Balatonmađarod

Balatonmađarod
mađ. *Balatonmagyaród*
Balatonmađarod; mađ. Balatonmagyaród
	Balatonmađarod 2010.
	Grb
Administrativni podaci
Država	Mađarska
Region	Zapadna prekodunavska regija
Županija	Zala
Srez	Nađkaniža
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2023.	406
— gustina	13 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	46° 35′ 44″ S; 17° 10′ 33″ I / 46.595681° S; 17.175731° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina	31,53 km2
	Balatonmađarod Balatonmađarod na karti Mađarske
Poštanski broj	8753
Pozivni broj	(+36) 93
Veb-sajt
	https://balatonmagyarod.hu/

Balatonmađarod (mađ. Balatonmagyaród) je naselje u zapadnoj Mađarskoj. Balatonmađarod je manje naselje u okviru županije Zala

Geografija

Lokacija

Balatonmađarod se nalazi pored Kiš-Balatona, južno od Zalavara, pored puta 6831 između Zalakomara i Šarmeleka. Značajan deo područja naselja je pod zaštitom Nacionalnog parka Balatonska gorja.

Naselje je planiranjem još iz 1847. trebalo da bude povezano železničkom prugom Šopron-Keseg-Sombathelj-Rum-Zalasentgrot-Nađkaniža.^[2]

Istorija

Prvi poznati pomen naselja datira iz 1308. godine u formi Mađarad. U 14. veku je često menjao vlasnike, a oko 1470. je došao u vlasništvo Bathoriaka. Turci su već 1530-ih godina posećivali naselje, ali su u tim vremenima mesto koristilikao prolazno odmaralište. Od 1540-ih, međutim, selo je često uništavano. U naselje su upadali i vojnici iz Zalavara i Komaroma. Od 17. veka u selu su porez plaćali i Turci. Godine 1686. Nemci i Hrvati su prešli Mađarod i potpuno ga spalili. Uprkos mnogim nedaćama, selo se uvek obnavljalo.

Godine 1696. selo i okolna zemlja prelazi u vlasništvo Đerđa Sečenjija- Pod upravom Sečenjija mesto počinje naglo da se razvija, i uprkos napadima i epidemijama koje su proistekle iz njegove velike otvorenosti, kao i poplavama reke Zale, izrasta u značajno naselje. Godine 1739. podignuta je crkva brvnara u Mađarodu. U 19. veku u selo se naselilo nekoliko plemićkih porodica, a veliki broj kmetova ga je izabrao i za svoje novo prebivalište. Godine 1848. već je imala 752 stanovnika, a do kraja 19. veka više od 1.000, uglavnom seljaka srednje klase.

Odvodnjavanje Kiš-Balatona počelo je 1920. godine, zahvaljujući čemu je naselje dobilo pristup vrednom poljoprivrednom zemljištu. Godine 1924. Balatonmađarod je postao veliko selo i centar imanja porodice Sečenji. Od 1960-ih, njegovo stanovništvo se značajno smanjilo jer se mnogo ljudi preselilo u gradove. Od 1990-ih odvijala se rekonstrukcija Kiš-Balatona, turizam je počeo da igra sve značajniju ulogu u naselju, koji je postao jedan od glavnih izvora prihoda. U naselju postoji i civilna straža koja se brine o raznim prirodnim aspektima sela, reke i jezera.^[3]

Stanovništvo

U vreme popisa 2011. godine nacionalna raspodela je bila sledeća: Mađari 96,1%, Nemci 2,5%. Po verskoj distribuciji stanje je bilo sledeće: 86,4% stanovnika se izjasnilo kao rimokatolici, 1,59% kao reformatori, a 5,67% kao nekonfesionalni (5,2% se nije izjasnilo).^[4]