Bojnik
Bojnik je gradsko naselje i sedište istoimene opštine u Jablaničkom okrugu u Srbiji. Prema popisu iz 2022. u ovom naselju je živelo 3.087 stanovnika.[1]
Bojnik | |
|---|---|
 Centar Bojnika | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Upravni okrug | Jablanički |
| Opština | Bojnik |
| Stanovništvo | |
| — 2022. | 3.087 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 43° 00′ 33″ S; 21° 43′ 23″ I / 43.009166° S; 21.723° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 242 m |
.svg)  Bojnik Bojnik na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 16205 |
| Pozivni broj | 016 |
| Registarska oznaka | LE |
Istorija
urediDaleko u istorijsku prošlost, seže graditeljsko, spomeničko i duhovno nasleđe na prostorima opštine Bojnik. Na to ukazuju brojni materijalni ostaci iz preistorije (fragmenti keramike), antičkog i ranovizantijskog perioda (gradovi - utvrđenja i vodovod) i srednjovekovnog perioda (crkve i crkvišta).[2]
Iz praistorijskog perioda postoji naselje otkriveno u Lapotincu na lokalitetu Selište (fragmenti keramike iz Starčevačke grupe)
Iz antičkog perioda (Grčka i Rimska civilizacija) potiče nedovoljno istraženo i zapušteno arheološko nalazište u Gornjem Brijanju, poznato kao Gornjebrijansko kale, koja predstavlja rimsku tvrđavu podignutu najverovatnije u 3. veku.
Iz ranovizantijskog perioda potiče rimsko naselje kod Bojnika registrovano na obali Puste reke, između Donjeg Konjuvca i Bojnika (grad Kostura). U njemu je između ostalog pronađena mermerna glava rimskog građanina (izložena u narodnom muzeju u Leskovcu), dok su kamen, cigla, keramika i drugi tragovi naselja iz ranovizantijske epohe, otkriveni i u selu Obražda. Iz perioda srednjeg veka datiraju materijalni ostaci nekoliko crkava i crkvišta.
Bojnička zdravstvena zadruga je 1938. zaposlila doktora Liđija, emigranta poreklom iz Spoljne Mongolije - bio je jedini lekar za 30.000 stanovnika Puste reke.[3]
Nakon srpsko-turskih ratova Bojnik je pripao Kneževini Srbiji. Taj kraj je delimično zapusteo jer su se Arnauti mahom iselili u Tursku carevinu. Sedište Bojničke opštine 1882. godine bilo je u Bojniku. Tu je bilo 15 kuća sa 389 kuća, uglavnom doseljenika. Naseljenici su doneli pokretni imetak i naselili se u plodnoj Pustorečkoj dolini.[4]
Tokom Drugog svetskog rata bugarski okupatori su 17. februara 1942. godine spalili kuće i pobili gotovo sve žitelje Bojnika i susednog sela Dragovca, a među streljanima bilo je mnogo žena, staraca i dece. Bio je to, u odnosu na broj stanovnika ovoga kraja Srbije, najmasovniji masakr nad Srbima u Drugom svetskom ratu (što je činilo preko 90% tadašnjeg stanovništva).[5]
Demografija
urediIz popisa stanovništva 2011. u Bojniku je živelo 2321 punoletni stanovnik, a prosečna starost stanovništva iznosila je 34,9 godina (34,7 kod muškaraca i 35,0 kod žena). Naselje je imalo 912 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,46.[6]
Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima, a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.
 |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Geografija
uredi
Kroz Bojnik protiče pritoka Južne Morave, Pusta reka.
Njen izvor nalazi se ispod Šopota, najvišeg vrha planine Radan.
Nastaje spajanjem Kurtiške, Statovačke i Dragodelske reke u zaseoku Kruškar. Dužina Puste reke iznosi 71 km, a površina sliva 569 km2. Pripada Crnomorskom slivu.
Najveći deo sliva Puste reke pripada opštinama Bojnik i Doljevac. Ona se uliva u Južnu Moravu kod Doljevca, u blizini ušća Toplice.
Pusta reka je 60-ih godina pregrađena u svom gornjem toku, i stvorena je veštačka akumulacija, Brestovačko jezero. Ranije se Pusta reka nazivala Podgora. Na prostoru oko 330 km2 oko rečnog toka prostire se istoimena oblast.
Kultura
uredi
Ovde se nalazi Narodna biblioteka Vuk Karadžić, Bojnik.
Narodna biblioteka Vuk Karadžić je opštinska biblioteka.
Osnovana je 1948. godine i ova biblioteka prikuplja, obrađuje, čuva, i daje na korišćenje knjige i ostalu bibliotečku građu korisnicima usluga.
Osim bibliotečke delatnosti Biblioteka organizuje kulturno-umetnička dešavanja.
U višenamenskoj sali kapaciteta 250 mesta, prikazuju se filmovi, organizuju pozorišne predstave, tribine, predavanja, književni susreti i druge aktivnosti.
U ovoj biblioteci usluge koristi 708 članova.
Raspolaže fondom od 29576 knjiga.[8]
Sport
uredi
Ovde nastupa fudbalski klub Pusta Reka, koja se trenutno takmiči u Zoni Jug, četvrtom takmičarskom nivou srpskog fudbala.[9]
U Bojniku se nalazi i Sportska hala.
Sportska hala se nalazi na samoj obali Puste reke, udaljen 300 metara od samog centra Bojnika. Ova ustanova osnovana je 2017. godine.
Ova hala se koristi za takmičenja u košarci, odbojci, karateu, malom fudbalu, stonom tenisu. Tribine su kapaciteta 824. sedišta.
Pored terena, hala sadrži i teretanu, boksersku salu, moderne svlačionice i kafić.[10]
Galerija
uredi-
Dom zdravlja u Bojniku -
Policijska stanica u Bojniku -
Centar Bojnika -
Crkva Svetog Nikole -
Ulica Zele Veljkovića -
Osnovna škola "Stanimir Veljković Zele" -
Tehnička škola "Boško Krstić" -
Spomenik u centru -
Spomen boraca u Drugom svetskom ratu. -
Spomen žrtava Drugog svetskog rata. -
Centar Bojnika -
Središnji trg u Bojniku sa spomenikom
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „Početna | O POPISU STANOVNIŠTVA”. popis2022.stat.gov.rs. Pristupljeno 2024-01-29.
- ^ „Istorijski podaci, U: Opština Bojnik”. Opština bojnik. Pristupljeno 16. 7. 2018.
- ^ „Politika”, 11. jun 1939
- ^ "Težak", Beograd 1882. godine
- ^ U Bojniku bugarski fašisti u jednom danu streljali 500 rodoljuba | Južna Srbija Info vesti južne Srbije turizam zabava oglasi
- ^ „Popis 2011 | Republički zavod za statistiku Srbije”. www.stat.gov.rs. Pristupljeno 2024-01-31.
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Narodna biblioteka „Vuk Karadžić” Bojnik”.
- ^ „Zona”. srbijasport.net (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-01-31.
- ^ „Ustanova sportska hala „Bojnik“”.
