Википедија

Nacionalni park Najrobi

Nacionalni park Najrobi je nacionalni park u Keniji koji je osnovan 1946. godine kao prvo zaštićeno područje u državi.[2] Nalazi se 7 kilometara južno od centra Najrobija, glavnog grad Kenije, od kojeg ga odvaja ograda.[3] Neboderi grada mogu se videti iz parka, a blizina urbane i prirodne sredine često rezultira konfliktom između ljudi i životinja i ugrožavanjem puteva migracije životinja, kao i njihovog staništa.[2][4] Ipak, ukrkos njegovoj blizini, urbanoj sredini i maloj veličini u odnosu na druge nacionalne parkove Afrike, Najrobi nacionalni park ima veliku i raznoliku populaciju divljih životinja.[5][6] Tokom migracija na prostoru parka okuplja se veliki broj biljojeda ukljčujući i nosoroge.[4]

Nacionalni park Najrobi
IUCN kategorija II (nacionalni park)
Pogled na nacionalni park
Mapa sa lokacijom zaštićene oblasti Nacionalni park Najrobi
Mapa sa lokacijom zaštićene oblasti Nacionalni park Najrobi
Mjesto Kenija
Najbliži gradNajrobi
Koordinate1° 22′ 24″ S 36° 51′ 32″ E / 1.37333° J; 36.85889° I / -1.37333; 36.85889
Površina117.21 km²[1]
Osnovano1946. godine
Upravljačko tijeloSlužba za zaštitu divljih životinja Kenije

Istorija uredi

 
Pogled na park
 
Impale na ravni predelima parka
 
Grupa nilskih konja u jednoj od jezera parka
 
Žirafa u parku i grad Najrobi u pozadini
 
Safari tura

Britanska imperija zauzela je područje parka krajem 19. veka. U to vreme ravnice istočno i južno od današnjeg parka Najrobi nastanjivala je divljač. Nomadski narod Masaji živeli su na ovom području i gajili stoku među divljim životinjama.
Narod Kikuju izvodio je stoku na ispašu iznad šumovitih visoravni parka Najrobi. Godine 1910. prostor sadašnjeg parka i njegovu okolinu je nastanjivalo 14.000 stanovnika i dolazilo je do konflikta između ljudi i životinja. Stanovnici grada nosili su oružje noću, kako bi se zaštitili od lavova i žalili se kao su žirafe i zebre uništile njihove pašnjake.
Porastom broja stanovništva, životinje su postale ograničene samo na ravnice zapadno i južno od grada, a kolonijalna vlada proglasila je ovo područje rezervatom divljači. Stanovnici Najrobija uključujući Karen Bliksen koristile su konje, zebre, gazele i impale kao prevozno sredstvo u ovom rezervatu.[2]

Pionir zaštitnik životne sredine u istočnoj Africi, Mervin Kovi bio je izuzetno zabrinut za sudbinu životinja na planiti Ati. Širenje farmi uništilo je najveće delove staništva divljeg sveta u Keniji. Prostor Nacionalnog parka Najrobi je u to vreme bio rezervat za divljač, u njemu je lov zabranjen, ali sve ostale aktivnosti dozvoljene, uključujući seču šume, ispašu stoke, a pretrpeo je i bombardovanje od strane Kraljevskog ratnog vazduhoplovstva.[2] Kovi je ubrzo počeo kampanju za stvaranje Nacionalnog parka Najrobi.[7][7]

Zvanično otvoren 1946. godine, Nacionalni park Najrobi prvi je uspostavljeni nacionalni park na prostoru Kenije.[2][5] Narod Masaji isteran je iz parka nakon njegovog osnivanja, a Kovi je bio direktor nacionalnog parka do 1966. godine[8][2]
Godine 1989. kenijski predsednik Danijel arap Moi posetio je park i dao podršku za njegovu zaštitu.[9]

Geografija uredi

Park pokriva površinu od 117,21 km² i izuzetno je mali u odnosu na ostale afričke nacionalne parkove.[5] U parku preovlađuje vlažna suptropska klima, a nalazi se na između 1533 i 1760 m nadmorske visine.[1][3] U parku je popisan veliki broj staništa i životinjskih vrsta.[5][10] Stacioniran je na oko 7 kilometara od centra grada Najrobija, a oko njega su postavljene električne ograde sa severne, istočne i zapadne strane.[2][3] Južnu granicu parka čini Mbagati reka, a taj deo nije ograđen.[4][3] Na južnom delu postoji značajno kretanje ungulatnih sisara preko ove granice.[3]
Ograda koja razdvaja park od grada nalazi se duž autoputa koji vodi do aerodroma. Park Najrobi predstavlja jedini prirodni safari park koji se nalazi u neposrednoj blizini grada, a njegove građevine mogu se videti iz gotovo svih delova parka.

Flora uredi

Parkom prevolađuju otvoreni travnjaci sa raštrkanom vrstom biljke akacija. U zapadnim delovima parka preovlađuje tropska i suptropska suva širokolisna šuma sa vrstama koje uključuju Olea europaea subsp. cuspidata, Croton, Brachylaena i Calodendrum. Na nižim predelima nalaze travnjaci koji uključuju biljke Themeda triandra, Widdringtonia, Digitaria i nekoliko vrsta biljke Cynodon. Takođe na ovom području prisutna je i vrsta drveta Vachellia xanthophloea. Duž reke na jugu parka prostire se lug.
Unutar parka nalaze se područja grmlja i dubokih stenovitih dolina i klisura. Vrste koje pretežno nastanjuju to područje su Acacia i Euphorbia candelabrum, uključujući i vrste drveća kao što su Apodytes dimidiata, Canthium schimperiana, Elaeodendron buchananii, Ficus eriocarpa, Aspilia mossambicensis, Rhus natalensis, i Newtonia. Na stenovitim padinama parka rastu neke od jedinstvenih biljaka za područje Najrobija kao što su Euphorbia brevitorta, Drimia calcarata, i Murdannia clarkeana.[4]

Fauna uredi

Park ima veliku i raznoliku populaciju divljih životinja.[6] Neke od popisanih vrsta u parku su afrički bivo, pavijan, istočni crni nosorog, gazela, Equus quagga boehmi, Acinonyx jubatus jubatus, Alcelaphus buselaphus cokii, nilski konj, afrički leopard, lav, eland antilopa, impala, masajska žirafa, noj, sup i močvarna antilopa.[3][11]

Biljojedi uključujući i gnua i zebre koriste konzervacionu zonu Kitengela i migracioni koridor južno od parka, kako bi stigli do ravnica Ati Kapiti. Oni odlaze van granica parka tokom kišne sezone, a vraćaju se u park tokom sušne sezone.[10][11] Koncentracija divljih životinja u parku je najveća u sušnoj sezoni, kada se područja izvan parka suše. Mala brana izgrađena duž reke Mbagati daje parku više vodnenih resursa od ovih spoljašnjih područja.[11] Na prostoru tih vodenih površina raste veliki broj biljaka zavisnih od vode tokom suša.[10]

Na prostoru parka nastanjen je veliki broj vrsta ptica, oko 500 stalnih i migracionih vrsta.[3][11] Brane na prostoru parka stvorile su veštačka staništa za mnoge ptice i vodene vrste.[4]

Na prostoru parka nalazi se sanitet za slonove i nosoroge, koje ovde leče i čipuju, a nakon toga puštaju u park, ako se za to stvore uslovi. Otvoren je 1963. godine, osnovan od strane prirodnjaka Dafni Šeldrik. Sanitet se nalazi blizu glavnog ulaza u park.[12]
Nacionalni park Najrobi ponekad se naziva i Kifaru Afk, što na lokalnom jeziku znači Sanitet za nosoroge.[13] Ovaj sanitet jedan je od najuspešnijih u čitavoj Keniji, pristup njemu dozvoljen je i turistima, koji mogu u prirodnom staništvu videti crnog nosoroga.[4]

Zaštita parka uredi

Mervin Kovi, osnivač Nacionalnog parka Najrobi dizajnirao je park, posebno stavivši akcenat na staze parka, kuda prolaze turisti. Po njegovom modelu vođenja i dizajniranja parka razvili su se mnogi drugi nacionalni parkovi širom Kenije. Ipak, veliki broj turista naneo je štetu parku. Najveću pretnju parku predstavljaju poljoprivredna zemljišta u njegovoj blizini, koja se stalni šire. U gradu Najrobiju do 1948. godine živelo je 188.976 ljudi, a do 1997. godine u gradu je živelo čak 1,5 miliona stanovnika. Park je pod stalnim pritiskom rastućeg stanovništva i potreba za poljoprivrednim zemljištem. Ljudi žive odmah iznad granica parka što stvara česte konflikte između njih i životinja, a park je takođe ugrožen zbog smeća i zagađenja.[2] Industrujski i drugi otpad iz farbika koje se nalaze duž severne granice parka ugrožavaju njegovo područje i zagađuju vodu.[14]

Ugovori iz 1904. i 1911. godine sa narodom Masaji, naterali su ih da odustanu od svojih severnih pašnjaka, koji su se nalazili blizu planine Kenija. Neki od njih koji su izgubili zemlju preselili su se na područje Kitengela. Danas su bivši rančevi naroda Masaji privatizovani i deo zemljišta je prodat poljoprivrednicima. Kuće, škole i prodavnice nalaze se na ravnicama Kitengela. Deo prihoda iz parka korišćen je za projekte u zajednici, kako bi ljudi koji žive na okolnim područijima imali koristi od nacionalnog parka. Mnogo vlasnici zemljišta u okolini parka pristupili su Udruženju zemljoposednika Kitengele, koje radi sa Službom za divlje životinje u Kenije, a sve to kako bi se zaštitile divlje životinje i pronašla pogodnost za meštane.[2]

Park i ravnice Ahit Kapiti povezane su zbog migracija divljači, dok su ravnice južno od parka važne oblasti za živi svet tokom kišnih sezona.[15] Pre nego što je grad uspostavljen, stada životinja su se kretala preko ravnica sve do Kilimandžara i planine Kenija. Velike migracije životinja bile su i u pravcu oblasti Serengeti.

Međutim, s obzirom da je grad rastao, park je postao najsevernija granica migracije životinja. Migrirajuće životinje mogu doći do svojih južnih pašnjaka putujući kroz deo Ati ravnice pod nazivom Kitengela. Ovaj prostor je veoma bitan, ali rast ljudske populacije i prateće potrebe za zemljom prete da prekinu ovu tradicionalnu migracionu rutu.[2][10]

Turizam uredi

Nacionalni park Najrobi je glavna turistička atrakcija za posetioce u gradu Najrobiju. Atrakcije posetilaca uključuju razgledanja ptica, geparda, hijena, leoparda i lavova. Ostale atrakcije su migracije zebri u julu i avgustu. Posetioci mogu posetiti i Spomenik slonovači, Najrobi safari i sanitet parka.[4][16]

Centar za zaštitu životne sredine u parku ima predavanja i video emisije o divljini, a postoji i tura obilaska parka i životinjskog saniteta. Ove ture su prvenstveno, ali ne isključivo, za edukaciju đaka iz lokalnih škola i zajednica.[12]

Galerija uredi

Reference uredi

  1. ^ a b World Database on Protected Areas – Nairobi National Park
  2. ^ a b v g d đ e ž z i Morell 1996
  3. ^ a b v g d đ e Prins 2000. str. 143.
  4. ^ a b v g d đ e Kenya Wildlife Service. „Nairobi National Park”. Arhivirano iz originala 19. 11. 2009. g. Pristupljeno 30. 12. 2009. 
  5. ^ a b v g Brett 1995. str. 11.
  6. ^ a b Riley 2005. str. 90.
  7. ^ a b Chamberlain, Francis (21. 8. 1996). „Obituary:Mervyn Cowie”. The Independent. Arhivirano iz originala 20. 2. 2009. g. Pristupljeno 3. 10. 2008. 
  8. ^ Porteous 2001. str. 132.
  9. ^ Honey 1999. str. 300.
  10. ^ a b v g Prins 2000. str. 142.
  11. ^ a b v g Hodd 2002. str. 115.
  12. ^ a b Hodd 2002. str. 115-117.
  13. ^ Bailey 2007. str. 60.
  14. ^ Prins 2000. str. 164-165.
  15. ^ Prins 2000. str. 165.
  16. ^ Lacey, Marc (10. 3. 2003). „Nairobi National Park Journal; In Africa, Oddly, Animal World Is Terra Incognita”. The New York Times. Pristupljeno 19. 3. 2008. 

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

 
Nacionalni park Najrobi na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Национални_парк_Најроби&oldid=26948307”