Magda Simin - Bošan
Magda Simin - Bošan (27.februar 1922. Senta – 5. avgust 2004. Novi Sad) bila je novinarka, publicista i spisateljica. Bila je jedan od osnivača Radio-Novog Sada. Pisala je ravnopravno na srpskom i mađarskom jeziku.
| Magda Simin - Bošan | |
|---|---|
 Magda Simin - Bošan | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 27. februar 1922. |
| Mesto rođenja | Senta, Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 2004|08|05 |
| Mesto smrti | Novi Sad, Srbija i Crna Gora |
| Prebivalište | Novi Sad |
| Državljanstvo | Srbija (Jevrejka srpskog porekla) |
| Obrazovanje | Viša pedagoška škola u Novom Sadu |
| Porodica | |
| Deca | Nevena Simin Nebojša Simin |
| Roditelji | Aleksndar Bošan i Paula Bošan |
| Porodica | suprug: Živko Simin
braća: Đorđe Bošan Pavle Bošan |
Školovanje uredi
Osnovnu školu pohađala je u Senti i Kikindi . Gimnaziju je pohađala u više vojvođanskih gradova a završila neposredno pred rat u Kikindi. Godine 1955. diplomirala je na Višoj pedagoškoj školi u Novom Sadu, odsek za srpskohrvatski jezik i književnost.
Radno angažovanje uredi
Bila je jedan od osnivača Radio-Novog Sada i dugogodišnji urednik.
U Radio Novom Sadu radila je do penzionisanja 1980.godine.
Pored toga bila je istaknuti društveno politički radnik i pisac. Učestvovala je u radu Saveta Srpskog narodnog pozorišta, Sterijinog pozorja i drugih kulturnih institucija u Novom Sadu.
Bila je poslanica savezne Narodne skupštine Jugoslavije u Kulturno prosvetnom veću od 1963. do 1967. godine.
Knjige uredi
- Dok višnje procvetaju (prvo izdanje 1958. a drugo prošireno 1980.g.)
- Izdanci na vetru (1964.g.)
- Pomračenja (1972.g.)
- San mladosti (1983.g.)
- Kamen na ramenu (1988.g.)
- Beleške iz Izraela i Priče iz Izraela (1990. I 1998.g.)
- Porodica Gal (2001.g.)
- Zašto su ćutale & majka i ćerka o istom ratu (Magda Bošan Simin i Nevena Simin, 2008.g.)
Priznanja uredi
- Oktobarska nagrada grada Novog Sada (1971.g.)
- Orden rada sa zlatnim vencem (1975.g.)
- Povelja grada Novog Sada (1984.g.)
- Nagrada za životno delo Društva književnika Vojvodine (1999.g.)
U njenu čast se od 2008.godine organizuje „Međunarodni festival poezije i kratke priče „Magda Simin““
Biografija uredi
Rođena je u jevrejskoj porodici od oca Aleksandra (advokat) i majke Paule. Imala je brata Đorđa (1926.- 2010) i brata Pavla (1931.-1944). Oca su ubili mađarski fašisti u Čurugu 1942. godine. Majka i brat Pavle su stradali u Aušvicu avgusta 1944. godine pri kraju Drugog svetskog rata.
Septembra 1941. godine hapse je Mađarski fašisti a vojni sud u Subotici je osuđuje na 13 godina teške robije. Tokom rata bila je u zatvorima (logorima): Subotica ("Žuta kuća" i sudski zatvor u Subotici), Marijanostra (mađ. Márianosztra) i tvrđava Komarom (mađ. Komarom), Mađarska) . To su bila sabirališta za osuđenike i osuđenice odakle su ih transportovali u logore. Posle toga bila je u ženskom delu logora Dahau (Alah (nem. Allach)) i nemačkim logorima Bergen-Belzen , Falersleben (sada deo Volfsburga) i Zalcvedel na Elbi u Nemačkoj. Nakon oslobađanja iz logora sa velikim brojem logorašica je, što pešice što vozovima, preko: Nemačke, Čehoslovačke i Mađarske stigla u Suboticu. Tek tu je zatekla svog brata Đorđa Bošana ali je tada saznala da su mnogi članovi njihove rodbine stradali u ratu ili logorima.[1]
Stradanje tokom rata, njeno, njene porodice i mnogih Srpkinja i Jevrejki, opisala je u svojim književnim delima.
Rat su preživeli njen brat Đorđe i ona. Tokom rata stradao je veći deo njihove porodice. Njen brat Đorđe Bošan (fizičar) se kasnije školovao u Novom Sadu i Beogradu. Jedno vreme stanovao je kod nje. Kasnije je postao doktor nauka i redovni profesor Elektronskog fakulteta u Nišu.[2]
Od 1945. godine pa do smrti Magda Simin-Bošan živela je u Novom Sadu.
Reference uredi
- ^ Od zatvora do logora, Magda Simin[mrtva veza]
- ^ „Iz reda za gubilište majka me gurnula u život, Đorđe Bošan”. Arhivirano iz originala 23. 09. 2020. g. Pristupljeno 16. 01. 2021.
Literatura uredi
- Sajt „Vorldkat“
- Sajt „Blekšip“
- Arhiva porodica Bošan i Simin