Dissopsalis

izumrli rod placentalni sisara

Dissopsalis (Disopsalis — „dvostruke makaze”) je izumrli rod placentalnih sisara, iz izumrlog plemena Dissopsalini, unutar izumrle potporodice Teratodontinae i izumrle porodice Teratodontidae, koji je u periodu od srednjeg do kasnog miocena nastanjivao područje Afrike i Azije.[1][2][3][4][5]

Dissopsalis
Vremenski raspon: 16.1–8.8 Ma
srednji do kasni miocen
ilustracija lobanje vrste
Dissopsalis carnifex
Naučna klasifikacija e
Domen: Eukaryota
Carstvo: Animalia
Tip: Chordata
Klasa: Mammalia
Red: Hyaenodonta
Natporodica: Hyainailouroidea
Porodica: Teratodontidae
Potporodica: Teratodontinae
Pleme: Dissopsalini
Rod: Dissopsalis
Pilgrim, 1910
Tipska vrsta
Dissopsalis carnifex
Pilgrim, 1910
Vrste
  • Dissopsalis carnifex
  • Dissopsalis pyroclasticus
Sinonimi
sinonimi vrsta:
  • D. carnifex:
    • Dissopsalis ruber (Pilgrim, 1910)

Etimologija naziva uredi

Rod: Porijeklo naziva od: Značenje naziva:
Dissopsalis
  • starogrčke riječi disos (stgrč. δισσός), koja znači dvostruko
  • starogrčke riječi psalis (stgrč. ψαλίς), koja znači makaze
dvostruke makaze
Vrste: Porijeklo naziva od: Značenje naziva:
D. carnifex
  • roda Dissopsalis
  • i latinske riječi karnifeks (lat. carnifex), koja znači mesar
Disopsalis mesar
D. pyroclasticus
  • roda Dissopsalis
  • starogrčke riječi piro (stgrč. πῦρ), koja znači vatra
  • i starogrčke riječi klastos (stgrč. κλαστός), koja znači slomljeno
Disopsalis od vatreni komada

Opis uredi

Vrste iz roda Dissopsalis su veličinu crvene lisice. Zubna formula kod vrsti iz ovog roda je ?.1.4.3?.1.4.3.[3]

Ponašanje i paleoekologija uredi

Vrste iz roda Dissopsalis su bile kopneni predatori koji su u prošlosti Afrike i Azije nastanjivali plavne ravnice i kopnene ekosisteme.

Sistematika uredi

Klasifikacija uredi

Rod: Dissopsalis (Pilgrim, 1910)
Vrste: Rasprostranjenost fosila
i lokacija:
Vremenski
raspon:
D. carnifex (Pilgrim, 1910)[6]   Indija (Pandžab[7] i Džamu i Kašmir)
  Pakistan[8][9]
16,1 do 8,8 mil. god.
D. pyroclasticus (Savage, 1965)[10]   Kenija[8] 15,0 do 9,0 mil. god.

Filogenija uredi

Dolje prikazan kladogram predstavlja filogenetske veze roda Dissopsalis.[11][12][13][14][15][16]

 †Teratodontidae 
 †Teratodontinae 

Furodon

 ? 

Teratodontinae sp. (BC 2’08)

 ? 

Teratodontinae sp. (CBI-1-614)

Ekweeconfractus

Paratritemnodon

Kyawdawia

 †Dissopsalini 
 †Dissopsalis 

Dissopsalis carnifex

Dissopsalis pyroclasticus

Buhakia

 ? 

Teratodontinae sp. (Locality BQ-2, Fayum, Egypt)

Brychotherium

Metasinopa

Masrasector nananubis

 ? 

Masrasector pithecodacos

Masrasector aegypticum

Masrasector ligabuei

Anasinopa

Teratodontini

 †Kyawdawia grupa 

Vremenska rasprostranjenst roda Dissopsalis unutar porodice Teratodontidae uredi

EkweeconfractusKyawdawiaBuhakiaBrychotheriumTeratodontinae sp. (Locality BQ-2, Fayum, Egypt)MetasinopaMasrasectorMasrasectorAnasinopaTeratodonMasrasectorMasrasectorParatritemnodonTeratodontinae sp. (BC 2’08)Teratodontinae sp. (CBI-1-614)FurodonFanerozoikKenozoikKvartarNeogenPaleogenPliocenMiocenOligocenEocenPaleocenMessinianTortonianSerravallianLanghianBurdigalianAquitanianChattianRupelianPriabonianBartonianLutetianYpresian

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ Colbert, E. H. (1933.) "The skull of Dissopsalis carnifex, Pilgrim, a Miocene Creodont of India." American Museum Novitates, 603, 1-8.
  2. ^ McKenna, Malcolm C.; Bell, Susan K. (1997). Classification of Mammals Above the Species Level. New York: Columbia University Press. ISBN 978-0-231-11012-9. Pristupljeno 16. 3. 2015. 
  3. ^ a b Margaret E. Lewis and Michael Morlo (2010.) "Creodonta". In: Lars Werdelin and William Joseph Sanders (eds.) "Cenozoic Mammals of Africa". University of California Press, Berkeley, London, New York, pp. 543-560
  4. ^ Matthew R. Borths; Nancy J. Stevens (2017). „The first hyaenodont from the late Oligocene Nsungwe Formation of Tanzania: Paleoecological insights into the Paleogene-Neogene carnivore transition”. PLOS ONE. 12 (10): e0185301. Bibcode:2017PLoSO..1285301B. PMC 5636082 . PMID 29020030. doi:10.1371/journal.pone.0185301. 
  5. ^ Jorge Morales; Martin Pickford (2017). „New hyaenodonts (Ferae, Mammalia) from the Early Miocene of Napak (Uganda), Koru (Kenya) and Grillental (Namibia)” (PDF). Fossil Imprint. 73 (3–4): 332—359. doi:10.2478/if-2017-0019. 
  6. ^ Pilgrim, G. E. (1910.) "Preliminary note on a revised classification of the Tertiary freshwater deposits in India." Records Geological Survey of India, 40, 185-205.
  7. ^ Pilgrim, G. E. (1914.) "Description of teeth referable to the Lower Siwaliks creodont genus Dissopsalis, Pilgrim." Records Geological Survey of India, 44, 265-279.
  8. ^ a b Barry, J. C. (1988). „Dissopsalis, a middle and late Miocene proviverrine creodont (Mammalia) from Pakistan and Kenya”. Journal of Vertebrate Paleontology. 48 (1): 25—45. doi:10.1080/02724634.1988.10011682. 
  9. ^ Abdul Ghaffar and Muhammad Akhtar (2009.) "New fossil remains of Dissopsalis cf. carnifex Pilgrim, 1910 from the Chinji Formation, Pakistan" Journal of Himalayan Earth Sciences, 42, 37-43
  10. ^ R. J. G. Savage (1965.) "Fossil Mammals of Africa: The Miocene Carnivora of East Africa." Bulletin of the British Museum (Natural History) Geology 10(8):241-316
  11. ^ Borths, Matthew R.; Stevens, Nancy J. (2017). „Deciduous dentition and dental eruption of Hyainailouroidea (Hyaenodonta, "Creodonta," Placentalia, Mammalia)”. Palaeontologia Electronica. 20 (3): 55A. doi:10.26879/776 . 
  12. ^ Matthew R. Borths; Nancy J. Stevens (2019). „Simbakubwa kutokaafrika, gen. et sp. nov. (Hyainailourinae, Hyaenodonta, 'Creodonta,' Mammalia), a gigantic carnivore from the earliest Miocene of Kenya”. Journal of Vertebrate Paleontology. 39 (1): e1570222. doi:10.1080/02724634.2019.1570222. 
  13. ^ Floréal Solé; Bernard Marandat; Fabrice Lihoreau (2020). „The hyaenodonts (Mammalia) from the French locality of Aumelas (Hérault), with possible new representatives from the late Ypresian”. Geodiversitas. 42 (13): 185—214. doi:10.5252/geodiversitas2020v42a13. 
  14. ^ Solé, F.; Morlo, M.; Schaal, T.; Lehmann, T. (2021). „New hyaenodonts (Mammalia) from the late Ypresian locality of Prémontré (France) support a radiation of the hyaenodonts in Europe already at the end of the early Eocene”. Geobios. 66-67: 119—141. doi:10.1016/j.geobios.2021.02.004. 
  15. ^ Flink, T.; Cote, S. (2021). „The neurocranium of Ekweeconfractus amorui gen. et sp. nov. (Hyaenodonta, Mammalia) and the evolution of the brain in some hyaenodontan carnivores”. Journal of Vertebrate Paleontology. 41 (2): e1927748. doi:10.1080/02724634.2021.1927748. 
  16. ^ Averianov, Alexander; Obraztsova, Ekaterina; Danilov, Igor; Jin, Jian-Hua (2023). „A new hypercarnivorous hyaenodont from the Eocene of South China”. Frontiers in Ecology and Evolution. 11. ISSN 2296-701X. doi:10.3389/fevo.2023.1076819/full. 

Literatura uredi