidar (1966). „Posedi porodice Maliasina u Tesaliji”. Zbornik radova Vizantološkog instituta. 9: 22—48. 
• Ferjančić, Božidar (1968). „Sevastokratori u Vizantiji”. Zbornik radova Vizantološkog instituta. 11: 141—192. 
• Ferjančić, Božidar (1974). Tesalija u XIII i XIV veku. Beograd: Vizantološki institut. 
• Fine, John Van Antwerp Jr. (1994) [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. 
• Škrivanić, Gavro A. (1961). „O južnim i jugoistočnim granicama srpske države za vreme cara Dušana i posle njegove smrti”. 11 (1960): 1—15.