Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Cerovici

Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Crkva Svetih apostola Petra i Pavla.

Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Cerovici hram je Srpske pravoslavne crkve koji pripada Eparhiji zvorničko-tuzlanskoj. Nalazi se u mjestu Cerovici, na teritoriji opštine Stanari, u Republici Srpskoj, Bosna i Hercegovina. Hram se nalazi na listi zaštićenih nepokretnih kulturno-istorijskih dobara Republike Srpske.

Hram Sv. apostola Petra i Pavla
Osnovni podaci
Jurisdikcija	Srpska pravoslavna crkva
Eparhija	Eparhija zvorničko-tuzlanska
Osnivanje	18. vijek
Osnivač	Srpska pravoslavna crkva
Posvećen	Sv. Apostolima Petru i Pavlu
Arhitektura
Nivo značaja	Spisak kulturnih dobara Srpske
Rekonstruisan	1996 - 2000. godine.
Lokacija
Mesto	Cerovica (Stanari)
Država	Bosna i Hercegovina Republika Srpska
Koordinate	44° 42′ 40.0″ N 17° 54′ 28.0″ E
Hram Sv. apostola Petra i Pavla Hram Sv. apostola Petra i Pavla na karti Bosne i Hercegovine

Ikonostas crkve u Cerovici

Istorija

Temelje hrama u Cerovici osveštao je mitropolit dabrobosanski Georgije Nikolajević 30. maja 1891. godine, na Spasovdan. Isti mitropolit osveštao je hram na Petrovdan 1892. godine. Prvobitni zvonik zamijenjen je novim 1978. godine. Tokom Drugog svjetskog rata pričinjena je manja materijalna šteta na hramu. Tokom građanskog rata u Bosni i Hercegovini (1992—1995) Armija Republike Bosne i Hercegovine i Hrvatsko vijeće odbrane udruženim snagama napale su selo 11. aprila 1995. godine. Tada je hram pogođen sa nekoliko tenkovskih granata.

Tom prilikom oštećen je krov, oltarska apsida, oltar i časni prijesto. Obnova hrama izvršena je od 1996. do 2000. godine. Nakon obnove, hram je 13. avgusta 2000. činom obnovljenja osveštao episkop zvorničko-tuzlanski Vasilije Kačavenda. Hram je živopisao Nikola Đurović iz Kosjerića. U posjedu hrama nalaze se tri svetinje: ikona sa česticom moštiju Sveta Matrona Moskovska, kopija ikone Presvete Bogorodice „Pomoć nesrećnima” i časni krst donesen iz Jerusalima. Predanje o crkvenom životu u Cerovici govori da je ranije postojala „neka građevina napravljena od pruća, pokrivena platnom, koja je izgledala kao šator”. U selu je tada bilo 48 srpskih pravoslavnih domova, koje je opsluživao pop Kosta Anđelić.

Crkva je podignuta na kraju sela, na brežuljku Gojakovcu, s desne strane pored glavnog druma između Jelaha i Stanara. Kum crkve na osveštavanju tada je bio Teodor Đurić, zemljoradnik iz sela Male Bukovice.

Sveštenici koji su služili na parohiji

• Vaso Anđelić (1840—1860);
• Teodor Zrnić (1860—1872); povremeno je služio Jovo Kvržić (1840—1878); Radnja Donja
• Kosta Anđelić, protojerej (1872—1928);
• Stojan Stanković (1928—1929);
• Vasilije K. Stanković, jeromonah (1929—1932);
• Cvijetin Stević (1932—1933);
• Radivoje M. Jelić (1933—1941); od (1941—1945); za vreme rata sveštenika su proterale ustaše.
• nema podataka o sveštenoslužiteljima od 1945;
• do 1956. godine; Nikola Mandić (1956—1957);
• Risto Krivokapić (1957—1964);
• Ranko Jotić (1964—1965);
• Krsto Rikić (1965—1970);
• protojerej-stavrofor Petar Ninković (1970—1982);
• Nedeljko Mitrović (bio paroh tri mjeseca 1982);
• Mitar Topalović (1982—1985);
• Radenko Mirović (1985—1991);
• stanarski paroh Stanislav Rađen, protojerej-stavrofor (1991—1994);
• protojerej-stavrofor Miroslav Živković (1994—2019);
• jerej Nemanja Prodić (2019—danas).

Matične knjige

Parohijske matične knjige vode se od 1892. godine, a nedostaju sljedeće:

• rođenih i krštenih (1892—1896, 1931—1935, 1947—1955);
• vjenčanih (1892—1927, 1936—1954);
• umrlih (1892—1904, 1920—1932).

Filijalni hram

Crkva Sv. Cara Konstantina i Carice Jelene u Vitkovcima. Hram je dimenzija 14 × 7 metara. Gradnja hram započeta je 1997. godine. Temelje je osveštao episkop zvorničko-tuzlanski g. Vasilije 1999. godine. Isti episkop osveštao je hram 2004. godine. Ikonostas od hrastovine djelo je Živka Vukovića iz Šnjegotine. Ikone na ikonostasu živopisao je Milojko Prodanović iz Kulaša. Hram je živopisao od 2007. do 2009. godine Nikola Đurović iz Kosjerića.

Parohijski dom

Parohijski dom u Cerovici sagrađen je 2005. godine, a iste godine osveštao ga je episkop zvorničko-tuzlanski Vasilije Kačavenda. Prije ovog parohijskog doma postojao je stari koji je u ratu 1992. godine devastiran i znatno oštećen. Nakon izgradnje novog parohijskog doma stari dom je porušen. U porti hrama nalazi se još i sveštenički dom.

Drugi crkveno-opštinski objekti

U porti hrama u Cerovici nalazi se objekat stare škole podignute neposredno nakon osveštanja hrama u Cerovici na Aranđelovdan 1898. godine, a u vrijeme službovanja prote Koste Anđelića. Od samog početka vodila se kao imovina Crkveno-školske opštine u Gojakovcu, o čemu svjedoči i blagajnički dnevnik koji je sačuvan. Nastava je u ondašnjoj školi držana do 1980-ih. Tada je podignuta nova zgrada osnovne škole u Cerovici u kojoj je nastavljen rad osnovne škole. Tokom Rata u BiH (1992—1995) objekat je porušen. U posleratnom periodu počelo je njeno generalno obnavljanje. Danas je ovaj objekat preinačen u Svetosavski dom u Cerovici. U prostorijama stare škole smješten je Zavičajni muzej „Gojakovac”, koji je otvorio episkop zvorničko-tuzlanski g. Hrizostom Jević 11. maja 2014. godine.

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Izvori

• Veb-sajt SPC Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. oktobar 2018)
• Veb-sajt Cerovica
• Bosansko-hercegovački istočnik
• Srpska pravoslavna crkva u Bosni i Hercegovini
• Sveštenik, protojereje-stavroforo Miroslav Živković: „Cerovica i Vitkovci kroz vrijeme“, Cerovica 2015.