Abigejl Filmor
Abigejl Filmor (engl. Abigail Fillmore; Stilvoter, 14. mart 1798 — Vašington, 30. mart 1853) bila je supruga trinaestog predsednika Sjedinjenih Država Milarda Filmora, Prva dama Sjedinjenih Država od 1850. do 1853. godine i druga dama Sjedinjenih Država od 1849. do 1850. godine.
| Abigejl Filmor | |||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||||||||||||||||||
| Datum rođenja | 13. mart 1798. | ||||||||||||||||||||||||||
| Mesto rođenja | Stilvoter, Njujork,  Sjedinjene Američke Države | ||||||||||||||||||||||||||
| Datum smrti | 30. mart 1853. (55 god.) | ||||||||||||||||||||||||||
| Mesto smrti | Vašington,  Sjedinjene Američke Države | ||||||||||||||||||||||||||
| Porodica | |||||||||||||||||||||||||||
| Supružnik | Milard Filmor | ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| Potpis |  | ||||||||||||||||||||||||||
Mladost uredi
Abigejl je rođena u Stilvoteru u okrugu Saratoga 13. marta 1798. godine[1]. Njen otac bio je prečasni Lemjuel Pavers baptistički sveštenik, a njena majka bila je Abigejl Njulend Pavers.
Odrasla je u gradu Morejvija, nedalo od farme njenog budućeg supruga, Milarda Filmora. Otac joj je preminuo malo nakon njenog rođendana, a njena majka je sa njom i ostalom decom otišla u zapadni deo[1] zemlje, manje naseljen, gde je uz pomoć biblioteke obrazovala svog sina i ćerku.
Obrazovanje uredi
Pre nego što se Agigejl sa porodicom preselila u okrug Kejuga, obrazovali su se uz pomoć biblioteke njenog pokojnog oca. Brzo je zavolela književnost, a pokazala je zainteresovanost i za matematiku, politiku, istoriju, filozofiju i geografiju[1]. Nakon što je završila školu postala je učiteljica, a svoje učenje nastavila je i nakon što je dobila funkciju prve dame Sjedinjenih Država i tako bila jedina prva dama koja je svoje školovanje nastavila i nakon dobijanja te funkcije[2].
Karijera uredi
Godine 1814. Abigejl je postaja privremena učiteljica u Seproniuskoj seoskoj školi, a 1817. godine dobila stalni nastavnik, da bi 1819. godine počela da radi i u privatnoj akademiji Nova nada. 1825. godine otvorila je školu u okrugu Brum, a nakon toga vratila se svom poslu u seoskoj školi[1].
Brak i porodica uredi
Na akademiji Nova nada, 1819. godine bila je nastavnica, a njen najstariji učenik bio je upravo njen budući suprug, Milard Filmor. Oni su često zajedno radili i učili, a imali su i ista interesovanja, pa je njihov odnos nastavnika i učenika postepeno prešao u vezu.
Abigejl i Milard Filmor venčali su se 5. februara 1826. godine u domu mlađeg brats od Abigejl u Morejviji.
Abigejl Filmor je i nakon venčanja nastavila da predaje, sve do rođenja prvog deteta. Iz braka sa Filmorom imala sina Milarda Poversa Filmora (1828–1889) i ćerku Meri Abigejl Filmor (1832–1854).
Politika uredi
Nakon što je postao Kongresmen, Milard Filmor i Abigejl su kupili luksuznu kuću sa šest soba u Bufalu. Abigejl je svoje vreme provodila gajeći baštu i čitajući. Kada je 1847. godine Filmor izabran za državnog kontrolora Njujorka, porodica se privremeno preselili u Olbani, a njihova deca su otišla u internate i na koledže.
Godine 1849. Abigejl i Filmor preselili su se u Vašington, gde, kada je on postao potpredsednik Sjedinjenih Država, a Abigejl druga dama Sjedinjenih Država[1].
Prva dama Sjedinjenih Država uredi
Šestaest meseci kasnije, nakon smrti Zakari Tejlor, Filmorovi su se preselili u Belu kuću, a Abigejl je postala Prva dama Sjedinjenih Država. Zbog lošeg zdravstvenog stanja, Abigejl nije mogla da vodi sve poslove funkcije prve dame Sjedinjenih Država, pa joj je u tome pomagala ćerka. Svakog petka uveče u Beloj kući održavan je prijem, koji je Abigejl organizovala. Bila je vidno ljuta što u Beloj kući ne postoji biblbioteka[2], pa je Kongres izdvojio 2.000 dolara i opremio Belu kuću sa bibliotekom. U biblioteci su se nalazila dela Vilijama Šekspira, knjige o istiji, geografija i klavir od Abigejl, koji sama naučila da svira. U svoju rezidenciju redovno je zvala pisce poput Čarla Dikensa, Vilijama Tekerija i mnoge druge. Mediji su je opisivali kao duhovitu ženu, omiljenu od svih prethodnih prvih dama[2].
Dok joj je muž bio odustan, bio je uvek u kontaktu sa Abigejl, koja mu je pružala savete i podršku, a njeno mišljenje je toliko cenio, da nikada nije donosio važne odluke bez konsultovanja sa njom[2].
Iako je bila na funkciji prve dame Sjedinjenih Država, Abigejl je radila i kao nastavnik. Javnost i mediji su bili svesni njenog obrazvoanja, posla nastavnice, a najveće simpatije medija dobila je nakon inicijative za otvaranje biblioteke u Beloj kući. Ona je otvorila put budućim ženama i prvim damama da dobiju obrazovanje[2][3].
Smrt uredi
Filmorovi su nakon završetka funkcija želeli da putuju Evropom narednih meseci. Tokom inaguracije Frenklina Pirsa, 1853. godine, Abigejl se prehladila, a sutradan dobila groznicu koja se razbila u upalu pluća. Abigejl je preminula u 55. godini života, 30. marta 1853. godine u Vašingtonu, 26 dana pre isteka mandata za prvu damu Sjedinjenih Država. Sahranjena je na gradskom groblju u Bufalu.
Nakon 5. godina, 10. februara 1858. godine, njen surpug je oženio Karlon Karmičel.
Galerija uredi
-
Filmorova u Kongresnoj biblioteci -
Grob Abigejl Pavers Filmor -
Portret Abigejl u Beloj kući -
Crtež Abigejl Filmor
.jpg)
Reference uredi
- ^ a b v g d „First Lady Biography: Abigail Fillmore”. National First Ladies' Library. Arhivirano iz originala 09. 05. 2012. g. Pristupljeno 28. 03. 2017.
- ^ a b v g d Roberts II, John B. (2003). Rating the First Ladies. New York: Citadel Press Books. str. 82—88. ISBN 978-0-8065-2387-3.
- ^ Swain 2015, str. 103–107
Literatura uredi
- Roberts II, John B. (2003). Rating the First Ladies. New York: Citadel Press Books. str. 82—88. ISBN 978-0-8065-2387-3.
- Swain, Susan (2015). First Ladies: Presidential Historians on the Lives of 45 Iconic Women. New York: Public Affairs. str. 103—107. ISBN 978-1-61039-566-3.
