Википедија

Hoker Hajnd

Hoker Hajnd (eng. Hawker Hind) je engleski jednomotorni, dvosedi, dvokrilni avion, koji se koristio kao laki bombarder i izviđač, između dva svetska rata. Proizvodila ga je engleska firma Hoker erkraft (eng. Hawker Aircraft)[1].

Hoker Hajnd (Yugoslav Hind)
Avion Hoker Hajnd
Opšte
Dimenzije
Masa
Pogon
Performanse
Početak proizvodnje1935.
Dužina8,92
Razmah krila11,36
Visina3,23
Površina krila32,30
Prazan1.452
Normalna poletna2.167
Klipno-elisni motor1 h Rolls-Royce Kestrel XVI / Gnome-Rhône Mistral
Snaga1 h 555 / 370 kW kW
Maks. brzina na Hopt298 km/h
Dolet692 km
Plafon leta8.050 m
Brzina penjanja367 m/min

Projektovanje i razvoj uredi

 
Jugoslovenska verzija aviona Hawker Hind (Yugoslav Hind)

Avion Hoker Hajnd je projektovan na osnovu aviona Hoker Hard zamenom pogonske grupe (pojačanja) i otklanjanjem uočenih nedostataka u toku eksploatacije. Projekt aviona Hoker Hajnd je započet 1934. godine, prototip je poleteo 12. septembra 1934. godine a prvi avion iz serijske proizvodnje je isporučen RAF-u 4. septembra 1935. godine.

Tehnički opis uredi

Avion je bio naoružan sa 1 mitraljezom Vickers .303 kalibra (7,7 mm) napred sinhronizovani, 1 mitraljezom Lewis .303 kalibra (7,7 mm) nazad u drugom kokpitu i 231 kg bombi ispod krila. U izviđačkoj varijanti umesto bombi nosio je fotokameru za snimanje terena[2].

Varijante aviona Hoker Hajnd uredi

  • Hind Mk I - Dvosedi laki bombarder napravljen za RAF, sa motorom Rolls-Royce Kestrel V snage 477 kW (640 hp).
  • Afghan Hind - Sličan modelu Hind Mk I, četiri sa motorom Rolls-Royce Kestrel V, plus četiri sa motorom Kestrel UDR; isporučeno Avganistanu.
  • Latvian Hind - Dvosedi avioni za obuku sa radijalnim motorom Bristol Mercury IX; tri napravljena za Litvaniju.
  • Persian Hind - Modifikovana verzija Hind Mk I, sa radijalnim motorom Bristol Mercury VIII; 35 primeraka napravljena za Persiju.
  • Portuguese Hind - Sličan modelu Hind Mk I, dva aviona su napravljena kao bombarderi, a dva su napravljena kao avioni za obuku i isporučeni Portugaliji.
  • Swiss Hind - Dvosedi nenaoružani avion za vezu (kurirski); jedan avion je isporučen Švajcarskoj.
  • Yugoslav Hind - Modifikovana verzija Hind Mk I, dva aviona su sa Rolls-Royce Kestrel XVI motorom, a jedan sa Gnome-Rhone Mistral motorom.

Zemlje koje su koristile Avion Hoker Hajnd uredi

 
Hawker Hind, Iran

Operativno korišćenje uredi

Avion Hoker Hajnd se proizvodio u periodu od 1935 do 1938. godine i proizveden je u 528 primeraka. Napravljen je pre svega da bi popunio prazninu nastale između zastarelih lakih bombardera koji su se koristili u RAF-u i modernih lakih bombardera koji su bili u fazi projektovanja i ispitivanja. Prvi avioni Hoker Hajnd su isporučeni RAF-u novembra meseca 1935. godine, a već 1938. godine ovi avioni se koriste kao avioni za obuku pilota. U međuvremenu ovi avioni su izvezeni u Avganistan (8), u Republiku Irsku, Letoniju (3), Persiju (35) (Iran), Portugal (4), Južnu Afriku, Švajcarsku (1), i Jugoslaviju (3). Najduže se koristio u Avganistanu do 1957. godine.

Avion Hoker Hajnd u Jugoslaviji uredi

Avion Hoker Hajnd (Yugoslav Hind) sa motorom Gnome-Rhone Mistral U toku 1937. godine Britanska vlada je odobrila izvoz vazduhoplovnog materijala u Kraljevinu Jugoslaviju. U okviru toga Vojno Vazduhoplovstvo Kraljevine Jugoslavije (VVKJ) je između ostalog naručilo tri aviona Hoker Hajnd. Ovi avioni su isporučeni iste 1937. godine pod nazivom modela Yugoslav Hind. Specifičnost ovog modela je bila u tome što su dva aviona iz ove isporuke bila opremljena motorima Rolls-Royce Kestrel XVI snage 745 KS (555 kW) da bi bili unificirani sa motorima lovaca Hoker Fjuri Mk II. Treći avion je bio opremljen motorom Gnome-Rhone Mistral koji se na osnovu licence proizvodio u Industriji avio motora u Rakovici pod nazivom IAM K9 snage 500 KS (370 kW).

U toku 1938. godine planirana je nabavka još 30 aviona ovog tipa radi opremanja izviđačkih jedinica VVKJ do 1940. godine. Avion Hoker Hajnd je bio laki bombarder-izviđač pa je i u VVKJ korišćen za tu namenu. Isporukom novih lakih bambardera Bristol Blenim i njihovom proizvodnjom u zemunskom Ikarusu odustalo se od dalje nabavke aviona Hoker Hajnd koji je već bio zastareo i u trenutku isporuke ova tri aviona. Ova tri aviona Hoker Hajnd su pridodati 11. vg za dalja izviđanja gde su dočekali Aprilski rat 1941. godine[3].

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 02. 06. 2019. g. Pristupljeno 29. 01. 2016. 
  2. ^ O. Petrović; Vojni aeroplani Kraljevine SHS/Jugoslavije (Deo II: 1931 – 1941), Let 3/2004. Beograd, 2004.
  3. ^ Dimitrijević, Bojan; Miladinović P., Micevski M. (2012). Kraljevsko vazduhoplovstvo - Vojno vazduhoplovstvo Kraljevine SHS/Jugoslavije 1918-1944. Beograd: Institut za savremenu istoriju. ISBN 978-86-7403-169-8. 

Literatura uredi

  • Dimitrijević, Bojan; Miladinović P., Micevski M. (2012). Kraljevsko vazduhoplovstvo - Vojno vazduhoplovstvo Kraljevine SHS/Jugoslavije 1918-1944. Beograd: Institut za savremenu istoriju. ISBN 978-86-7403-169-8. 
  • O. Petrović; Vojni aeroplani Kraljevine SHS/Jugoslavije (Deo II: 1931 – 1941), Let 3/2004. Beograd, 2004.
  • Janić, Čedomir; Petrović, Ognjan (2010). Vek avijacije u Srbiji 1910-2010, 225 značajnih letelica. Beograd: Aerokomunikacije. ISBN 978-86-913973-0-2. 
  • Paunović, Marinko (1981). Svetska avijacija 1783-1930 god. Beograd: Sportska knjiga. 
  • Đokić, Nebojša; Radovanović, Radovan (2017). „STVARANjE VAZDUHOPLOVSTVA KRALjEVINE SHS I FORMIRANjE RATNE DOKTRINE”. Zapisi (na jeziku: (jezik: srpski)). Požarevac: Istorijski Arhiv Požarevca. 6: 113 — 126. ISSN 2334-7082. 
  • Mijatović, Ivan; Đokić, Nebojša (2011). „LOVAČKA AVIJACIJA VOJSKE KRALjEVINE JUGOSLAVIJE I PRAĆENjE SAVREMENIH TRENDOVA U NAORUŽANjU - stereotipi i činjenice,”. Rasinski anali (na jeziku: (jezik: srpski)). Kruševac: Istorijski Arhiv Kruševca. 9: 136 — 168. ISSN 1451-4346. 

Spoljašnje veze uredi

 
Hoker Hajnd na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Хокер_Хајнд&oldid=27368589”