Vojvodstvo lublinsko
Vojvodstvo Lublin (polj. Województwo lubelskie) je jedno od 16 Poljskih Vojvodstva. Nalazi se u istočnom delu Poljske. Sedište vojvodstva je grad Lublin. Formirano je 1999. godine, kao deo administrativnih reformi koje su usvojene 1998. godine. Provincija je nazvana po najvećem i glavnom gradu Lublinu. Vojvodstvo je sastavljeno od tri teritorije koje su bile zabeležene kroz istoriju i to Malopoljske, Polezije i Crvene Rutenije.
Vojvodstvo Lublin | |
---|---|
Država | Poljska |
Admin. centar | Lublin |
Vojvoda | Genovefa Tokarska |
Površina | 25.122 km2 |
Stanovništvo | 2008. |
— broj st. | 2.166.213 |
— gustina st. | 86,23 st./km2 |
Registarske tablice | L |
Urbanizacija | 46,6% |
Zvanični veb-sajt |
Istorija
urediRegija je pre Drugog svetskog rata bila jedan od najvećih svetskih centara Judaizma. Pre sredine 16. veka nije bilo mnogo Jevreja u oblasti, ali zbog osnivanja novih gradova, oni su se masovnije doseljavali da bi razvili sektore trgovine i usluga. Pošto su se novi gradovi takmičili sa starim za posao, uvek je postoajo određeni dugoročni stepen ozlojeđenosti, koji je postojao i iz razloga nemogućnosti ograničavanja migracije Jevreja. Jevreji su se u najvećem broju slučajeva naseljavali u gradskim sredima, a tek poneka porodica se odlučivala da svoj posao započne u ruralnim oblastima, što je bio još jedan faktor koji je uticao na već postojeću ozlojeđenost. Do sredine 18. veka Jevreji su činili značajan deo stanovništva u više gradova u oblasti. Do 20. veka, Jevreji su sa 70% stanovništva u 11 gradova predstavljali većinu.
Pre Drugog svetskog rata, u regiji je živelo 300.000 Jevreja. Na teritoriji oblasti su izgrađeni i koncentracioni logori Majdanek, Sobibor i Belzec, kao i niz radničkih logora. Ova oblast je bila jedna od najvećih centara prinudnog rada u Evropi. Posle rata većina Jevreja se odselila iz regije.
Vojvode
urediGeografija
urediVojvodstvo se nalazi u istočnom delu Poljske i graniči se sa Ukrajinom i Belorusijom, a i sa vojvodstvima:
Sedište vojvodstva je grad Lublin.
Vojvodstvo Lublin:
- zauzima 8% površine Poljske i 3 je vojvodstvo po površini
- U vojvodstvu se nalazi 213 opština i 4206 sela
Najveći gradovi
urediStanovništvo od 31. decembra 2006.
- Lublin – 353.483 (147,45 km²)
- Helm – 68.160 (35,28 km²)
- Zamošć – 66.802 (30,34 km²)
- Bjala Podlaska – 58.075 (49,40 km²)
- Pulavi – 49.755 (50,49 km²)
- Svidnjik – 40.082 (20,35 km²)
- Krasnjik – 35.913 (25,29 km²)
- Lukov – 30.593 (35,75 km²)
- Bilgoraj – 27.244 (21,10 km²)
- Lubartov – 22.928 (13,91 km²)
- Lečna – 21.560 (19,00 km²)
- Tomašov Lubelski – 20.222 (13,29 km²)
- Krasnistav - 19.361 (42,13 km²)
- Hrubješov - 18.549 (33,03 km²)
- Demblin - 17.976 (38,35 km²)
- Mjendzižec-Podlaski - 17.119 (19,75 km²)
- Radzinj Podlaski - 16.121 (19,31 km²)
- Vlodava - 13.589 (17,97 km²)
- Janov Lubelski - 11.971 (14,84 km²)
- Parčev - 10.281 (8,05 km²)
- Ponjatova - 9.877 (15,26 km²)
- Riki - 9.732 (27,22 km²)
- Opole Lublskje - 8.844 (15,12 km²)
- Belžice - 7.022 (23,46 km²)
- Terespol - 6.002 (10,11 km²)
- Bihava - 5.300 (6,69 km²)
- Šćebžešin - 5.283 (29,12 km²)
- Rejovjec Fabrični - 4.495 (14,28 km²)
- Nalenčov - 4.217 (13,82 km²)
- Kazimjež Dolni - 3.514 (30,44 km²)
- Kok - 3.474 (16,78 km²)
- Tarnogrod - 3.399 (10,69 km²)
- Zvjerzinjec - 3.351 (4,82 km²)
- Krasnobrod - 3.004 (6,99 km²)
- Stoček Lukovski - 2.744 (9,15 km²)
- Anopol - 2.675 (7,73 km²)
- Pjaski - 2.621 (8,43 km²)
- Jozefov - 2.436 (5,00 km²)
- Pstrov Lubelski - 2.236 (29,77 km²)
- Tišovce - 2.186 (17,85 km²)
- Frampol - 1.421 (4,67 km²)
Neka seoska naselja
uredi- Njedrzvica Duža — 3.814
- Njemce — 3.614
- Aleksandrov — 3.174
- Verbkovice — 3.100
- Travniki — 2.894
- Kurov — 2.781
- Belžec — 2.738
- Janov Podlaski — 2.700
- Lukova — 2.700
- Karčmiska — 2.659
- Turka — 2.640
- Milejov-Osada — 2.613
- Vilkolaz — 2.493
- Hrzanov — 2.300
- Godzišov — 2.266
- Bodačov — 2.254
- Rejovjec — 2.226
- Savin — 2.215
- Konjskovola — 2.188
- Adamov — 2.163
- Golamb — 2.123
- Izbica — 2.100
- Piščac — 2.100
- Vohinj — 2.087
- Gora Pulavska — 2.085
- Garbov — 2.060
- Stjenžica — 2.042
- Jablona — 2.040
- Kločev — 2.038
- Sol — 2.000
Privreda
urediGodine 2006. Vojvodstvo Lublin je zajedno sa Vojvodstvom potkarpatskim proglašeno za najsiromašniji kraj Evropske unije sa srednjim prihodom po glavi stanovnika od 3.538 evra (33% srednjeg prihoda u EU).
Zaštita prirode
urediNa terenu vojvodstva Lublin nalaze se:
- dva nacionalna parka
- 17 kraj obrazovih parkova (park u kome je moguće vršiti industrijske delatnosti ali u ograničenom obimu)
Turističke atrakcije
urediPrethodna Lublinska vojvodstva
urediVojvodstvo Lublin za vreme II Žečpospolite
uredi- Prestonica: vojvodstva: Lublin
- Povjati: Bjalski, Bilgorajski, Helmski, Garvolinjski, Hrubješovski, Janovski, Krasnostavski, Lubartovski, Lublinski, Lukovski, Pulavski, Rađinjski, Sjedlecki, Sokolovski, Tomašovski, Vegrovski, Vlodavski, Zamojski.
Vojvodstvo Lublin od 1946. do 1950.
uredi- Prestonica: Lublin
- Povjati: Bjalski, Bilgorajski, Helmski, Hrubješovski, Krasnjicki, Janovski, Krasnostavski, Lubartovski, Lublinski, Lukovski, Pulavski, Rađinjski, Sjedlecki, Tomašovski, Vegrovski, Vlodavski, Zamojski.
Vojvodstvo Lublin od 1950. do 1975.
uredi- Prestonica: Lublin
- Povjati: Bjalski, Bilgorajski, Helmski, Hrubješovski, Krasnjicki, Janovski, Krasnostavski, Lubartovski, Lublinski, Lukovski, Pulavski, Rađinjski, Tomašovski, Vlodavski, Zamojski.
Administrativne reforme 1999.
urediGodine 1999, usled administrativne reforme vojvodstvo je prošireno za vojvodstva: Helmsko, Zamojsko i delove Bjalskopodlaskog, Sjedleckog Tarnobžeskog.
Stanovništvo kroz istoriju
uredi- 1975. — 885.000
- 1980. — 935.200
- 1985. — 985.400
- 1990. — 1.016.400
- 1995. — 1.026.700
- 1998. — 1.027.300