Vladimir Štokman
Vladimir Borisovič Štokman (rus. Владимир Борисович Штокман; Moskva, 10. mart 1909 − Moskva, 14. jun 1968) bio je istaknuti ruski i sovjetski okeanolog, geofizičar, doktor fizičko-matematičkih nauka (od 1944. godine) i profesor geofizike (od 1947. godine).
| Vladimir Štokman | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 10. mart 1909. |
| Mesto rođenja | Moskva, Ruska Imperija |
| Datum smrti | 14. jun 1968. (59 god.) |
| Mesto smrti | Moskva, Sovjetski Savez |
| Državljanstvo |  Ruska Imperija → Sovjetski Savez |
| Obrazovanje | Univerzitet Lomonosov, institut za teorijsku geofiziku |
| Naučni rad | |
| Polje | okeanografija, geofizika |
Biografija uredi
Naučnu karijeru započinje godine 1929. kada je postao student Univerziteta Lomonosov gde je na odseku za matematiku i fiziku studirao matematiku i geofiziku. Tri godine kasnije promovisan je u mlađeg naučnog saradnika na Državnom okeanografskom institutu, a tokom 1933. učestovao je u naučnoj ekspediciji u Barencovom moru. Godine 1934. prelazi u Baku gde je učestovao u osnivanju Laboratorije za fizičku okeanografiju u kojoj je profeo naredne četiri godine radeći na poziciji direktora. Nakon toga vraća se u Moskvu gde je postavljen na mesto direktora Odjela za hidrologiju u Nacionalnom institutu za okeanografiju.
Godine 1939. prelazi na Institut za teorijsku fiziku Akademije nauka Sovjetskog Saveza gde je radio u Odeljenju za fiziku mora na čijem čelu se u to vreme nalazio geofizičar Oto Šmit. Početkom Drugog svetskog rata evakuisan je u Krasnojarsk gde je prvo radio u Arktičkom naučno-istraživačkom institutu, a potom od 1943. u Laboratoriji za okeanografiju Akademije nauka SSSR-a, naučnoj instituciji u kojoj će provesti ostatak karijere. U okviru Okeanografskog instituta rukovodio je Odsekom za fizičku okeanografiju, a potom i Laboratorijom za dinamiku mora. Godine 1944. stekao je zvanje doktora fizičko-matematičkih nauka, a 1947. i zvanje profesora geofizike.
Najuži krug njegovih naučnih interesovanja odnosio se na dinamiku mora, odnosno na izučavanje morskih struja i procesa mešanja vodenih masa u morima i okeanima. Posebno se zanimao za uticaje vetrova i reljefa morskog dna i obala na pravce krtanja morskih struja. Objavio je preko stotinu naučnih radova na temu dinamike okeana
U njegovu čast, istraživački brod Ruskog instituta za okeanografske studije nosi ime „Professor Štokman” (brod je učestovao u brojnim naučno-istraživačkim ekspedicijama od 1979. kada je zvanično počeo sa radom), a jedno od najvećih ležišta prirodnog gasa u svetu, u Barencovom moru, takođe nosi njegovo ime − Štokmanovo gasno polje.
Vidi još uredi
Spoljašnje veze uredi
- Charton, Barbara (2003). A-Z of Marine Scientists. Facts on File. str. 161. ISBN 978-1-4381-0920-6.
- „Vladimir Borisovich Shtokman (On the 100th anniversary of his birth)”. Oceanology. SP MAIK Nauka/Interperiodica. 49 (3): 442—444. 1. 6. 2009. doi:10.1134/S0001437009030187.
