Džejms Hepbern, 4. grof od Botvela
Džejms Hepbern (oko 1535 — 4. april 1578), Četvrti grof Botvela, bio je škotski plemić i treći suprug Meri Stjuart, kraljice Škotske. Spekuliše se da li je on odgovoran za smrt njenog drugog supruga Henrija Stjuarta, lorda Darnlija.
| Džejms Hepbern, 4. grof od Botvela | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 13. april 1534. |
| Datum smrti | 24. april 1578. (44 god.) |
| Porodica | |
| Supružnik | Meri Stjuart |
| Roditelji | Patrik Hepbern, 3. grof od Botvela |
Iako protestant, Botvel je bio veliki pristalica katoličke kraljice Marije od Gize, majke i regenta kraljice Meri Stjuart. Podržavao ju je u njenom sukobu sa protestantskim škotskim plemstvom.
Biografija uredi
Džejms Hepbern je rođen oko 1535. godine. Njegov otac je bio Patrik Hepbern, 3. grof od Botvela. Džejms je očevu titulu stekao 1556. godine.
Rana mladost i brakovi uredi
Kao grof visoki admiral Škotske, Hepbern je brodom prokrstario Evropu. U poseti Kopenhagenu 1559. godine zaljubio se u Anu Trondsen, plemkinju i ćerku čuvenog norveškog admirala Kristofera Trondsena. Iako su se verili, Ana je napustila Džejmsa. Džejms je tvrdio da je razlog njihovog razilaženja bio taj da je on ostao bez novca, te je tražio od Ane da proda deo svoje imovine, međutim svakako je veliki udeo u njenoj odluci da raskine veridbu imao i način na koji se Džejms odnosio prema njoj. U februaru 1566, Džejms je oženio Džin Gordon. Njih dvoje su se razveli već 7. maja 1567. godine, zbog Džejmsove preljube sa sluškinjom. Osam dana kasnije, Hepbern se oženio sa Meri Stjuart, kraljicom Škotske.[1]
Povezanost sa Meri, kraljicom Škotske uredi
Nakon smrti škotske kraljice Marije od Giza koju je Džejms podržavao, njena ćerka Meri je 1560. godine došla na presto i preuzela vlast nad vladom. 1561, Hepbern je postao član njenog privatnog saveta. Nedugo zatim, Hepbern se upleo u zavadu sa moćnim, ali se smatralo i poremećenim, Grofom od Arana. Optužen da je oteo kraljicu, Hepbern je u martu 1562. godine zatvoren u Edinburški zamak. Pobegavši u avgustu, nakon provedenog perioda u zatočeništvu u Engleskoj, u Francusku je stigao u septembru 1564. godine.[2]
1565. godine je pomogao grofu od Marija, Merinom polubratu, da uguši pobunu vezanu još za sukob između bivše kraljice i protestantskog škotskog plemstva.
Kada je Merin suprug Henri Stjuart, lord Darnlija, ubijen u februaru 1567, Botvel je optužen za zločin, ali je oslobođen. Nedugo zatim se brzo razveo od svoje žene, oteo kraljicu Meri i oženio se njome 15. maja 1567. u Protestantskoj crkvi, par dana nakon što je postao vojvoda od Orknija i Šetlanda. Od kad je došla u Englesku, Meri je predstavljala pretnju engleskoj protestantskoj kraljici Elizabeti koja je tamo bila na prestolu. Velik broj katolika u Engleskoj je smatrao da Meri ima pravo na engleski presto. Zbog toga je kraljica Elizabeta zatvarala Meri po različitim zamkovima centralne Engleske više od osamnaest godina. 1586. godine Meri je uhapšena pod sumnjom da je učestvovala u Babingtonovoj zaveri, osuđena je na smrt i pogubljena 8. februara 1587. godine.
Oženivši je 1567. godine, Botvel je postao vojvoda od Orknija. Njegova nova titula i brak sa Meri, u junu iste godine izazvali su ustanak škotskih plemića, koji su ga smatrali uzurpatorom. Hepbern i Meri su bili prinuđeni na bekstvo. Uhvaćeni su nedaleko od Edinburga i kada su kraljičini vojnici odbili da se bore, Meri Stjuart je pristala da se preda, pod uslovom da se dozvoli Hepbernu da pobegne. Džejms je krenuo na sever, najpre ka Orkniju i Šetlandu, zatim u Dansku i doživeo je brodolom nedaleko od Norveške. Titulu vojvode od Orknija nosio je do 29. decembra 1567. godine. Nakon brodoloma, prebačen je u pritvor danskog kralja Fridriha II. U junu 1573. godine, Hepbern je zatvoren u samicu danskog zamka Dragsholm.
Nakon 5 godina zatočeništva u zatvoru Dragsholm, Džejms Hepbern je, mentalno poremećen, umro 4. aprila 1578. Meri je 1570. godine dobila poništenje njihovog braka.[3]
Titule uredi
- Gospodar Botvela (od rođenja do septembra 1556)
- Grof Botvela (od septembra 1556. do 12. maja 1567)
- Vojvoda od Orknija (od 12. maja 1567. do 29. decembra 1567)
Porodično stablo uredi
| 16. Adam Hepburn, Master of Hailes (=#28) | ||||||||||||||||
| 8. Patrick Hepburn, 1st Earl of Bothwell (=#14) | ||||||||||||||||
| 17. Helen Home (=#29) | ||||||||||||||||
| 4. Adam Hepburn, 2nd Earl of Bothwell | ||||||||||||||||
| 18. George Gordon, 2nd Earl of Huntly | ||||||||||||||||
| 9. Margaret Gordon | ||||||||||||||||
| 19. Annabella Stewart | ||||||||||||||||
| 2. Patrik Hepbern, 3. grof od Botvela | ||||||||||||||||
| 20. James Stewart, the Black Knight of Lorn | ||||||||||||||||
| 10. James Stewart, 1st Earl of Buchan | ||||||||||||||||
| 21. Džoan Bofort | ||||||||||||||||
| 5. Agnes Stewart | ||||||||||||||||
| 11. Margaret Murray | ||||||||||||||||
| 1. Džejms Hepbern, 4. grof od Botvela | ||||||||||||||||
| 24. William Sinclair, 1st Earl of Caithness | ||||||||||||||||
| 12. William Sinclair, 2nd Lord Sinclair | ||||||||||||||||
| 25. Elizabeth Douglas | ||||||||||||||||
| 6. Henry Sinclair, 3rd Lord Sinclair | ||||||||||||||||
| 26. George Leslie, 1st Earl of Rothes | ||||||||||||||||
| 13. Christina Leslie | ||||||||||||||||
| 27. Christian Haliburton | ||||||||||||||||
| 3. Agnes Sinkler | ||||||||||||||||
| 28. Adam Hepburn, Master of Hailes (=#16) | ||||||||||||||||
| 14. Patrick Hepburn, 1st Earl of Bothwell (=#8) | ||||||||||||||||
| 29. Helen Home (=#17) | ||||||||||||||||
| 7. Margaret Hepburn | ||||||||||||||||
| 30. James Douglas, 1st Earl of Morton | ||||||||||||||||
| 15. Janet Douglas | ||||||||||||||||
| 31. Joan Stewart | ||||||||||||||||
Reference uredi
- ^ Džejms Hepbern, Četvrti grof Botvela, Enciklopedija Britanika, Pristupljeno: 6.4.2014.
- ^ Džejms Hepbern, Četvrti grof Botvela, luminarium.org[mrtva veza], Pristupljeno: 6.4.2014.
- ^ Džejms Hepbern, Četvrti grof Botvela, scotlandsmary.com[mrtva veza], Pristupljeno: 6.4.2014.
Literatura uredi
- Ilustrovana istorija sveta, Mladenska knjiga, Beograd, 2006.