Hegliška kriza,[4] poznata i kao Rat na granici Južnog Sudana i Sudana,[traži se izvor] oružani je sukob koji je izbio na granici Sudana i Južnog Sudana u periodu mart—maj 2012. godine zbog vlasništva nad bogatim izvorima nafte i gasa. Subok je okončan primirjem i potpisivanjem nekoliko međudržavnih sporazuma.

Pozadina sukoba

uredi

Južni Sudan je postao nezavistan 2011. godine, a nakon toga došlo je do nekoliko pograničnih sukoba sa Sudanom oko teritorija i nafte. Među njima je i sukobu u regionu Abjej, nakon kojeg je Južni Sudan obustavio proizvodnju i izvoz „crnog zlata“.[5]

U maju 2011. Sudan je okupirao sproni region Abjej, nakon trodnevnih sukoba sa snagama Južnog Sudana. Tokom borbi stradalo je 20-ak vojnika, a oko 20.000 civila je raseljeno i napustilo svoje domove usled razaranja. Posredovanjem međunarodnih zvaničnika okončana je razmena vatre i potpisan sporazum po kome je sporna oblast postala demilitarizovana zona, a Ujedinjene nacije su poslale misiju za održavanje reda i mira[6]. Početkom marta 2012. godine sudanska avijacija bombardovala je pogranične delove Južnog sudana što je bio uvod u početak većeg oružanog sukoba[7].

Tok sukoba

uredi

Bitka za Heglig

uredi

Zvaničnici Sudana saopštili su da je Južni Sudan napao naftno polje u Hegligu, 26. marta, dok je druga strana to okarakterisala kao čin samoodbrane[8][9]. Sledećeg dana sudanska avijacija je bombardovala naftna polja u pograničnom delu Južnog Sudana, nedaleko od grada Bentijua[10]. Kopnena vojska Sudana je napala i sporna područja duž granice, ali je ta ofanziva odbijena[11]. Tokom 28. marta, vlasti Južnog Sudana naredili su svojim trupama povlačenje iz oblasti Hegliga, čime je okončana prva veća bitka u međusobnom ratu[12].

Pregovori

uredi

Tokom septembra 2012. predstavnici obe države su pod nadzorom Afričke unije održali niz sastanaka u Adis Abebi. Predsednici Salva Kir Majardit i Omar el Bašir potpisala su osam sporazuma 27. septembra čime je okončan sukob, a dogovoreno je da se Južnom Sudanu vrati 250.000 barela nafte, da se nastavi ekonomska saradnja obeju država, kao i da se radi na rešavanju graničnih nesporazuma.[13]

Vidi još

uredi

Reference

uredi
  1. ^ a b Sudan and the South 'open new front' in border clash, Pristupljeno 24. 4. 2013.
  2. ^ Over 1,000 S. Sudanese killed at Heglig: commander Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. april 2012), Pristupljeno 24. 4. 2013.
  3. ^ Sudan, South Move Troops to Border, Pristupljeno 24. 4. 2013.
  4. ^ The Heglig Oil Conflict: An Exercise of Sovereignty or an Act of Aggression?. Nicasius Achu Check and Thabani Mdlongwa. str. 3. Pristupljeno 3. 10. 2016.
  5. ^ Sudan and South Sudan in fierce oil border clashes, Pristupljeno 24. 4. 2013.
  6. ^ Sudan: UN authorises peacekeepers for Abyei, Pristupljeno 24. 4. 2013.
  7. ^ Sudanese Tensions Reach Boiling Point, Pristupljeno 24. 4. 2013.
  8. ^ South Sudan profile, Pristupljeno 24. 4. 2013.
  9. ^ Sudan profile, Pristupljeno 24. 4. 2013.
  10. ^ US Condemns Latest Sudan Border Clashes Arhivirano na sajtu Wayback Machine (3. februar 2016), Pristupljeno 24. 4. 2013.
  11. ^ Sudan, South Sudan's Armies in Direct Clashes, Pristupljeno 24. 4. 2013.
  12. ^ South Sudan Pulls Back From Disputed Northern Town Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. jun 2012), Pristupljeno 24. 4. 2013.
  13. ^ Sudans Sign Deals to Resume Oil Exports, Pristupljeno 24. 4. 2013.

Literatura

uredi
  • Daase, Cindy (2011). "International Arbitration: A New Mechanism to Settle Intra-State Territorial Disputes between States and Secessionist Movements? The Divorce of Sudan and South Sudan and the Abyei Question". Osgoode CLPE Research Paper No. 28/2011. SSRN 1933228.
  • Okumu, Wafula (2010). "Resources and border disputes in Eastern Africa". Journal of Eastern African Studies 4 (2): 279–297.
  • Pantuliano, Sara (2010). "Oil, land and conflict: the decline of Misseriyya pastoralism in Sudan". Review of African Political Economy 37 (123): 7–23.
Hegliška kriza
 
Sudan — Južni Sudan
Vreme26. mart 2012. — 28. maj 2012.
Mesto
granica između Južnog Sudana i Sudana
Ishod Povlačenje južnosudanske vojske;
Vraćanje sudanske vojske na okupiranu teritoriju;
Potpisivanje sporazuma 26. septembra
Sukobljene strane
  Južni Sudan
NPOS
  Sudan
Vojska Sudana
Komandanti i vođe
Salva Kir Majardit Omar el Bašir
Jačina
140.000 vojnika
110 tenkova
10 helikoptera
109.300 vojnika
390 tenkova
115 lakih tenkova
63 aviona
29 helikoptera
Žrtve i gubici
31 ubijen[1](južnosudanski izvor)
1.200 ubijenih[2] (sudanski izvor)

256 ubijenih[1] (južnosudanski izvor)

50 zarobljenih[3] (sudanski izvor)