Hotel Evropa (Kraljevo)
Hotel Evropa (Kraljevo) bio je ugostiteljski objekat u centru Kraljeva, koji se nalazio na mestu današnjeg hotela Turist. Jedan restoran novoizgrađenom hotelu je poneo ime Evropa, u čast hotela koji mu je prethodio.
| Hotel Evropa | |
 | |
Informacije
| |
|---|---|
| Lokacija |  Kraljevo, Srbija
|
| Status | srušen |
| Sagrađena | 1890. god. |
| Zatvaranje | 1954. |
Istorijat uredi
Izgradnja hotela uredi
Zgrada u kojoj se nalazio Hotel Evropa podignuta je na gradskom trgu 1890. godine. Nju su podigla braća Sreten i Jovan Crvčanin. Želeli su da podignu modernu gostionicu, kojoj su dali naziv Evropa. Zgrada je bila prizemna, a njena fasada je bila okrenuta ka pijaci (koja se tada nalazila na trgu). Na sredini su bila velika zastakljena ulazna vrata, a sa obe strane su se nalazila četiri velika prozora. Sa desne strane zgrade nalazila se velika drvena kapija kojom se ulazilo u dvorište, u kome je bila sazidana posebna zgrada za kafedžije i goste koji su hteli prenoćište. U dvorištu su bile izgrađene magaze i druge pomoćne prostorije. Crvčani su želeli da podignu hotel, ali to nisu ostvarili. Ipak, zbog lepo uređene unutrašnjosti i nivoa usluge Evropu su Kraljevčani nazivali hotelom.[1]
Period pre Drugog svetskog rata uredi
Pošto su braća Crvčanin bili prezaduženi kod Državnog kreditnog zavoda Uprava fondova, sud je doneo odluku o prodaji Evrope. Uprava fondova je na ime naplate duga preuzela Evropu 1899. godine, što je potvrdila tapija koji je Upravi fondova izdao Prvostepeni sud u Čačku. Uprava fondova je 14. jula 1900. godine prodala Evropu za 31.105 dinara Avramu Krstiću, trgovcu iz Kraljeva.[2] Evropa je ostala vlasništvo porodice Krstić do 1948. godine. Nakon smrti Avrama Krstića 1923. godine gostionicu je nasledila Avramova udovica Draga. Nakon Dragine smrti trebalo je da po trećina vlasništva pripadne sinovima Predragu i Dušanu, a poslednja trećina deci Živka Krstića. Pošto su se Krstići bavili samo trgovinom, gostionicu su izdavali pod zakup.[3]
Gostionica je bila renovirana više puta. Godine 1925. kupljen je novi nameštaj, posle čega je gostionica zvanično nazvana Hotel Evropa. Oko 1936. godine ispred zgrade, preko celog trotoara je postavljena metalna konstrukcija sa nadstrešnicom. U sklopu zgrade je bio i restoran, a ispod nje se nalazio podrum. Od 1900. do 1915. Evropu je zakupio Boško Pantović-Soldatović. Zna se da je Moma Todosijević držao Evropu između 1930. i 1933, kada je morao da se povuče zbog finansijskih problema. Sledeći zakupci su bili Vlastimir Lale Spasojević (1933-1935) i Mita Milović, koji pre toga bio zakupac Hotela Beograd. Milović je radio u Evropi sve do 1941, kada odlazi u Kruševac.[3]
Evropa je u međuratnom periodu važila za ugostiteljski objekat koji je pružao vrhunsku uslugu. Bila je poznata po dobrom roštilju, kao i po svojoj poslastičarnici, u kojoj je najčuvenija bila moka torta. U posebno uređen separe redovno su navraćali poznati kraljevački trgovci: Radovanović, Knežević, Aritonović, inženjeri Fabrike aviona i drugi. Hotel je imao stalne goste: trgovce, zanatlije, činovnike i oficire. Subotom i nedeljom uveče ovaj hotel je bio jedno od omiljenih mesta za provod u gradu.[4]
Nacionalizacija i rušenje uredi
Tokom Drugog svetskog rata Evropa je radila samo nakratko. Svoj rad je obnovila po oslobođenju. Od 1. januara 1947. ušla je u sastav novoformiranog Narodnog ugostiteljskog preduzeća Stolovi. Hotel je nacionalizovan 1948. godine. Zgrada Evrope srušena je 1954. godine kako bi se napravilo mesta za Hotel Turist. Jedna sala restorana novog hotela je nazvana Evropa u spomen na ugostiteljski objekat koji je prethodio Turistu.[5]
Galerija uredi
-
Gradska pijaca na trgu i Hotel Evropa oko 1910. godine -
Hotel Evropa tokom tridesetih godina
Reference uredi
- ^ Matijević, Milan M. (1998). Kraljevačke kafane. Kraljevo: Zavičajno društvo Kraljevo. str. 97.
- ^ Matijević, Milan M. (1998). Kraljevačke kafane. Kraljevo: Zavičajno društvo Kraljevo. str. 97—98.
- ^ a b Matijević, Milan M. (1998). Kraljevačke kafane. Kraljevo: Zavičajno društvo Kraljevo. str. 99.
- ^ Matijević, Milan M. (1998). Kraljevačke kafane. Kraljevo: Zavičajno društvo Kraljevo. str. 101—102.
- ^ Matijević, Milan M. (1998). Kraljevačke kafane. Kraljevo: Zavičajno društvo Kraljevo. str. 102.
