Dinko Šakić
Dinko Šakić (Studenci, 8. septembar 1921 — Zagreb, 20. jul 2008) bio je komandant koncentracionog logora Jasenovac i ustaški ratni zločinac.
Dinko Šakić | |
|---|---|
 Dinko Šakić u domobranskoj uniformi | |
| Datum rođenja | 8. septembar 1921. |
| Mesto rođenja | Studenci, Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 20. jul 2008. (86 god.) |
| Mesto smrti | Zagreb, Hrvatska |
| Supružnik | Nada Šakić |
Biografija uredi
Rođen je 8. septembra 1921. godine u okolini Imotskog. Proglašenje Nezavisne Države Hrvatske 10. aprila 1941. godine zateklo je njega i njegovog oca Matu u Bosanskom Brodu. Mato je odmah imenovan za predsednika opštine Bosanski Brod. Na toj dužnosti se istakao zločinima.
Dinko se oženio Nadom Tambić, polusestrom ustaškog pukovnika Vjekoslava Luburića, voditelja UNS-ova III ureda kojem je nadležnost bila organizacija logora, uprava i njihovo osiguranje. Zahvaljujući rodbinskim vezama s Luburićem, započeo je brz uspon po ustaškoj hijerarhijskoj lestvici.[1]
Drugi svetski rat uredi
Februara 1942. postao je ustaški zastavnik obrambenom zdrugu u Jasenovcu. Krajem 1942. postavljen je za šefa opšteg odseka - šef kancelarije koncentracionog logora Jasenovac. Polovinom 1943. napredovao je u ustaškog poručnika i postao „časnik“ (oficir) u komandi logora Jasenovac. U ovoj grupi „časnika“ bili su izvršioci svih zločina u logoru: Mima Pavićević, Modrić, Matković, Naletić, Šarić, Đerek, Sablić, Mihaljević, Josip Matija i Petar Brzica. Prednjačeći u svojim zločinima, za to je nagrađen i unapređen u ustaškog natporučnika, aprila 1944. postavljen je za komandanta - upravnika ili zapovednika koncentracionog logora Jasenovac. Na toj dužnosti ostao je sve do 1. decembra 1944. godine.[1]
Život u emigraciji uredi
Nakon rata, Šakić zajedno sa suprugom pacovskim kanalima bježi u Argentinu, gdje je u registar državljana upisan pod brojem 4.009.804 kao Ljubomir Šakić Bilanović. Godine 1947. u Rosariju je otvorio malu fabriku tekstila. Supruga Nada rodila mu je troje djece, kojima je krsni kum bio Ante Pavelić.
U Argentini postaje vatreni peronista, i kada je Huan Peron smijenjen s vlasti 1956. godine odlazi u Španiju, gdje je bio najbliži saradnik Vjekoslava Luburića. U Argentinu se vraća tri godine kasnije i s porodicom nastanjuje u San Hustu.
Poslije će se, zbog bolešljive supruge, preseliti u ljetovalište Santa Teresita. Godine 1985, prilikom posjete Franje Tuđmana hrvatskim iseljenicima u Argentini, novinarka Aleksa Crnjaković napravila je intervju s Dinkom Šakićem. On se tada prvi put hrvatskoj javnosti pohvalio svojim djelima, izjavivši kako bi sve to, ako treba, uradio i opet. Istom prilikom susreo se i sa Tuđmanom, s kojim se (kako tvrdi Šakićeva supruga Nada - danas Esperanza) zadržao u razgovoru gotovo 45 minuta, uz zajedničku fotografiju.[traži se izvor]
Hrvatski predsednik Tuđman je 1995. došao kod Šakića u posetu.[2]
Sudski proces uredi
Dinka Šakića terete da je lično, iz razonode i sadizma, ubio dvadeset logoraša. A on kaže:
Sa svojih sedamdeset, kad imam djecu i unuke, ponavljam: Opet bih učinio isto...NDH je bila temelj na kojem je izgrađena današnja Hrvatska.
Milan Nikolić, Srpsko nasleđe 1998.
Tri godine kasnije (1998) istraživačima centra Simon Vizental zapao je za oko Šakićev intervju argentinskom Kanalu 13. Nedugo potom Dinka Šakića argentinska policija lišila je slobode. Redovnim letom njemačke avio-kompanije Lufthansa 18. juna 1998. godine Šakić je iz Buenos Ajresa u pratnji radnika Interpola doputovao u Frankfurt. Potom je avionom Kroacija erlajnsa prebačen u Zagreb. Smješten je u zagrebačkom zatvoru Remetinec. Već sutradan u Istražnom centru zagrebačkog Županijskog suda održano je prvo ročište, na kome se Dinko Šakić branio ćutanjem.
Čelnik Hrvatske stranke prava Miroslav Rožić prije izručenja Šakića je izjavio: „Hrvatska bi trebalo da zatraži izručenje Dinka Šakića, ali samo da bi se na njega primenio zakon o oprostu (amnestiji).“
Zbog odgovornosti za genocid nad Srbima, Dinko Šakić je osuđen na zatvorsku kaznu od 20 godina zbog ratnog zločina protiv civilnog stanovništva. Kaznu je počeo da služi u najvećem hrvatskom zatvoru - u Lepoglavi. Dana 1. marta 2001. godine prevezen je u Bolnicu za osobe lišene slobode u Zagrebu. Međutim u dnevnim novinama pojavile su se špekulacije kako je ljekarski nalaz samo pokriće jer nije u pitanju bolest. Naime, u lepoglavskom zatvoru Šakić je počeo da piše knjigu memoara (s radnim naslovom S Poglavnikom u Alpama 1946.), pa je od uprave zatvora zatražio da mu se dodijele računar i televizor. U zatvoru nisu bili u mogućnosti da mu izađu u susret, te je stoga navodno premješten u Bolnicu za osobe lišene slobode u Zagrebu.[3]
Smrt i sahrana uredi
Umro je u zatvorskoj bolnici Remetinec u 86. godini 21. jula 2008. godine u Zagrebu.[4]
Sahranjen je na zagrebačkom krematorijumu 25. jula 2008. Njegovoj sahrani su prisustvovali hrvatski desničarski političari, uključujući i Antu Kovačevića. Direktor centara Simon Vizental Efraim Zurof se žalio hrvatskom predsedniku Stjepanu Mesiću zbog Šakićeve sahrane. Dinko je sahranjen u punoj ustaškoj uniformi iz Drugog svetskog rata. Na toj sahrani, hrvatski Dominikanski sveštenik Otac Vjekoslav Lasić je održao govor u kome je rekao da „sud koji optužio Dinka Šakića optužio Hrvatsku i Hrvate" i priznao da je Dinko bio monstrum “. On je takođe tvrdio da je Nezavisna Država Hrvatska (NDH) formirala temelj za uspostavljanje moderne države Hrvatske.
Reference uredi
- ^ a b Glas Javnosti: Dinko Šakić, Pristupljeno 18.6.2013.
- ^ Parenti 2002, str. 46.
- ^ NIN: Hrvatska i "Slučaj Šakić", Pristupljeno 18.6.2013.
- ^ „Umro komandant Jasenovca Dinko Šakić”. 21. 7. 2008.
Literatura uredi
- Bulajić, Milan (2001). Jasenovac na sudu: Suđenje Dinku Šakiću. Beograd: Muzej žrtava genocida, Stručna knjiga.
- Parenti, Michael (2002). To Kill a Nation: The Attack on Yugoslavia. Verso. str. 46. ISBN 978-1-85984-366-6.
- Odić, Slavko; Komarica, Slavko (2005). Zašto Jasenovac nije oslobođen. Beograd: Institut za savremenu istoriju. ISBN 9788674030974.
Spoljašnje veze uredi
- Šepurio se sa kamom - Šakić u Glasu javnosti
- Informacije na stranici vlade Srbije
- U logoru 3c bilo je i kanibalizma - suđenje Šakiću
- Suđenje Dinku Šakiću u Hrvatskoj
- Srpska Mreža podaci o Dinko Šakiću
- „Krvnik sa osmehom na licu“ Vlada Arsić, Press, 1. februar 2009.
- Ognjen Karanović - „Sudbina zločinaca iz Jasenovca – srpsko-hrvatski odnosi u Drugom svetskom ratu“
