Crkva Svetog velikomučenika Prokopija u Visokom
Crkva Svetog velikomučenika Prokopija je hram Srpske pravoslavne crkve koji se nalazi u Visokom, u Bosni i Hercegovini. Pripada dabrobosanskoj mitropoliji, arhijerejskom namesništvu Sarajevskom i sedište je Visočke parohije. Posvećen je svetom velikomučeniku Prokopiju.[1]
| Crkva Svetog velikomučenika Prokopija | |
 | |
| Osnovni podaci | |
|---|---|
| Jurisdikcija | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Mitropolija dabrobosanska |
| Osnivanje | 18. vijek |
| Osnivač | Srpska pravoslavna crkva |
| Posvećen | Svetom Prokopiju |
| Arhitektura | |
| Nivo značaja | Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine |
| Rekonstruisan | 2020. |
| Lokacija | |
| Mesto | Visoko |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Koordinate | 43° 58′ 54.57″ N 18° 10′ 57.03″ E / 43.9818250° S; 18.1825083° I |
  Crkva Svetog velikomučenika Prokopija u Visokom na karti Bosne i Hercegovine | |
Ova crkva je sagrađena 1857. godine. Obnovljena je 1998. godine. Parohijski dom je podignut 1935. godine, a sada je potpuno demoliran. Dom Svetog Save je podignut 1984. godine na temeljima stare srpske škole. Srpski dom koji koristi Kožarski kombinat Visoko vraćen je crkvi 1991. godine. Kombinat je pristao da plaća kiriju ali je rat 1992. godine omeo realizaciju ugovora. Parohiju u Visokom su opsluživali sveštenici: Slobodan Radović; Vojislav Čarkić i Milomir Kovač. Sada parohiju opslužuje paroh kakanjski.[2]
Tokom rata u Bosni i Hercegovini zbirka je sačuvana tako što su ikone prenesene u podrum MUP-a u Visokom. Iz podruma MUP-a u Visokom, kako bi se obezbijedili bolji uslovi za čuvanje, ikone su prenesene u franjevački samostan u Visokom. Nakon rata ikone su sa odgovarajućim popisom i zapisnikom o njihovom stanju predate Srpskoj pravoslavnoj crkvi u Sarajevu.[3] U julu 2019. počela je obnova crkve koju je podržao je veliki broj privrednika iz Visokog, kao i sama lokalna vlast.[4][5]
Crkva je proglašena nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine odlukom Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika 8. marta 2004. godine.[3]
Nacionalni spomenik sastoji se od crkve, crkvenog dvorišta, ogradnog zida, ulazne kapije, parohijskog doma i pokretnog nasljeđa koje čini 18 ikona: Deizis sa arhanđelima Mihajlom i Gavrilom, Vaskrsenje Hristovo sa prazničnim scenama, Madona sa Hristom, Sv. Nikola, Sv. jevanđelist Marko,Krštenje Hristovo, Sv. Georgije ubija aždaju, Bogorodica sa Hristom, Sv. Petka i Sv. Dimitrije, Sv. Nikola, Sv. Mitar, Nerukotvoreni Hristov lik na peškiru, Mandilium, Jerusalim, Jerusalim, Sv. Luka, Sv. Marko, Sv. Jovan i Sv. Matija[3]
Reference uredi
- ^ „Hram Svetog velikomučenika Prokopija”. Arhivirano iz originala 21. 07. 2017. g. Pristupljeno 25. 02. 2021.
- ^ Mitropolit Hrizostom u Visokom
- ^ a b v „Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika”. old.kons.gov.ba. Pristupljeno 2019-10-28.
- ^ K, N. „Počela obnova Crkve sv. Prokopija: Projekt koji ojačava zajedništvo i suživot”. Radio Sarajevo. Pristupljeno 2019-10-28.
- ^ Redakcija (2019-05-27). „OBNOVA CRKVE SV. PROKOPIJA- NAJLJEPŠA PORUKA O VISOČKOM ZAJEDNIŠTVU”. RTV VISOKO (na jeziku: bošnjački). Pristupljeno 2019-10-28.
Literatura uredi
- Članak je preuzet sa zvaničnog sajta mitropolije dabrobosanske sa ove[mrtva veza] stranice, uz dozvolu