Narona

Narona je antička luka, koja se nalazila kod današnjeg mesta Vid, udaljenog 4 km od Metkovića u Hrvatskoj. Uz Salonu i Jader bila je jedan od najvećih gradova rimske provincije Dalmacije. Pseudo Skilak i Teopomp, kojeg citira Strabon, pominju Naronu, tako da je pretpostavka da je naselje postojalo tokom 5. veka p. n. e., ali se najstariji arheološki nalazi datuju u 2. vek p. n. e..

Arheološki muzej Narona

Rimljani su je koristili kao vojni logor tokom pohoda da pleme Dalmata, posle čega grad dobija status kolonije (lat. colonia civium Romanorum). U 3. veku grad gubi značaj i u 6. veku propada.

Arheološka istraživanja

Prva istraživanja lokaliteta započeo je Arheološki muzej u Splitu 1877. godine, a prva monografija Narone izdata je 1907. godine. Sistematska iskopavanja počinju 1968. godine. Otkriveni su fortifikacioni ostaci (bedem i kula). Glavna ulica išla je u pravcu puta Salona-Narona. Prema epigrafskim nalazima potvrđeno je postojanje hrama Libera, Eskulapa i Augusta. Najznačajniji nalazi otkriveni su 1995. i 1996. godine, na lokalitetu Plećašove štale. Tokom iskopavanja pronađeni su ostaci temelja za koje se pretpostavlja da su pripadali forumu i hramu posvećenom Avgustu. Otkriven je zid u visini od 1 do 3 m, beli pod sa crno belim mozaikom geometrijskih motiva i postolja za kipove. Otkriveno je 16 kipova rimskih careva, pripadnika carske porodice i božanstava, koje su datovane u 1. i 2. vek, kao i dva žrtvenika posvećena Veneri i natpis konzula Publija Kornelija Dolabele (lat. Publius Cornelius Dolabella).

Kipovi iz Narone

Avgustov hram iz Narone sadrži posle reljefne grupe Are Pakis (lat. Ara Pacis Augustae) u Rimu, najbrojniju grupu kipova. Sačuvano je 15 velikih kipova, od kojih je od jednog sačuvana samo baza. Pretpostavlja se da je i Livija iz Oksforda (datovana u Tiberijevo doba) deo kipa koji se čuvao u zbirci u Naroni. Ukoliko se u obzir uzme ovaj podatak, kao i veći broj otkrivenih fragmenata kipova, pretpostavlja se da je hram imao možda čak i 20 statua.

Spoljašnje veze

• Ashmolean Museum, The Rise and Fall of an Imperial Shrine: Roman Sculpture from the Augusteum at Narona Arhivirano na sajtu Wayback Machine (28. avgust 2008)