Epitafi Radosavljevićima na groblju Rajkovača u Rtarima
Epitafi Radosavljevićima na groblju Rajkovača u Rtarima predstavljaju vredna epigrafska i familijarna svedočanstva prepisana sa starih nadgrobnih spomenika u donjodragačevskom selu Rtari, Opština Lučani.[1][2][3]
| Dragačevski epitafi | |
|---|---|
 Spomenik Mikailu Radosavljeviću | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Rtari |
| Opština | Opština Lučani |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 19. vek-20. vek |
Radosavljevići iz Rtara
urediRadosavljevići su u Rtare došli iz Ursula kod Sjenice u vreme Prvog srpskog ustanka. Jedan rod su sa Radosavljevićima iz Vrana kod Arilja. Po istoj liniji, od Milovanovog sina Stojana potiču rtarski Stojanovići. Svi slave Lučindan.[4]
Radosavljevići su u Rtare doterali veliko stado stoke. Čibučki tefter iz 1822. godine svedoči da su po ovome bili jedna od najbogatijih doseljeničkih porodica u Rtarima. [2]
Rodonačelnik familije, Milovan, imao je pet sinova: Stojana, Petra, Mikaila, Stevana i Todora (Tošu). Današnji Radosavljevići potomci su trećeg Milovanovog sina, Mikaila. Dugo su nosili su prezime Raosavljević, koje je modifikovano u Radosavljević u drugoj polovini 19. veka.[2]
Mikailo je sa suprugom Stanom imao sinove Rajicu, Pavla, Leontija i Vladimira. Radosavljevića familija grana se od Rajičinih i Leontijevih potomaka.[2]
Najmlađi Milovanov sin Todor bio je 1828. godine u službi vojnih obveznika pri srezu dragačevskom, pod komandom Milovana Nedeljkovića, načelnika sreza.[2]
Danas Radosavljevića ima u Rtarima, Beogradu, Jezdini, Kulinovcima i Čačku. Slave Lučindan.[2]
Epitafi na spomenicima Radosavljevićima
urediSpomenik Jovanu Radosavljeviću (†1846)
Spomenik Mikailu Radosavljeviću (†1851)
- Ovai biljez
- udario Raica
- otcu svoemu
- MIKAILU
- Raosavljeviću
- iz sela Rtara
- koi Poživi 55 god
- a umre 13 Se(ptem) 1851:
- Napisao Radosav Čikriz
- iz sela Rtiu[3]
Spomenik Stojanu Radosavljeviću (†1862)
- Ovde počiva ra boži
- STOJAN Raosavljević iz Rtara
- pož 79 g umro
- 18 oktob 1862 g[3]
Spomenik trogodišnjem sinu Neša Radosavljevića (†1893)
- Mladenac žalosni sin
- Mileve i Neša Raosavljevića
- umro od 3 godine
- 9 oktobra 1893 god.[3]
Spomenik Neši Radosavljeviću (†1893)
- Ovde počivaju zemni ostatci
- NEŠA Raosavljevića
- koi poživi 33 god.
- a prestavi se u večnost
- 3 marta 1893 g.
- i ostavi u nasledstvo
- maloletnu ćerku Milevu
- i suprugu Miljku
- koje mu ovaj Spomen podižu[3]
Spomenik dečaku Risti Radosavljeviću (†18??)
- RISTA
- raosavljević
- poživi 9.g.[3]
Spomenik mladiću Nikoli Radosavljeviću (†1868)
- 1868 g.
- Mlad NIKOLA
- sin Petra radosavljevića
- poživi 18 g.
- umre (dalje nečitko)[3]
Spomenik vojniku Aleksi Radosavljeviću (†1877)
- ISJ HRI
- Srbine mili moj rode
- ti zastani malo ovde
- očekaj
- te ovaj spomenik pročitaj
- on pokazuje dičnog srbina
- ALEKSU Radosavljevića iz ovog sela Rtara
- krabroga vojnika
- prve klase četvrte čete trnavskoga bataliona
- poživi 29 godina
- a pogibe na Somakovu 1877. g.
- kada je knjaz Milan Obrenović
- ratovao sa turcima.
- Ovaj spomenik podiže mu
- njegov blagodarni sin Veličko
- i verna supruga Kruna[3]
Spomenik Rajci Radosavljeviću (†1891)
- Ovde počiva rab boži
- RAICA Raosavljević iz Rtara
- poživi 72 g.
- umre 15 avgusta 1891 g.
- spomen podiže mu sin Svetozar
- Sa desne strane
- BOGIĆ
- sin Svetozara Raosavljevića
- umro 1988.[3]
Spomenik Svetozaru (†1915) i Bogiću (†1937) Radosavljeviću
- Ovde počiva telo pok
- SVETOZARA Radosavljevića iz Rtara
- koji časno poživi 49 god
- a umro 1915: g. u aprilu.
- BOGIĆ Radosavljević
- rođen 1907 maja
- umro 1937 marta u čačanskoj bolnici
- i sahranjen u čačanskom groblju
- Ovaj spomen podiže ocu i bratu
- Veselin Vojin Stojka-Bogiću
- sinovci Ljubo Radmilo i sna Ljubinka[3]
Spomenik Kruna Radosavljević (†1916)
- Ovde počiva raba božija
- KRUNA
- žena Alekse Radosavljevića iz Rtara
- Poživi 60 g.
- A prestavi se u večnost 27 maja 1916 g.
- Bog da je prosti
- Spomen joj podiže sin Veličko[3]
Spomenik Pavlu Radosavljeviću (†19??)
- Ovde počiva
- PAVLE Radosavljević iz Rtara
- poživi .... (oštećeno)
- Spomen podiže Veličko
- Božidar Milovan i sna Budimirka[3]
Spomenik Vasiliji Radosavljević (†1934)
- Pred ovim spomenikom
- sahranjene su kosti i telo dobre radnice
- VASILIJE
- žene Velička Radosavljevića iz Rtara
- časno poživi 65 g
- A prestavi se u večnost 4 aprila 1934 g
- Spomen podiže njen sin Milovan[3]
Spomenik mladiću Aleksandru Radosavljeviću (†19??)
- ALEKSANDAR Radosavljević
- pož. 18 g[3]
Spomenik devojci Radojki Radosavljević (†1950)
- Radosavljević RADOJKA
- 1925-1950
- nesrećno usmrćena
- Spomen podižu majka Budimirka
- brat Bane sestre Mara, Jula i Voja[3]
Spomenik Jovanu Radosavljeviću (†1955)
- Ovde počiva rab boži
- VELIČKO Radosavljević iz Rtara
- rođen 26-IH-1872 g.
- a učestovao u ratu 1912 do 1915 god.
- Umro 7 aprila 1955.
- Ovaj spomen podigoše mu sin Milovan
- sna Budimirka i unuk Bratislav[3]
Napomene
uredi- ^ Na starijim spomenicima familijarno prezime glasi Raosavljević.
Reference
uredi- ^ Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- ^ a b v g d đ Nedović, Radisav (1983). Rtari. Rtari: Mesna zajednica.
- ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj Nedović, Radisav (1995). Kameni letopis Rtara : groblja, nadgrobnici, krajputaši i spomen-obeležja. Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv.
- ^ Dragačevo : naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik : SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0718-3.
Literatura
uredi- Nedović, Radisav (1983). Rtari. Rtari: Mesna zajednica.
- Nedović, Radisav (1995). Kameni letopis Rtara : groblja, nadgrobnici, krajputaši i spomen-obeležja. Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv.
- Dragačevo : naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik : SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0718-3.
- Nedović, Radisav (1998). Rtarski rodovi. Čačak: Štamparija "Bajić".
- Nedović, Radisav (1998). Rtarske čitulje. Čačak: Štamparija "Bajić".
- Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- Slavković, Joviša M. (2017). Stanovništvo Dragačeva. Guča: Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-29-8.
- Nikolić, Radojko (2018). Kamena knjiga predaka: o natpisima sa nadgrobnih spomenika zapadne Srbije (PDF) (2. dopunjeno izd.). Čačak: Narodni muzej. ISBN 978-86-84067-63-2.