Vlatko Pavletić
Vlatko Pavletić (Zagreb, 2. decembar 1930 — Zagreb, 19. septembar 2007) bio je hrvatski akademik, političar, univerzitetski profesor, esejist, teoretičar književnosti i kritičar.
| Vlatko Pavletić | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||||||
| Datum rođenja | 2. decembar 1930. | ||||||||||||||
| Mesto rođenja | Zagreb, Kraljevina Jugoslavija | ||||||||||||||
| Datum smrti | 19. septembar 2007. (76 god.) | ||||||||||||||
| Mesto smrti | Zagreb, Hrvatska | ||||||||||||||
| Politička karijera | |||||||||||||||
| Politička stranka | Hrvatska demokratska zajednica | ||||||||||||||
| Spisak predsednika Hrvatskog sabora Spisak predsednika Hrvatske | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Biografija uredi
Narodnu školu i gimnaziju pohađao je u Zagrebu. Na Univerzitetu u Zagrebu 1955. godine diplomirao je hrvatski jezik i književnost. Doktorirao je 1975. godine u Zagrebu na Ujevićevoj poeziji.
Radio je kao urednik Vjesnika, direktor drame Hrvatskog narodnog pozorišta u Zagrebu (1958—1960), glavni urednik izdanja Matice Hrvatske (1965—1972). Uređivao je kulturnu rubriku „Vjesnika“, „Vjesnika u srijedu“, „Telegrama“ i časopise „Izvor“, „Krugovi“, „Republika“, „Literatura“ i „Kritika“ u periodu od 1949. do kraja 1971. godine u neprestanom kontinuitetu. U „Krugovima“ je 1952. godine objavio je esejistički manifest Neka bude živost čiji je naslov bezbroj puta citiran, kao i naslov članka iz 1952. godine - Put zvan tolerancija.
Od 1960. godine bio je docent, a potom redovni profesor književnosti na Akademiji dramske umetnosti u Zagrebu, gde je predavao književnost jugoslovenskih naroda, velika dela svetske književnosti i semiotiku književnosti. U međuvremenu je godinu dana proveo u Parizu na studijskom boravku, a prethodno tri meseca u Italiji. Rezultati toga su mnogi članci, eseji, studije te knjige.
Bio je član uredništva biblioteke „Pet stoljeća hrvatske književnosti“, a pokrenuo je i uređivao integralnu biblioteku poezije, s autentičnim glasom pesnika na gramofonskoj ploči „Arion“, biblioteku temeljnih dela kulture „Prometej“ i seriju „Zlatna knjiga“ u Nakladni zavod Matice Hrvatske, gde je osim toga uredio nekoliko stotina knjiga hrvatskih i stranih pisaca od 1964. do 1972. Glavni je urednik fundamentalnih biblioteka „Vekovi hrvatske književnosti“ i „Vrhovi svetske književnosti“. Sastavio je kritičke panorame, preglede i antologije: „Hrvatska moderna“ (Sarajevo, 1960), „Život pod reflektorima - antologija savremene hrvatske drame“ (Zagreb, 1961), „Hrvatski pesnici između dva svetska rata“ (Beograd, 1963), „Panorama hrvatske književnosti 20. stoljeća“, (Zagreb, 1965) i „Zlatna knjiga hrvatskoga pesništva“ (Zagreb, 1970, 1971, 1990). Pokrenuo je i u dugom razdoblju uređivao biblioteku „Ključ za književno djelo“ u Školskoj knjizi.
Članom Društvom hrvatskih književnika postao je 1951. godine kad je bio i sekretar društva. Član je Matice Hrvatske i PEN kluba, a od 1987. godine takođe član Hrvatske akademije znanosti i umjetnosti u kojoj je šest godina bio potpredsednik, a pre toga tri godine sekretar Razreda za književnost. Godine 1997, dobio počasnu diplomu Bugarske akademije nauka. Pojedini tekstovi su mu prevedeni na poljski, ruski, češki, bugarski, engleski i francuski jezik.
Za svoj dugogodišnji rad je kao javni, kulturni i politički radnik bio nagrađivan. Nosilac je niza najviših državnih odlikovanja, a 2003. godine dodeljena mu je nagrada „Zlatni grb“ koju je utemeljio Hrvatski sabor za zasluge u razvijanju parlamentarne demokratije i tolerancije. Matica hrvatska, 2008. godine, posthumno mu je dodelila novoustanovljeni Orden grofa Draškovića.
Umro je u 77. godini od raka gušterače.[1]
Politička karijera uredi
Od 1965. do 1967. bio je član zagrebačkog Centralnog komiteta Saveza komunista Hrvatske, ali je izbačen iz Komiteta i partije kao hrvatski nacionalist zbog Deklaracije o nazivu i položaju hrvatskog književnog jezika kojoj je jedan od sastavljača. Godine 1972, uhapšen je sa grupom zvaničnika Matice Hrvatske (Franjo Tuđman, Šime Đodan, Marko Veselica, Vlado Gotovac i dr) i zatim osuđen na godinu i pol zatvora kao hrvatski nacionalist zbog pokušaja rušenja i promene državnog uređenja.
Od 1990. obavljao je niz političkih i kulturno-političkih dužnosti; uz ostalo bio je umetnički direktor Jadran filma i zamenik predsednika Saveta za telekomunikacije. Od 1995. do 2000. godine član je Predsedništva Hrvatske demokratske zajednice. U vladma Mesića, Manolića i Gregurića od 1990. do 1992. godine bio je ministar prosvete, kulture i sporta.[2][3][4]. Poslanik u Hrvatskom saboru bio je u tri mandata od 1992. do 2003. godine, u trećem sazivu bio je predsednik[5], a u četvrtom potpredsednik Sabora[6] Nešto više od tri meseca vršio je dužnost predsednika Republike Hrvatske nakon smrti Franje Tuđmana.
Reference uredi
- ^ Autor: Marijana Zrinjski (29. 6. 2012). „Vlatko Pavletić umro u 77. godini života –”. Nacional.hr. Arhivirano iz originala 28. 7. 2012. g. Pristupljeno 16. 11. 2013.
- ^ „Republika Hrvatska”. Hidran.hidra.hr. Arhivirano iz originala 18. 10. 2015. g. Pristupljeno 16. 11. 2013.
- ^ „Republika Hrvatska”. Hidran.hidra.hr. Arhivirano iz originala 8. 7. 2012. g. Pristupljeno 16. 11. 2013.
- ^ „Republika Hrvatska”. Hidran.hidra.hr. Arhivirano iz originala 1. 11. 2012. g. Pristupljeno 16. 11. 2013.
- ^ „Hrvatski sabor”. Sabor.hr. Arhivirano iz originala 2. 11. 2013. g. Pristupljeno 16. 11. 2013.
- ^ „Hrvatski sabor”. Sabor.hr. Arhivirano iz originala 19. 8. 2014. g. Pristupljeno 16. 11. 2013.
Spoljašnje veze uredi
