Ferenc Rajhl
Ferenc Rajhl (mađ. Raichle J. Ferenc; Apatin, 23. februar 1869 — Budimpešta, 12. april 1960) bio je mađarski arhitekta, kolekcionar umetničkih predmeta i umetnik. Živeo je u Subotici, Segedinu i Budimpešti.
| Ferenc Rajhl | |
|---|---|
 Bista Ferenca Rajhla u Subotici | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 23. februar 1869. |
| Mesto rođenja | Apatin, Austrougarska |
| Datum smrti | 12. april 1960. (91 god.) |
| Mesto smrti | Budimpešta, NR Mađarska |
Biografija uredi
Studije arhitekture završio je u Budimpešti. Nakon školovanja, kao dvadesetdvogodišnjak, uputio se na studijsko putovanje po Evropi i potom 1896. nastanio u Subotici. Ženi se ćerkom uticajnog subotičkog advokata, poslanika u tadašnjoj Gradskoj skupštini Subotice. Veoma brzo počinje da dobija poslove, pored zgrade Subotičke gimnazije i zgrade Nacionalne kasine, na kupljenom placu u samom centru grada, počinje da gradi i dve palate - jednu za potrebe svoje porodice, a drugu za najam. Palata koju je projektovao za svoju porodicu - Rajhlova palata, jedno je od najraskošnijih dela subotičke secesije. U izgradnju i ukrašavanje ove kuće, Ferenc Rajhl uložio je celokupnu imovinu. Pokušao je da se bavi i drugim poslovima, pa je otvorio i ciglanu. Međutim, poslovi mu nisu išli od ruke. Bankrotirao je, njegova imovina prodata je na licitaciji, a Rajhl se sa porodicom preselio u Segedin 1908. godine, gde ponovo pokušava da izgradi karijeru. Radi projekte za nekoliko zgrada u Segedinu, koje se i danas ubrajaju i najlepše ukrase ovog grada. Nakon Prvog svetskog rata preselio se u Budimpeštu u kojoj do kraja života nije uradio ni jedan značajniji projekat.[1] [2]
Umro je 1960. godine. Sahranjen je na groblju Farkašreti u Budimpešti.
Karijera uredi
Na samom početku karijere, Rajhl je bio pod uticajem arhitekture Beča i Berlina. Međutim, veoma brzo se okreće mađarskoj secesiji, koja je u to vreme bila u usponu. Najveći broj zgrada, Rajhl je uradio upravo u duhu mađarske secesije, bogato koristeći motive koji odlikuju ovaj pravac i materijale za ukrašavanje fasade, prvenstveno proizvode fabrike Žolnai. Smatra se da su na njega uticali tada vodeći mađarski arhitekti Eden Lehner i Ede Mađar, kao i još jedan Apatinac - Đula Partoš.
Subotički period uredi
Najvažnije zgrade koje je projektovao tokom života u Subotici su: Zgrada Gradske biblioteke u Subotici (prvobitno zgrada Nacionalne kasine), Zgrada Gimnazije u Subotici, Konen vila na Paliću, Palata Rajhl u Subotici, najamna palata Rajhl, zgrada katoličke crkve u Bačkoj Topoli, gradska kuća u Apatinu. Veliki broj ovih zgrada predstavljaju spomenike kulture i stavljene su pod zaštitu države.[3]
Segedinski period uredi
Za svoju porodicu, Rajhl je i u Segedinu sagradio kuću, pa u ovom gradu postoji istoimena zgrada, kao i u Subotici - Rajhlova Palata. Pored ove zgrade, poznate su još i Grof palata, Moris kuća i Vaštag kuća.
Galerija fotografija uredi
-
Gradska biblioteka, Subotica -
Dvorišna strana Palate Rajhl, Subotica -
Palata Rajhl, Subotica -
Moris kuća, Segedin -
Vaštag kuća, Segedin -
Grof palata, Segedin
_2012-09-16.jpg)
_d%C3%ADsz_az_oromfalon.JPG)
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Subotica i Segedin
- ^ „Onlajn zajednica Apatina, o Ferencu Rajhlu”. Arhivirano iz originala 03. 01. 2015. g. Pristupljeno 02. 01. 2015.
- ^ „TO Vojvodine, Palata Rajhl”. Arhivirano iz originala 06. 05. 2014. g. Pristupljeno 02. 01. 2015.
