Gligor Sokolović
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Gligor Sokolović (Nebregovo, 17. januar 1872 — Nebregovo, 29. jul 1910) je bio srpski četnički vojvoda s kraja XIX i početka 20. veka.
Gligor Sokolović | |
|---|---|
 Gligor Sokolović | |
| Puno ime | Gligor Sokolović „Nebregovski“ |
| Datum rođenja | 17. januar 1870. |
| Mesto rođenja | Nebregovo, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 29. jul 1910. (40 god.) |
| Mesto smrti | Nebregovo, Osmansko carstvo |
Biografija uredi
Rođen je oko 1870. godine u selu Nebregovo u Staroj Srbiji (današnja Makedonija). Proslavio se još kao sasvim mlad, kada je ubio Ali-Agu, obesnog Turčina iz Crnilišta koji je u to vreme zlostavljao srpski narod na području Stare Srbije.
Nakon toga, 1895. godine, Gligor se odmetnuo u šumu sa još nekoliko drugova: Đorđe Palaš iz Prisata, Rista Todorović iz Drenovca i Koce iz Omorana. Ta četa je bila strah i trepet za Turke i kačakea|VMRO]]- om i sa grčkim četnicima (andartima). U Bugarskoj je prišao VMRO-u i postao vojvoda u ovoj organizaciji. Učestvovao je u Ilindenskom ustanku. Turci su mu, iz odmazde uhvaliti i ubili oca Sokola Lamevića. Nakon toga, Gligor se povlači u Bugarsku. Tamo je sakupio četu i krenuo u borbu s Turcima. U jednoj od borbi s Turcima, bio je ranjen u glavu, i tada beži u Srbiju.
Boraveći u Beogradu, vojvoda Gligor Sokolović je prišao novoosnovanoj Srpskoj četničkoj organizaciji i ubrzo obrazovao četu koju je u jesen 1904. odveo je u Prilepski kraj. Učestvovao je u skoro svim velikim borbama srpskih četnika i četa VMRO-a: u maju 1905. na Oreškim livadama zajedno sa Babunskim i Trenkom Rujanovićem razbio veću komitsku četu. Iste godine sa Babunskim, sukobio se sa združenim komitskim četama vojvoda Konstantinova, Sugarova i Dačeva na Mukosu i razbio ih. Zatim je u borbi na Movnatcu sa Babunskim i Trenkom Rujanovićem napao komitsku četu Ivana Naumova Alabakova i izbacio iz stroja oko 40 komita, dok su se ostali razbežali. Borbe su se nastavile do Hurijeta, jula 1908. okončavajući se uvek u korist srpskih četnika.
Kada je 1908. godine izvedena Mladoturska revolucija i kada je reformistička struja koja je došla na vlast objavila Hurijet (slobodu) za sve potlačene hrišćane, donesena je amnestija i za sve odmetnike od turske vlasti. Po prethodnom dogovoru prestala je i srpska i bugarska i grčka četnička akcija. Tako su po uputstvu iz Beograda, sve četničke vojvode imale da se predaju Šefket Paši u Skoplju. Glavne četničke vojvode, Gligor Sokolović, Jovan Babunski, Todor Krstić Algunjski, Kosta Pećanac, Cene Marković, Đorđe Skopljanče, Jovan Dolgač, Mihailo Josifović, Jovan Stanojković-Dovezenski, Trenko Rujanović, Koce Drenovski, Petko Ilić Nagorički, Rista Starački, Stevan Nedić Ćela, Jovan Božinović i drugi simbolično su predali oružje Turcima.
Ubijen je 1910. godine u blizini rodnog sela Nebregova, gde je i sahranjen[1].
Vidi još uredi
Izvori uredi
Literatura uredi
- Krakov, Stanislav (1990) [1930], Plamen četništva, Beograd: Hipnos
- Živković, Simo (December 1998), „SAKUPI SE JEDNA ČETA MALA“, SRPSKO NASLEĐE ISTORIJSKE SVESKE (Beograd: PREDUZEĆE ZA NOVINSKO IZDAVAČKU DELATNOST „GLAS“ d.d.o.)
- Paunović, Marinko (1998), Srbi: Biografije znamenitih : A-Š, Beograd: Emka, st. 231–232, „Gligor Sokolović"
- Nušić, Branislav Đ (1966), Sabrana dela, Beograd: NIP „Jež,", st. 134, „Gligor Sokolović"
- Vučetić, B. 2006, „Srpska revolucionarna organizacija u Osmanskom carstvu na početku XX veka“, Istorijski časopis, br. 53, st. 359-374.
- Simijanović, J. 2008, „Okolnosti na početku srpske četničke akcije - neki pokušaji saradnje i sukobi četnika i komita u Makedoniji“, Baština, br. 25, st. 239-250.
- Veljko Đurić, Ilustrovana istorija četničkog pokreta
Spoljašnje veze uredi
