Kukuš
Kukuš (grč. Κιλκίς, Kilkis) je grad i sedište istoimene opštine i okruga, na severu periferije Središnja Makedonija, Grčka.
| Kukuš Κιλκίς | |
|---|---|
 Panorama Kukuša zimi | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Grčka |
| Periferija | Središnja Makedonija |
| Okrug | Kukuš |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2021. | 23.182 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 40° 59′ 36″ S; 22° 52′ 25″ I / 40.9932044° S; 22.8736387° I |
| Vremenska zona | UTC+2 (EET), leti UTC+3 (EEST) |
| Aps. visina | 280 m |
  Kukuš Kukuš na karti Grčke | |
| Poštanski broj | 611 00 |
| Pozivni broj | 23410 |
| Registarska oznaka | ΚΙ |
Položaj
urediGrad Kukuš nalazi se u istočnom delu Solunskog polja, u podnožju planine Karadag (Mavrovuni) na nadmorskoj visini od 280 m. Grad se nalazi na putu Solun–Sofija.
Istorija
urediNa širem području grada postoje nalazi još iz vreme praistorije. Postoje dokazi i rane starogrčke kulture (8. vek p. n. e.), koji će kasnije postati deo antičke Makedonije. Rimljani područje zauzimaju 148. p. n. e. i ostaju ovde nekoliko vekova. Posle pada njihove vladavine dolazi do nestabilnih vremena i čestih upada varvara, od kojih poslednji, Sloveni, naseljavaju područje u 8. veku. Većim delom srednjeg veka područje vladaju Vizantinci.
Područje Kukuša zaposedaju Osmanlije 1430. godine i vladaju područjem sledećih 500 godina. U ratovima na početku 20. veka (Balkanski ratovi) grad je bio mesto sukoba interesa Grčke, Osmanskog carstva i Bugarske i potpuno je stradao. Tada je grad po nalogu grčke vlade potpuno razrušen od strane vojske. Slovensko stanovništvo je proterano, veći deo se nastanio u Bugarskoj a manji u gradu Strumici. Godine 1924. Grci iz područja sadašnjih Bugarske i Turske naseljavaju se u gradu. Po ovome mestu se zove Kukuška unija, koja je bila neuspeli pokušaj rimokatoličke crkve da pokatoliči makedonske Slovene.
Tokom Drugog svetskog rata grad je ponovo stradao u jednoj od uvodnih bitaka na grčkom području. Posle zaposedanja Grčke nemačka vojska predaje grad Bugarima, koji zavode stroge mere "bugarizacije", što je bilo glavni povod za započinjanje partizanskog rata protiv bugarskog okupatora.
Srbi u Kukušu
urediSrpska škola u mestu je radila 1898. godina sa upraviteljem učiteljem Jovićevićem. Svakoga dana u nju je išlo 50 đaka, među kojima i nekoliko "muhamedanske vere".[1]
Upravitelj škole bio je 1900. godine Rista Antonović. Pri školi je osnovan Hor srpske pravoslavne škole.[2]
U mestu je 1902. godine ponovo otvorena srpska osnovna škola sa 52 učenika, a broj se ubrzo povećao na njih 65. Zgrada se nalazi na najlepšem mestu, a postoji potreba za učiteljem i učiteljicom. Učitelj Jovan Jovićević je otvorio tu školu, ali su mu pretili Bugari, preko komita. Pošto nije hteo da je zatvori, ranili su ga dinamitskom bombom. Posle ozdravljenja vratio se i nastavio rad u školi.[3] Upravnik škole Jovićević je 1904. godine dao prilog od 10 groša za školski fond srpske škole u Dojranu.[4]
Stanovništvo
urediPrema statistici stanovništva 1903. godine u Kukušu je živelo 7.000 Slovena i 750 Turaka, i bez drugih naroda.[5] Nakon Drugog balkanskog rata i proteravanja slovenskog stanovništva, Kukuš je 1913. godine imao 1.500 žitelja, doseljenih grkomanskih porodica iz Strumice i Turaka. Godine 1924. tursko stanovništvo je prinudno iseljeno u Tursku a na njihovo mesto su naseljene grčke izbegličke porodice iz Turske i Bugarske, tako je na popisu iz 1928. godine Kukuš imao 6.864 stanovnika.[6]
| 1991. | 2011. | 2021. |
|---|---|---|
| 12.139 | 22.740[7] | 23.182 |
Poznate ličnosti
uredi- Goce Delčev, makedonski i bugarski revolucionar i jedan od vođa VMORO
- Dimitar Vlahov, makedonski i jugoslovenski revolucionar, političar i društveno-politički radnik
- Hristo Smirnenski, bugarski pesnik i novinar
- Lukas Mavrokefalidis, grčki košarkaš
- Kostas Vasilijadis, grčki košarkaš
Vidi još
urediReference
uredi- ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1898. godine
- ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1900. godine
- ^ M. R. S: "Srbi i Bugari, u prošlosti i sadašnjosti", Beograd 1913. godine
- ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1904. godine
- ^ "Delo", Beograd 1903. godine
- ^ Simovski, Todor (1998). Naselenite mesta vo Egejska Makedonija - II del. Skopje. str. 103.
- ^ „Detailed census results 2011”. Arhivirano iz originala 16. 10. 2015. g. Pristupljeno 7. 5. 2015.
Spoljašnje veze
uredi- Kilkis
- Prefektura Kilkis
- Kukuš (Istorija) Arhivirano na veb-sajtu Wayback Machine (14. avgust 2004)
