Brajan de Palma
Brajan de Palma (engl. Brian De Palma; Njuark, 11. septembar 1940), puno ime Brajan Rasel Depalma (engl. Brian Russell DePalma), je američki reditelj, scenarista i montažer. Njegova karijera traje više od 50 godina, a najpoznatiji je po trilerima i hororima, u koje spadaju „Keri“, „Obučena da ubije“, „Lice sa ožiljkom“, „Karlitov put“, „Nesalomivi“ i „Nemoguća misija“.[1]
Brajan de Palma | |
|---|---|
.jpg) | |
| Puno ime | Brajan Rasel de Palma |
| Ime po rođenju | Brian Russell de Palma |
| Datum rođenja | 11. septembar 1940. |
| Mesto rođenja | Njuark, SAD |
| Prebivalište | Menhetn, Njujork, SAD |
| Državljanstvo | SAD |
| Zanimanje | Filmski režiser, scenarista |
| Aktivni period | 1960–sadašnjost |
| Deca | 2 |
De Palma se često navodi kao vodeći član nove holivudske generacije filmskih reditelja.[2] Njegov režiserski stil često koristi citate iz drugih filmova ili filmskih stilova, i nosi uticaj na filmskih stvaralaca kao što su Alfred Hičkok i Žan-Lik Godar.[2] Njegovi filmovi su često bili kontroverzni zbog njihovog nasilja i seksualnog sadržaja,[1] ali su ih isto tako podržavali istaknuti kritičari kao što su Rodžer Ibert i Polin Kejl.[3][4]
Biografija uredi
Brajan Rasel De Palma rođen je 11. septembra 1940, u Njuarku, Nju Džerziju, a detinjstvo je proveo u Filadelfiji, gde se porodica preselila kad mu je bilo pet godina. Majka Viviene Muti i otac Antoni Federiko De Palma,[5] bili su deca italijanskih emigranata. Muški članovi porodice De Palma bili su istaknuti stručnjaci u različitim oblastima, otac je bio uspešan ortopedski hirurg, stariji Brajanov brat Brus poznati fizičar,[6] a mlađi Bart je slikar i fotograf.[7] I majka Vivien, ljubitelj lirskog pevanja, nije ničim zaostajala za muškim članovima, ali je zapostavila ljubav prema muzici i umetničke ambicije, kako bi se posvetila porodici. Brajan u ranoj mladosti nije bio zainteresovan za film, zanimala ga je nauka, posebno fizika.[8] Za rad pod nazivom Primena kibernetike u rešavanju diferencijalnih jednačina je 1957. osvojio drugu nagradu na takmičenju srednjih škola.[9] Profesori su ga se iz tog vremena sećali kao prirodno talentovanog za elektroniku, a školske kolege kao nekog ko je toliko bio fasciniran fukcionisanjem najrazličitijih aparata da je sate provodio rastavljajući ih i pokušavajući shvatiti kako rade.
Filmovi uredi
| Filmovi koje je režirao Brajana de Palme | |||
| God. | Srpski naziv | Izvorni naziv | |
|---|---|---|---|
| 1968. | Ubistvo a la Mod | Murder a la Mod | |
| 1968. | Pozdravi | Greetings | |
| 1969. | Svadbena zabava | The Wedding Party | |
| 1969. | Dionis '69 | Dionysis '69 | |
| 1970. | Zdravo, mama | Hi, Mom! | |
| 1972. | Upoznaj svoga zeca | Get to Know Your Rabbit | |
| 1973. | Sestre | Sisters | |
| 1974. | Fantom iz raja | Phantom of the Paradise | |
| 1976. | Opsesija | Obsession | |
| 1976. | Keri | Carrie | |
| 1978. | Furija | The Fury | |
| 1980. | Porodični filmovi | Home Movies | |
| 1980. | Obučena da ubije | Dressed to Kill | |
| 1981. | Pucanj nije brisan | Blow Out | |
| 1983. | Lice sa ožiljkom | Scarface | |
| 1984. | Striptiz smrti | Body Double | |
| 1986. | Pametnjakovići | Wise Guys | |
| 1987. | Nesalomivi | The Untouchables | |
| 1989. | Žrtve rata | Casualties of War | |
| 1990. | Vatromet taštine | The Bonfire of the Vanities | |
| 1992. | Zmija u nedrima | Raising Cain | |
| 1993. | Karlitov put | Carlito's Way | |
| 1996. | Nemoguća misija | Mission: Impossible | |
| 1998. | Zmijske oči | Snake Eyes | |
| 2000. | Misija na Mars | Mission to Mars | |
| 2002. | Fatalna žena | Femme Fatale | |
| 2006. | Crna dalija | The Black Dahlia | |
| 2007. | Montirana istina | Redacted | |
Bibliografija uredi
- De Palma, Brian; Lehman, Susan (16. 5. 2018). Les serpents sont-ils nécessaires? (na jeziku: French). Prevod: Esch, Jean. Paris: fr. ISBN 978-2-7436-4445-1. OCLC 1037152284.
Reference uredi
- ^ a b Rose, Steve. „Steve Rose Talks to Director Brian De Palma”. The Guardian. Pristupljeno 18. 6. 2018.
- ^ a b Murray, Noel; Tobias, Scott (March 10, 2011). "Brian De Palma | Film | Primer". The A.V. Club. Pristupljeno 2012-02-03.
- ^ Kael, Pauline (July 27, 1981). "Blow Out: Portrait of the Artist as a Young Gadgeteer". New Yorker. Pristupljeno 2012-02-03.
- ^ Ebert, Roger (November 6, 2002). "Femme Fatale (2002)" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. jun 2011). Chicago Sun-Times. Pristupljeno 2012-01-14.
- ^ http://www.zoominfo.com/p/Anthony-De%20Palma/1428393946
- ^ Bruce E. DePalma: N-Machine (3 articles)
- ^ Who is Bart DePalma?
- ^ Filmski leksikon
- ^ „Brian De Palma”. Arhivirano iz originala 28. 2. 2014. g. Pristupljeno 28. 2. 2014.
Literatura uredi
- Thomson, David (2010). The New Biographical Dictionary of Film (5th izd.). Alfred A. Knopf. ISBN 978-0-307-27174-7..
- Salamon, Julie (1991). The Devil's Candy: The Bonfire of the Vanities Goes to Hollywood. Houghton Mifflin. ISBN 978-0-395-56996-2..
- Bliss, Michael (1986). Brian De Palma. Scarecrow.
- Blumenfeld, Samuel; Vachaud, Laurent (2001). Brian De Palma. Calmann-Levy.
- Dworkin, Susan (1984). Double De Palma: A Film Study with Brian De Palma. Newmarket.
Spoljašnje veze uredi
- Brajan de Palma na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Senses of Cinema: Great Directors Critical Database
- Photos and discussion around the director
- Literature on Brian De Palma
- Brian De Palma bibliography (via UC Berkeley)
- Hi, Brian ! Brian De Palma's Community
- Brian De Palma's UBUWeb entry, featuring early short films
- Brian De Palma (director) (1966). The Responsive Eye (Motion picture).
