Arta
Ovaj članak sadrži spisak literature (štampane izvore i/ili veb-sajtove) korišćene za njegovu izradu, ali njegovi izvori nisu najjasniji zato što ima premalo izvora koji su uneti u sam tekst. Molimo vas da poboljšate ovaj članak tako što ćete dodati još izvora u sam tekst (inlajn referenci). |
Arta (gr: Άρτα) je grad u severozapadnom delu Grčke i sedište istoimenog okruga.
| Arta grč. Άρτα | |
|---|---|
 | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Grčka |
| Periferija | Epir |
| Okrug | Arta |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 43.166 [1] |
| — gustina | 98,83 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 39° 09′ S; 20° 59′ I / 39.15° S; 20.98° I |
| Vremenska zona | UTC+2 (EET), leti UTC+3 (EEST) |
| Aps. visina | 30 m |
| Površina | 436,76 km2 |
  Arta Arta na karti Grčke | |
| Poštanski broj | 471 00 |
| Registarska oznaka | ΑΤ |
Grad Arta je poznat po tome što je bila sedište Epirske despotovine tokom srednjeg veka. Zahvaljujući ovome u gradu i okolini postoji više dobro očuvanih građevina, najčešće crkava iz razdoblja Vizantije, pa je grad poznat kao mesto sa bogatim vizantijskim nasleđem. Druga važna osobenost grada je da je Arta sedište Tehničkog Insituta Epira, važne visokoškolske ustanove u zapadnoj Grčkoj.
Geografija
uredi
Grad Arta nalazi se u južnom delu istorijske istorijske pokrajine Epir, blizu obale Zaliva Arta, dela Jonskog mora. Grad se obrazovao blizu ušća reke Arahtos u more i od njega vode putevi ka unutrašnjosti. Istočno i severno od grada dižu se počeci planinskog lanca Pinda.
Klima u Arti je sredozemna.
Istorija
urediNajstariji arheološki nalazi u području Arte govore da je ovo područje bilo naseljeno još u vreme praistorije. U 9. veku p. n. e. javlja se prvo stalno naselje na području Arte, da bi u 7. veku p. n. e. Korinćani osnibaju grad pod imenom Amvrakija, preteču današnjeg grada. Ovo odručje potpalo je pod vlast antičke Makedonije. U 2 veku p. n. e. ono je palo pod starorimsku vlast posle pokoravanja pokrajine, kojom je vladao vladar Pir ("Pirova pobeda").
Arta se pod današnjim nazivom prvi put spominje u vizantijskim spisima iz 1082. godine, kao skromno naselje. Međutim, posle krstaškog zauzeća Carigrada i većeg dela Vizantije u periferno postavljenoj Arti javlja se samostalna vlast, poznata kao Epirska despotovina. Prvi vladar bio je Mihajlo I Komnin Duka. Pred kraj 13. veka ova despotovina ponovno ulazi u sastav Vizantije, a uskoro i srednjovekovne Srbije (1337-59.), potom Albanaca i na na kraju Italijana.
1449. Turci Osmanlije zauzimaju Artu preimenjujući je u „Nardu“. Grad je bio pod Turcima kraće nego većina drugih gradova u Grčkoj, jer su u razdoblju 1717-97. godine gradom vladali Mlečani, a zatim ponovo Turci.
1881. godine grad sa južnim delom Epira pripada savremenoj Grčkoj, a posle Grčko-turskog rata 1923. godine u grad se doseljavaju i grčke prebeglice iz Male Azije. Tokom 20. veka grad se razvija u područno središte južnog Epira.
Arta se ubraja u grčke gradove s veoma dobro očuvanim nasleđem iz vizantijske ere, mada postoje spomenici i iz drugih istorijskih razdoblja. Najznačajniji ostaci su: ostaci Apolonovog hrama iz vremena stare Grčke, crkve iz doba kasne Vizantije (13. i 14. v.), posebno Crkva Parigoritrija, ostaci zamka iz doba kasne Vizantije (veoma dobro očuvani) i Most grada Arte iz turskog razdoblja.
Stanovništvo
urediArta danas ima oko 25.000 stanovnika. Stanovništvo čine uglavnom etnički Grci. Kretanje stanovništva po poslednjim popisima bilo je sledeće:
| 1981. | 1991. | 2001. |
|---|---|---|
| 20.004 | 23.710 | 23.863 |
Kretanje broja stanovnika u opštini po popisima:
| 2011. |
|---|
| 43.166[1] |
Vidi još
urediReference
uredi- ^ a b „Detailed census results 2011”. Arhivirano iz originala 16. 10. 2015. g. Pristupljeno 7. 5. 2015.
