Manojlo Duka
Manojlo Komnin Duka (grč. Μανουήλ Κομνηνός Δούκας, translit. Manouēl Komnēnos Doukas) bio je srednjovekovni grčki plemić,[1] poznat kao i Manojlo Anđeo (grč. Μανουήλ Ἄγγελος).[2]
| Manojlo Duka | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1187. |
| Datum smrti | 1241. (53/54 god.) |
| Porodica | |
| Roditelji | Jovan Duka |
Nije poznato kada je tačno rođen.[3]
Njegov otac je bio Jovan Duka, sevastokrator, koji je imao barem jednu ženu, Zoe, ali je moguće da je imao još jednu suprugu, čije ime nije poznato.
Bio je brat Teodora Duke, despota Epira,[4] Mihajla Duke, despota Epira i Konstantina Duke, despota.[5]
Manojlo je bio gospodar Farsale, Larise i Platamone. Teodor mu je i dodelio titulu despota.
Nakon što je Teodor zarobljen od strane Bugara 1230. godine, Manojlo se proglasio carem Soluna, a bio je i gospodar Tesalije.[6]
Oženio je Jefimiju, ćerku Stefana Nemanje i Mariju Bugarsku, ćerku Ivana Asena II i Ane.[7] Moguće je da je imao ćerku Helenu. Manojlo se rastao od Marije te nije poznato koja je žena rodila Helenu.
Biografija uredi
Manojlo je bio zakoniti sin sevastokratora Jovana Anđela Duke. Dakle, bio je blizak rođak careva Isaka II Anđela i Aleksija III Anđela, i brat Mihaila I Komnina Duke i Teodora Komnina Duke od Epira.
Oženio se sestrom srpskog velikog župana Stefana Nemanjića (1196–1228).
Život uredi
Verovatno posle 1225. ili 1227. godine, dobio je od brata cara Teodora dvorsku titulu despota. Godine 1225. oženio se Marijom Asen, vanbračnom ćerkom cara Jovana Asena II Bugarskog, pomažući da se učvrsti savezništvo svog brata sa tom zemljom.
Posle poraza njegovog brata i zarobljavanja od Bugara u bici kod Klokotnice 1230. godine, despotu Manojlu je dozvolio car Jovanu Asen II da vlada u Solunu i okolini sa titulom despota. U jednom trenutku despot Manojlo je pokušao da stupi u kontakt sa papstvom, ali je 1232. godine, dugogodišnji raskol sa Istočnom patrijaršijom u Nikeji konačno zalečen. Despot Manojlo se 1235. godine, udružio sa Nikejcima i Bugarima u opsadi Konstantinopolja od strane cara Jovana III Duke Vataca i cara Jovana Asena II.
Despot Manojlo je vladao do 1237. godine, kada se njegov tast car Jovan Asen II, koji je postao udovac oženio Irenom, ćerkom utamničenog cara Teodora. U ovom trenutku, car Teodor i njegovi sinovi su pušteni iz zatočeništva i odlučili su da povrate kontrolu nad Solunom. Despot Manojlo je bio neuspešan u nastojanjima da dobije podršku kneza Žofrija II Vilarduena od Aheje i bio je primoran da pobegne u Malu Aziju.
Nakon boravka kod Seldžuka iz Ruma i u Nikeji, despot Manojlo se vratio u Grčku 1239. uz podršku Nikeje i zauzeo nekoliko tvrđava, uključujući Larisu i Farsalu, od Teodorovog sina Jovana Komnina Duke, proglasivši se za vladara Tesalije. Car Teodor i Jovan su morali da se dogovore o podeli porodičnih zemalja. Kada je despot Manojlo umro oko 1241. godine, oblast je prešla u ruke njegovog drugog sinovca, despota Mihaila II Komnina Duke od Epira.
Porodica uredi
Despot Manojlo se oženio srpskom princezom Jefimijom Nemanjić, sestrom velikog župana Stefana Nemanjića (1196–1228).[8] Međutim, nije dugo poživela, jer se 1225. godine, ponovo oženio,[9] bugarskom princezom Marijom Asen, vanbračnom ćerkom cara Jovana Asena II i ljubavnicom, ovaj brak je ugovoren, kao deo pakta.[10] Nema podataka da su imali dece.[11]
Despot Manojlo je možda imao ćerku po imenu Helena, koja se udala za Guljelma I od Verone, triarha Eubeje, oca Guljelma II od Verone.
Reference uredi
- ^ Alexander Petrovich Kazhdan, Oxford Dictionary of Byzantium
- ^ The Chronicle of Alberic de Trois-Fontaines: „Theodorus Thessalonice rex cecatus…frater eius Manuel.“
- ^ Georgius Akropolites 14. str. 27.
- ^ Varzos, Konstantinos (1984b). Η Γενεαλογία των Κομνηνών [The Genealogy of the Komnenoi].
- ^ Polemis, Demetrios I. (1968). The Doukai: A Contribution to Byzantine Prosopography. London: The Athlone Press.
- ^ Fine 1994, str. 105.
- ^ MANUEL Angelos Doukas Komnenos
- ^ Demetrios I. Polemis (1968). The Doukai: a contribution to Byzantine prosopography. Athlone P. p. 90. ISBN 9780485131222. "1216, through the efforts of Theodoros 42, Manuel married a Serbian princess who was a sister of king Stephen II Nemanja.7 She could not have lived long as in 1225 Manuel married again, this time with Maria, an illegitimate daughter of Ivan ...".
- ^ Demetrios I. Polemis (1968). The Doukai: a contribution to Byzantine prosopography. Athlone P. p. 90. ISBN 9780485131222. "1216, through the efforts of Theodoros 42, Manuel married a Serbian princess who was a sister of king Stephen II Nemanja.7 She could not have lived long as in 1225 Manuel married again, this time with Maria, an illegitimate daughter of Ivan ...".
- ^ François Bredenkamp (1996). The Byzantine Empire of Thessaloniki, 1224-1242. Municipality of Thessaloniki, Thessaloniki History Center. p. 148. ISBN 9789608433175.
- ^ Demetrios I. Polemis (1968). Dukai: prilog vizantijskoj prosopografiji. Athlone P. p. 90. ISBN 9780485131222. „1216. godine, trudom Teodora 42, Manojlo se oženio srpskom princezom koja je bila sestra kralja Stefana II Nemanje.7 Nije mogla dugo živeti jer se 1225. godine Manojlo ponovo oženio, ovoga puta sa Marijom, vanbračna ćerka Jovana..."
Literature uredi
- Kazhdan, Alexander, ur. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Polemis, Demetrios I. (1968). The Doukai: A Contribution to Byzantine Prosopography. London: The Athlone Press. OCLC 299868377.
- Varzos, Konstantinos (1984). Η Γενεαλογία των Κομνηνών [The Genealogy of the Komnenoi] (PDF) (in Greek). Vol. B. Thessaloniki: Centre for Byzantine Studies, University of Thessaloniki. OCLC 834784665.
