Grand hotel Studenica (Kraljevo)
Grand hotel Studenica bio je jedan od najstarijih ugostiteljskih objekata u Kraljevu. Izgrađen je 1890. godine, a podigao ga je Lazar Prokić, trgovac i kafedžija iz Ušća.
| Grand hotel Studenica | |
| {{{slika2}}} | |
Informacije
| |
|---|---|
| Lokacija |  Kraljevo, Srbija
|
| Status | srušen |
| Sagrađena | 1890. god. |
| Zatvaranje | 1937. (zgrada srušena 1958) |
Istorijat uredi
Izgradnja uredi
Hotel Studenica podignut je 1890. godine. Njegov vlasnik Lazar Prokić, trgovac i kafedžija iz Ušća, nastavio je da drži kafanu u Ušću, a ovaj hotel u glavnoj kraljevačkoj ulici je izdavao u zakup. Nakon Lazareve smrti hotel je nasledio njegov sin Veljko. Do 1918. godine hotel je kao zakupac držao Mato Vukomanović, kafedžija iz Mataruške Banje. Posle Prvog svetskog rata Vukomanović se sa porodicom preselio u Beograd, a hotel je u zakup uzeo Milan Jovičić, trgovac iz Kraljeva. Početkom 1920. godine zgradu hotela od je njenog vlasnika Veljka Protića kupio kraljevački trgovac Stamenko Joksimović. Joksimović je nakon povratka sa Solunskog fronta počeo da se bavi i ugostiteljstvom.[1]
Hotel u vlasništvu Stamenka Joksimovića uredi
Joksimović je hotel preuredio i njegovo ime promenio iz Hotel Studenica u Grand hotel Studenica. Kraljevčani su ovaj hotel najčešće nazivali samo Grand. Hotel je građen kao građevina na tri nivoa: suteren, prizemlje i sprat. U suterenu je bio smešten podrum sa pićem. U prizemlju su bile dve sale, kafe kujna, šank sa pićem, kuhinja, ostava i špajz. Na spratu su se nalazile sobe za noćenje. Od 24 sobe 5 soba je koristila porodica vlasnika hotela. Hotel je bio osvetljen električnom rasvetom. U hotelu su bili zaposleni svi članovi porodice Joksimović, a po potrebi su zapošljavani i dodatni radnici. Stamenko Joksimović je vodio hotel, a glavna kuvarica je bila njegova supruga Leposava. Pored domaće kuhinje, pripremana su i francuska i ruska jela. Tokom leta hotel je otvarao uređenu baštu u svom dvorištu.[2]
Grand hotel Studenica bio je poznato mesto za zabavu u periodu između dva rata, u kom su često održavane igranke, matinea, posela, priredbe, mađioničarske predstave itd. Gostovale su i pozorišne trupe, uključujući i poznatu trupu Životić iz Beograda, kao i kulturno-umetnička društva, poput kraljevačkog Abraševića. U ovom hotelu su se često okupljali ruski emigranti, kao i Francuzi koji su radili u Fabrici aviona. U salama hotela često su održavani i različiti tečajevi, poput časova plesanja. Preko nedelje gostovali su putujući bioskopi. U eri nemih filmova dovođeni su romski orkestri, koji su svojom muzikom pratili projekciju. Stamenko Joksimović je 1930. godine, zbog velikog interesovanja Kraljevčana za filmove, izgradio prvu bioskopsku dvoranu u dvorištu hotela. Bioskop je izdat u zakup Rudiju Prohaski, koji je pre toga svoje filmove prikazivao u Hotelu Pariz. Kasnije je novi vlasnike hotela, Milorad Tairović, naziv bioskopa promenio u Uranija.[3]
Hotel je bio i mesto gde su održavani politički zborovi. U ovom hotelu su se okupljali radikali, na čelu sa Petrom Bogavcem. I članovi Demokratske stranke su se ovde sastajali. Članovi KUD-a Abrašević su ovde održavali svoje probe, koje su često bile paravan za sastanke radničkih organizacija, čiji rad je tadašnja vlast zabranjivala.[4]
Prestanak rada hotela uredi
Stamenko Joksimović je za renoviranje hotela uzeo kredit kod Hipotekarne banke. Kako taj kredit nije mogao da vrati, banka je 1937. godine prodala hotel. Stamenko je dobio posao kao magacioner u Vojno tehničkom zavodu jer je bio nosilac Albanske spomenice i imao mnogo dece. Kao radnik Vojno tehničkog zavoda je 1940. godine otišao u penziju. Sa druge strane, novi vlasnik hotela je postao Milorad Tairović, trgovac, koji je novac zaradio zajedno sa svojim ocem radeći u Brazilu. Milorad je zgradu hotela dao pod zakup braći Projović, koji su u prizemlju otvorili robnu kuću, a bioskop je izdao Rudiju Prohaski. Na taj način je hotel prestao sa radom.[4]
Bioskop Uranija je bio srušen 1944. godine, tokom savezničkog bombardovanja Kraljeva. Zgrada nekadašnjeg hotela je bila nacionalizovana 1948. godine i u nju je bio prvo useljen Dom armije, a potom Klub vazduhoplovstva. Zgrada Grand hotela Studenica bila je srušena 1958. godine, a na njenom mestu je izgrađena poslovno-stambena zgrada.[5]
Reference uredi
- ^ Matijević, Milan M. (1998). Kraljevačke kafane. Kraljevo: Zavičajno društvo Kraljevo. str. 124.
- ^ Matijević, Milan M. (1998). Kraljevačke kafane. Kraljevo: Zavičajno društvo Kraljevo. str. 124—125.
- ^ Matijević, Milan M. (1998). Kraljevačke kafane. Kraljevo: Zavičajno društvo Kraljevo. str. 126—127.
- ^ a b Matijević, Milan M. (1998). Kraljevačke kafane. Kraljevo: Zavičajno društvo Kraljevo. str. 129.
- ^ Matijević, Milan M. (1998). Kraljevačke kafane. Kraljevo: Zavičajno društvo Kraljevo. str. 131.
