Википедија

Klara Stanton Džouns

Klara Stanton Džouns (engl. Clara Stanton Jones; Sent Luis, 14. maj 1913 — Oukland, 30. septembar 2012) bila je prva afroamerička predsednica Američkog bibliotekarskog udruženja, kao vršilac dužnosti predsednice od 11. aprila do 22. jula 1976. godine, a potom i predsednica od 22. jula 1976. do 1977.[1][2] Takođe, 1970. godine postala je prva Afroamerikanka i prva žena koja je bila direktorka velikog bibliotekarskog sistema u Americi, kao direktorka Javne biblioteke u Detroitu.[3]

Klara Stanton Džouns
Klara Stanton Džouns, oko 1970.
Datum rođenja(1913-05-14)14. maj 1913.
Mesto rođenjaSent Luis, Misuri, SAD
Datum smrti30. septembar 2012.(2012-09-30) (99 god.)
Mesto smrtiOukland, Kalifornija, SAD

Biografija

uredi

Mladost

uredi

Klara Stanton Džouns je rođena 14. maja 1913. u Sent Luisu, u državi Misuri, u katoličkoj porodici. Njena buduća karijera i uticaj u bibliotekarskoj nauci izgledali su gotovo predodređeni jer je posećivala biblioteku u ranom detinjstvu. Džounsova se priseća da je bila jedan od najmlađih pokrovitelja u javnoj biblioteci u blizini kuće svoje bake; takođe je bila među vrlo malo crne dece u toj lokalnoj biblioteci. Iako je Džounsova imala vrlo malo interakcija sa bibliotekarima u svojim mladim godinama, čitala je ono što ju je zanimalo i birala je sopstvene materijale. Njena majka, Eta Dž. Stanton, radila je kao školska nastavnica, držeći predavanja u državnim školskim sistemima do udaje. Zbog bračne zabrane koja zabranjuje udatim ženama da predaju u javnom školskom sistemu, predavala je u katoličkim parohijskim školama kako bi pomogla izdržavanju svoje porodice, uključujući nastojanje Klare Džouns da pohađa koledž. Njen otac, Ralf Herbert Stanton, bio je menadžer u osiguravajućim kompanijama. Džounsova je odrasla u veoma segregiranom kvartu Sent Luisa, ali je nisu plašili pretpostavljeni, implicitni zakoni Džima Kroua; umesto toga smatrala je da je njen mladi život privilegovan sa svim njenim glavnim mentorima Afroamerikancima.[4]

Obrazovanje

uredi

Obrazovanje i solidarnost bili su jako naglašeni u porodici Klare Džouns. Dobila je sveobuhvatno obrazovanje iako je sistem javnih škola Sent Luisa bio potpuno segregiran. Odrasla je u afroameričkom svetu, sa crnim uzorima i mentorima. U srednjoj školi, Džounsova je težila da postane učiteljica u osnovnoj školi, iako bi njena buduća plata bila nešto niža od plate belih kolega. Ova pozicija bi i dalje pružala visok životni standard Afroamerikancima u to vreme jer je jaz u prihodima između belih i crnih nastavnika bio mali. Klara je bila prvi član porodice koji je završio fakultet. Sent Luis je bio veoma segregiran, ali umesto da pohađa lokalni učiteljski koledž bez školarine, koji je bio određen za crne studente, Džounsova je 1930. pohađala Učiteljski državni koledž u Milvokiju. Džounsova je bila jedna od samo šest crnih studenata na koledžu. Prešla je na Spelman koledž u Atlanti, u Džordžiji, gde je diplomirala engleski jezik i istoriju i odlučila da umesto nastavnika postane bibliotekar. Predsednica Florens Rid je primetila Klarinu veštinu kucanja i ponudila joj mesto daktilografa u novoj biblioteci Univerziteta u Atlanti; bibliotekari su podsticali Klaru da nastavi karijeru u bibliotekarstvu. Bila je veoma prijemčiva za njihove predloge jer je već razmišljala o ovoj promeni karijere. Završila je Spelman koledž 1934. i diplomirala bibliotekarstvo 1938. na Univerzitetu Mičigena.[5][6]

Karijera u bibliotekarstvu i informatici

uredi

Džounsova je počela da radi u bibliotekama iste godine kada je dobila diplomu iz bibliotekarstva. Ispričala je da je početkom 1938. radila u bibliotekama na Univerzitetu Dilard u Nju Orleansu i Sautern Univerzitetu u Baton Ružu, u Luizijani. Džounsova je provela ostatak svoje bibliotekarske karijere u javnoj biblioteci u Detroitu, penzionisana je 1978. kao direktorka. Ona je postala direktor 1970. godine, što ju je učinilo prvom Afroamerikankom i prvom ženom koja je bila direktorka velikog bibliotekarskog sistema u Americi.[7] Bilo je protivljenja izboru Džounsove za direktora Javne biblioteke u Detroitu; Prijatelji biblioteke su prvobitno ponudili da povećaju plate bibliotekara, ali su povukli ponudu, a onda su tri osobe, visoki administrator i dva komesara, dali ostavke kada je ona izabrana. Njeni klevetnici su pokušali da ospore njen autoritet dovodeći u pitanje njene odluke, donoseći odluke iza njenih leđa i koristeći ponižavajući jezik. Njena sekretarica, Kerolin Mozli, prisetila se kako Džounsova nikada nije razgovarala o ovim preprekama jer bi to uticalo na to kako je ljudi doživljavaju. Mozli se takođe prisetila kako se Džounsova fokusirala na pomaganje drugima da postanu uspešniji koristeći svoju moć i resurse u njihovo ime.[8]

Podrška "Rezolucije o rasizmu i svesti o seksizmu"

uredi

Savet ALA (American Library Association - Američke bibliotekarske asocijacije) doneo je „Rezoluciju o svesti o rasizmu i seksizmu“ tokom stogodišnjice konferencije ALA u Čikagu, 18–24. jula 1976.[9]

U maju 1977. godine, Klara Stanton Džouns, tadašnja predsednica Američkog bibliotekarskog udruženja, odgovorila je na preporuku Komiteta za intelektualnu slobodu da povuče ALA-ovu „Rezoluciju o rasizmu i svesti o seksizmu“ jer je njen jezik nejasan. Njen odgovor je objavljen u Američkim bibliotekama, zvaničnoj publikaciji ALA-e. Džounsova se usprotivila predlogu Komiteta, izjavivši da rezolucija zahteva dalja prilagođavanja i amandmane na jezik pre nego što komitet razmotri poništenje. Komitet se plašio da je rezolucija favorizovala cenzuru kao sredstvo za čišćenje bibliotekarskog materijala od rasističkog i seksističkog jezika, čime se suprotstavlja bibliotekarskoj povelji o pravima da podrži pristup informacijama i prosvetljenju uprkos sadržaju i podstiče biblioteke da se bore protiv cenzure.

ALA je donela odluku da razmotri sudbinu rezolucije i izvesti o rezultatima odluke na konferenciji u Detroitu 1977. godine. Džounsova je tvrdila da rezolucija nije u suprotnosti sa bibliotekarskom Poveljom o pravima, već je umesto toga promovisala svest ohrabrujući programe obuke i informisanja u bibliotekama i bibliotekarskim školama. U saglasnosti sa bibliotekarskom poveljom o pravima, zalagala se za više prosvetljenja, a ne za represiju, u borbi protiv efekata rasizma i seksizma u bibliotekarskom materijalu. Džounsova je na rezoluciju gledala kao na okvir, a ne kao konačno rešenje, za omogućavanje bibliotekarima da se suoče sa pitanjima koja koče „ljudsku slobodu“. Ona je tvrdila: "Duh 'Rezolucije o svesti o rasizmu i seksizmu' nije opterećen represijom; on je oslobađajući. Ako je rezolucija nesavršena, pokušajte da je učinite savršenom, ali ne tako što ćete je prvo uništiti!"[10]

Rezolucija nije ukinuta.[11]

Glavna dostignuća

uredi
  • Džounsova je postala direktor Javne biblioteke u Detroitu 1970. godine, čime je postala prva Afroamerikanka i prva žena koja je bila direktorka velikog bibliotekarskog sistema u Americi.[12]
  • Bila je prva crna predsednica Američkog bibliotekarskog udruženja od 1976. do 1977. godine. Tokom svog predsedavanja, ona je u velikoj meri pomogla asocijaciji u usvajanju „Rezolucije o rasizmu i svesti o seksizmu“ kako bi ohrabrila bibliotekare da podignu svest korisnika i osoblja biblioteka o problemima rasizma i seksizma.
  • Ona se zalagala protiv preporuke Komiteta za intelektualnu slobodu ALA-e Izvršnom odboru ALA-e da se ukine „Rezolucija o svesti o rasizmu i seksizmu“. Nije ukinuta.
  • Predsednik Džimi Karter imenovao je Džounsovu za komesara Nacionalne komisije za biblioteke i informacione nauke 1978. Na ovoj dužnosti radila je do 1982.
  • Godine 1984, Džounsova i Ajlin Klark Hernandez, bivša predsednica Nacionalne organizacije za žene, osnovale su diskusionu grupu crnačkih žena Black Women Stirring the Waters, u oblasti zaliva San Franciska.[13]
  • Džounsova je dobila nagradu Trailblazer 1990. godine od Black Caucus of the American Library Association, najveću nagradu koju dodeljuje. Nagrada odaje priznanje pojedincima čiji su pionirski doprinosi bili izuzetni i jedinstveni, i čiji su napori „krčili put“ u profesiji.[14]

Smrt

uredi

Džounsova je umrla mirno u snu 30. septembra 2012. godine u Ouklandu u Kaliforniji u 99. godini. Iza nje je ostalo troje dece, sedmoro unučadi i sedmoro praunučadi.

Nasleđe

uredi

Deca Klare Džouns, Vineta Džouns, Stanton Džouns i Kenet Džouns osnovali su fond za stipendije Alberta D. i Klare Stanton Džouns 2007. godine kako bi obezbedili stipendijsku pomoć studentima master studija na Školi informacija Univerziteta u Mičigenu, uglavnom onima koji su zainteresovani za urbano bibliotekarstvo.[15]

Klara Stanton Džouns je 2018. primljena u Žensku kuću slavnih Mičigena u istorijskoj kategoriji.[16]

Odabrane publikacije

uredi
  • Jones, C. S. (1974). Library service to the disadvantaged: Means and methods: a session from the 92nd Annual Conference of the American Library Association, Las Vegas, June 24–30, 1973. Phonotape. Development Digest.
  • Jones, C (1977). „ALA President Views the Racism/Sexism Resolution”. American Libraries. 8 (5): 244. 
  • Josey, E. J., & Jones, C. S. (1978). The information society: Issues and answers: American Library Association's Presidential Commission for the 1977 Detroit Annual Conference. London: Oryx Press.
  • Dowlin, K. E., & Jones, C. S. (1987). How to computerize your community information and referral files. Ballwin, MO: ACTS.
  • Hernandez, E., Smith, E. M., & Jones, C. S. (1988). Librarians as colleagues across racial lines Strategies for action. Ballwin, Mo: ACTS.
  • Jones, C. S. (1992). From grassroots Outreach makes it happen. [Chicago, Ill.]: American Library Association.
  • Jones, C.S., Hernandez, E., et al. (1997). Black Women Stirring the Water, self published by the study group, Oakland California

Vidi još

uredi

Reference

uredi
  1. ^ "Clara Stanton Jones interviewed by Marva DeLoach," in Women of Color in Librarianship, pp. 29- 57. ed. by Kathleen McCook, Chicago: American Library Association Editions, 1998.
  2. ^ „ALA's Past Presidents | About ALA”. Ala.org. 20. 11. 2007. Pristupljeno 2015-10-28. 
  3. ^ Information, Sheryl James | University of Michigan School of. „Trailblazing librarian, U-M alumna Clara Stanton Jones elected to Michigan Women's Hall of Fame | Diversity, Equity & Inclusion | University of Michigan”. 
  4. ^ McCook, Kathleen de la Peña (1998). Women of Color in Librarianship: An oral history. 5th ed. Chicago, IL: American Library Association.
  5. ^ McCook, Kathleen de la Peña (1998). Women of Color in Librarianship: An oral history. 5th ed. Chicago, IL: American Library Association.
  6. ^ Black Women Stirring the Waters (1997). Oakland, CA: Marcus Books Printing.
  7. ^ Information, Sheryl James | University of Michigan School of. „Trailblazing librarian, U-M alumna Clara Stanton Jones elected to Michigan Women's Hall of Fame | Diversity, Equity & Inclusion | University of Michigan”. {{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  8. ^ „Remembering Clara Stanton Jones | Backtalk”. Library Journal. Arhivirano iz originala 16. 11. 2017. g. Pristupljeno 2015-10-21. 
  9. ^ „American Library Association Institutional Repository, News Release: American Library Association, Public Information Office, American Library Association, 50 East Huron Street, Chicago, Illinois 60611, 12 944-6780, From: Peggy Barber, Director, Public Infonnation Office, FOR IMMEDIATE RELEASE, Resolution on. Racism and Sexism Awareness” (PDF). 
  10. ^ Jones, C (1977). „ALA President Views the Racism/Sexism Resolution”. American Libraries. 8 (5): 244. 
  11. ^ Bertram, Cara (25. 2. 2016). „Clara S. Jones: "Awareness is Not Burdened with Repression; It is Liberating"”. American Library Association Archives. 
  12. ^ Information, Sheryl James | University of Michigan School of. „Trailblazing librarian, U-M alumna Clara Stanton Jones elected to Michigan Women's Hall of Fame | Diversity, Equity & Inclusion | University of Michigan”. {{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list
  13. ^ Oakland Public Library: African American Museum & Library at Oakland. „Collection Guide: Guide to the Black Women Stirring the Waters Collection”. Online Archive of California. Pristupljeno 18. 6. 2020. 
  14. ^ „University of Michigan's School of Information News”. Arhivirano iz originala 4. 6. 2010. g. 
  15. ^ Information, Sheryl James | University of Michigan School of. „Trailblazing librarian, U-M alumna Clara Stanton Jones elected to Michigan Women's Hall of Fame | Diversity, Equity & Inclusion | University of Michigan”. {{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list
  16. ^ Information, Sheryl James | University of Michigan School of. „Trailblazing librarian, U-M alumna Clara Stanton Jones elected to Michigan Women's Hall of Fame | Diversity, Equity & Inclusion | University of Michigan”. {{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)

Spoljašnje veze

uredi
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Клара_Стантон_Џоунс&oldid=27439314”