Moldava
Moldava je ostrvo na Dunavu koje se nalazi na početku Đerdapske klisure u Rumuniji. Površina ostrva iznosi oko 345 hektara.[2]
| rum. Moldova Veche | |
|---|---|
.jpg) Pogled na ostrvo iz Svete Jelene | |
  Moldava | |
| Geografija | |
| Lokacija | Dunav |
| Koordinate | 44° 41′ 43″ S; 21° 37′ 46″ I / 44.695383° S; 21.629505° I |
| Površina | 3,45 km2 |
| Dužina | 6 km |
| Visina | 102 m |
| Najviši vrh | Dečebal[1] |
| Administracija | |
| Okrug | Karaš-Severin |
| Varoš | Nova Moldava |
| Dodatne informacije | |
| Vremenska zona | |
U Rumuniji ostrvo se naziva i Stara Moldava (rum. Moldova Veche), Ostrov (rum. Ostrov) ili Decebalovo ostrvo (rum. Insula lui Decebal).
Geografija uredi
Ostrvo se nalazi južno od Stare Moldave u podnožju planine Lokva koja pripada Banatskim planinama. Administrativno pripada varoši Nova Moldava i okrugu Karaš-Severin u Rumuniji.[3]
Ostrvo je zaštićeno kao specijalno područje za zaštitu ptica u okviru Parka prirode „Gvozdena vrata“. Površina zaštićenog područja zauzima 1.627 hektara što otprilike odgovara površini ostrva pre izgradnje hidroelektrane „Đerdap I”.[2]
Danas se ostrvo prostire na površini od 345 hektara, a dugo je 6 kilometara. Najviša tačka na ostrvu je brežuljak za koje legende kažu da je grob Atile Hunskog. Na ostrvu postoje i dva jezera odvojena od Dunava koja zauzimaju naveći deo površine ostrva.[4]
Na ostrvu ima živog peska i dina visokih do 39 metara. Kada duva jaka košava, podiže pesak pa se tada ostrvo posmatrano iz Golupca ili Stare Moldave uopšte ne vidi.[5]
Klima uredi
Klima je umerenokontinentalna sa sredozemnim uticajem koji karakteriše umereni temperaturni režim sa obilnim padavinama u periodu proleća, leta i zime. Prosečna godišnja temperatura iznosi imeđu 6°C i 8°C. Najtopliji period godine je jun-jul sa prosečnom temperaturom od 16°C do 18°C, a najhladniji je januar sa prosečnom temperaturom od -4°C do -3°C.[3]
Živi svet uredi
Flora uredi
Vegetacija ostrva je hidrofilna i higrofilna, karakteristična za močvarna područja. Od biljnih vrsta značajne su bela vrba (Salix alba), bela topola (Populus alba), crvena vrba (Salix purpurea), nepačka (Salvinia natans), vodena kuga (Elodea canadensis), trska (Phragmites australis), vodoljub (Butomus umbellatus), barska perunika (Iris pseudacorus) i druge.
Na ostrvu se posebno izdvaja stara šuma vrbe gde preovlađuje bela vrba (Salix alba).[3]
Fauna uredi
Ostrvo je prava oaza za mnoge vrste ptica tokom sezonskih migracija i za gnežđenje. Identifikovano je 72 vrsta ptica iz 30 porodica, iz 14 redova. Od ukupnog broja, 28 vrsta se nalaze u Direktivi o očuvanju ptica među kojima su mali vranac (Phalacrocorax pygmaeus), veliki vranac (Phalacrocorax carbo sinensis), crvena čaplja (Ardea purpurea), gak (Nycticorax nycticorax), mala bela čaplja (Egretta garzetta), zapadna sredozemna beloguza (Oenanthe hispanica), čegrtuša (Anas strepera), divlja patka (Anas platyrhynchos), srebrnasti galeb (Larus argentatus) i druge.
Vodena područja kod ostrva značajna su staništa za ribe među kojima se posebno izdvajaju mrguda (Umbra krameri) i manić (Lota lota), a može se naći i bucov (Aspius aspius), potočna mrena (Barbus meridionalis), keslerova krkuša (Gobio kessleri), vijunica (Cobitis elongata), vijun (Cobitis taenia), veliki vretenar (Zingel zingel), čikov (Misgurnus fossilis), peš (Cottus gobio) itd.
Među vodozemcima i gmizavcima izdvajaju se crvenotrbi mukač (Bombina bombina), žutotrbi mukač (Bombina variegata), zelena krastava žaba (Bufo viridis), obična krastača (Bufo bufo), velika zelena žaba (Rana ridibunda), šumska žaba (Rana dalmatina), šumska gatalinka (Hyla arborea), šumska kornjača (Testudo hermanni boettgeri), barska kornjača (Emys orbicularis), rečna zmija (Natrix tessellata), smuk (Elaphe longissima) itd.[3]
Na ostrvu živi preko 100 konja koji predstavljaju naveću turističku atrakciju ostrva. Konje su u prošlosti na ostrvo doveli meštani Stare Moldave.[2]
Legenda o Atili uredi
U okolini Nove Moldave postoje legende koje govore da se grob hunskog vođe Atile zvanog Bič Božiji nalazi na ostrvu Moldava. Na jugozapadu ostrva nalazi se humka za koju se veruje da je Atilin grob. Prema legendi, nakon smrti Atile, njegovi vojnici su doneli svoje šlemove pune zemlje koje su stavili preko Atilinog tela, a zbog velike brojnosti formirana je humka.
Postoji i legenda o Atilinom crnom pastuvu koja kaže da je Atilin konj nakon smrti svoga gospodara pobegao kada je Atilin sin pokušao da ga uzjaše. Konja nigde nije bilo i traganja vojnika bila su uzaludna, a potom su nestali i konji drugih vojnika. Ispostavilo se da je Atilin crni pastuv zajedno sa drugim konjima pobegao na ostrvo da čuva grob svoga gospodara, a prema legendi današnji konji na ostrvu su potomci Atilinog crnog pastuva.[6]
Galerija uredi
-
Pogled na ostrvo -
Ostrvo na karti iz 1894. -
Pogled iz Svete Jelene -
Most do ostrva u pozadini stene Babakaj
.jpg)
Reference uredi
- ^ „Geoportal ANCPI - Hartă”. geoportal.ancpi.ro (na jeziku: rumunski). Pristupljeno 30. 08. 2023.
- ^ a b v „Ostrovul Moldova Veche și Caii Săi Sălbatici - Paradisul Ascuns al Clisurii Dunării!”. clisuradunarii.tv (na jeziku: rumunski). 06. 04. 2023. Arhivirano iz originala 30. 08. 2023. g. Pristupljeno 27. 08. 2023.
- ^ a b v g „Aria specială de protecţie avifaunistică Ostrovul Moldova Veche” (PDF). pnportiledefier.ro (na jeziku: rumunski). Pristupljeno 27. 08. 2023.
- ^ „Ostrovul lui Decebal din Moldova Noua si legenda mormantului lui Attila, regele hunilor!”. dunarenii.wordpress.com. 15. 04. 2018. Pristupljeno 30. 08. 2023.
- ^ Mihajlovski, Pavlina. „Geografske osnove za razvoj turizma u Đerdapu” (PDF). gi.sanu.ac.rs. Pristupljeno 27. 08. 2023.
- ^ „It seems that the feard Attila the Hun would have found his peace at Moldova Nouă”. asociatiadunareamoldovanoua.eu (na jeziku: engleski). 09. 06. 2019. Pristupljeno 30. 08. 2023.