Википедија

Hram Svete Trojice (Beograd)

Ne poistovećivati sa Crkva Svete Trojice (Pašino brdo).

Hram Svete Trojice (rus. церковь Святой Троицы) poznat i kao Ruska crkva je hram Ruske pravoslavne crkve u Beogradu. Podignut je 1924. po planovima arhitekte Valerija Staševskog za Ruse, koji su nakon oktobarske revolucije pobegli od komunista iz Rusije. Uglavnom su to bili pripadnici viših slojeva društva.[1]

Hram Svete Trojice u Beogradu
Današnji izgled hrama Svete Trojice
Opšte informacije
Mesto Beograd Takovska 4.
OpštinaPalilula
Država Srbija
Vreme nastanka1924.
Tip kulturnog dobraSpomenik kulture
Nadležna ustanova za zaštituZavod za zaštitu spomenika kulture
beogradskonasledje.rs

Istorija

uredi

Hram Svete Trojice izgrađen je u zlatno doba izgradnje hrišćanskih verskih objekata u Beogradu vezano je za period između dva svetska rata (1918 — 1941) kada je izgrađeno oko dvadeset hramova, koji su, uključujući i ovaj na sasvim specifičan način, izmenili i unapredili vizuelnu sliku Beograda.[2]

Hram Svete Trojice je podignut dobrovoljnim prilozima ruskih iseljenika i beogradskog građanstva na prostoru istočno od stare Crkve Svetog Marka, na placu u Takovskoj 4. Službe su se ranije održavale u šatoru, a temelji novog hrama su osvećeni 27. oktobra 1924. U temelj je uzidana povelja u kojoj je, na ruskom, stajalo:[3]

U ime Oca, Sina i Svetoga Duha, osniva se ova ruska crkva u čast i slavu Svete Trojice, za vladavine blagovernog i hristoljubivog Kralja Srba, Hrvata i Slovenaca Aleksandra I, Nj. S. Patrijarha srpskog Dimitrija i Nj. S. Patrijarha moskovskog i sve Rusije Tihona, godine od stvorenja sveta sedam hiljada četiri stotine trideset i druge, a od rođenja Spasiteljeva hiljadu devet stotina dvadeset i četvrte, meseca oktobra, u četrnaesti dan.

Crkva je osvećena 4. januara 1925.[4] Izgrađena je po projektu arhitekte Valerija Staševskog, a osveštena 22. oktobra 1925. godine.[5][6]

U temelje hrama su položili grumen zemlje donesen iz Rusije, a u crkvi je i grob ruskog generala Vrangela, vođe carističkih snaga protiv boljševika.

Crkva poseduje bogatu riznicu ikona i zastava Ruske carevine, među kojima se jedno vreme nalazile i vojne zastave Napoleona i Osmanlija, koje su bile ratni plen ruske vojske. Ove zastave su 1944. vraćene u Rusiju.[7]

U hramu je sahranjen general Petar Nikolajevič Vrangel, glavnozapovedajućii ruske belogardijske armije.

Arhitektura

uredi

Hram Svete Trojice svojim konstruktivnim sklopom i dekorativnom estetikom izvedena je sa odlikama tipičnim za rusko sakralno graditeljstvo.[8][9]

Živopisna silueta hrama, kao i celokupno kompoziciono rešenje u prostoru podražava kontekstualni pristup projektovanja poštujući zatečeni ambijent i oblikujući siluetu padine podno Crkve Svetog Marka.[10]

Freskodekoracija

Izrada freskodekoracije je delo čuvenog zografa, barona Nikole Majendorfe, koji je često sarađivao sa ruskim arhitektama u velikim graditeljskim poduhvatima u bivšoj Kraljevini Jugoslavije.

Galerija

uredi

Vidi još

uredi

Izvori

uredi
  1. ^ Šal carevića Alekseja („Večernje novosti”, 20. jul 2016)
  2. ^ A. Kadijević, Jedan vek traženja nacionalnog stila u arhitekturi (sredina XIX – sredina XX), Beograd, 1997, 158–175.
  3. ^ "Politika", 30. okt. 1924, str. 5
  4. ^ "Politika", 5. jan. 1925, str. 4
  5. ^ M. Đurđević, Prilog proučavanju delatnosti arhitekte Valerija Vladimiroviča Staševskog u Beogradu, GGB, 45–46, Beograd 1998–1999, 151–171
  6. ^ Grupa autora, Vodič kroz Beograd, Beograd 1930, 59.
  7. ^ Ž. M. Jevremović, Istorijske znamenitosti Beograda i Zemuna, Beograd 1935, 49
  8. ^ B. Vujović, Beograd u prošlosti i sadašnjosti, Beograd 2003, 297
  9. ^ Staševski Đorđe u: Leksikon neimara, Beograd 2008, 355.
  10. ^ S. G. Bogunović, Arhitektonska enciklopedija Beograda XIX i XX veka, II, Beograd 2005, 1086

Spoljašnje veze

uredi
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Храм_Свете_Тројице_(Београд)&oldid=28878119”