Patriotska partija (Turska)
Patriotska partija (tur Vatan Partisi, VATAN) je leva nacionalistička partija iz Turske.
Patriotska partija Vatan Partisi | |
|---|---|
.png) | |
| Predsednik | Dogu Perinček |
| Generalni sekretar | Utuku Rejhan |
| Osnovana | 2015 |
| Prethodnik | Radnička partija |
| Sedište | Ankara Turska |
| Ideologija | levičarski nacionalizam, socijalizam, kemalizam, sekularizam, marksizam, antiimperijalizam |
| Politička pozicija | Krajnja levica |
| Veb-sajt | |
| www | |
Osnivanje uredi
Patriotska partija je osnovana 2015. kada je Radnička partija (osnovana 1992) izvršila određene unutrašnje promene i promenila svoje ime.[1] Partija tada nije promenila svoje rukovodstvo.
Etimologija uredi
Ime partije Vatan se sa turskog prevodi kao domovina, međutim partija svoje ime na stranim jezicima koristi kao "Patriotska partija", kako bi izbegla mešanje sa drugim turskim partijama sličnog imena.
Istorija uredi
Partija je godinama bila u neprijateljskim odnosima sa vladajućim režimom Redžepa Erdogana, a predsednik partije Dogu Perinček je uhapšen 2009. zbog dovođenja u vezu sa grupom generala koja je planirala da izvrši državni udar.[2] Dogu Perinček je tada osuđen na doživotnu robiju, međutim nakon sukoba Erdogana sa njegovim dotadašnjim saveznikom Fetulahom Gulenom, Perinček je pušten sa slobodu zajedno sa ostalima nakon šest godina provedenih u zatvoru.[2][3]
Nakon izlaska iz zatvora održan je kongres na kome Radnička partija menja svoje ime u "Patriotska partija".
Nakon Pokušaja državnog udara u Turskoj 2016. dolazi do uspostavljanja saradnje između Patriotske partije i vladajuće Erdoganove Stranke pravde i razvoja, što je Dogu Perinček nazvao "uspostavljanje narodnog fronta sa konzervativcima".[2][4]
Održava bliske odnose sa Radničkom partijom Koreje i 2018. godine delegacija Patriotske partije je otputovala u Severnu Koreju na proslavu 70 godina od uspostavljanja ove države.[5]
Patriotska partija održava i bliske odnose sa Komunističkom partijom Kine, i organizuje poslovne skupove na kojima učestvuju predstavnici turskih kompanija i kineskih vlasti.[6]
Ideologija uredi
Patriotska partija sebe smatra avangardnom partijom koja objedinjuje tursko nacionalističko, populističko i socijalističko nasleđe.[7] Zalaže se za sekularno društvo i tvrdi da sledi principe naučnog socijalizma.[8]
Kao svoj cilj, Patriotska partija navodi organizovanje narodne demokratije, mešovite ekonomije sa petogodišnjim planovima, i sprovođenje agrarne reforme gde će biti ukinuti ostaci feudalnih poseda koji prema njihovim tvrdnjama i dalje postoje u nekim delovima zemlje.[7]
Stavovi uredi
Međunarodna politika uredi
Partija se zalaže za uspostavljanje bliskih odnosa sa Iranom, Rusijom, Indijom, Kinom, Pakistanom i centralnoazijskim državama.[7]
Partija se protivi članstvu Turske u Evropskoj uniji, zalaže se za povlačenje Turske iz NATO pakta i povlačenje svih stranih trupa sa turske teritorije.[7][9] Snažno se zalaže za članstvo Turske u Šangajskoj organizaciji za saradnju.[7]
Zalaže se za priznavanje Krima kao dela Rusije i priznavanje nezavisnosti Abhazije.[10]
Predsednik partije Dogu Perinček, je u intervjuu za kineski list Čajna Dejli izjavio da rastući uticaj Kine pod vođstvom Kineske komunističke partije predstavlja nadu za čovečanstvo, zbog stvaranja multipolarnog sveta i mogućnosti da zemlje vode slobodnu i nezavisnu politiku.[11]
Negiranje genocida nad Jermenima uredi
Predsednik partije Dogu Perinček negira da je nad Jermenima izvršen genocid, zbog čega je 2007. osuđen u Švajcarskoj.[12] Tokom 2013. je podneo tužbu protiv Švajcarske pred Evropskim sudom za ljudska prava, koji je 2015. presudio da je Švajcarska povredila njegovo pravo na slobodu govora.[12]
Odnos prema separatizmu uredi
Patriotska Partija smatra da se u današnjem vremenu nacionalno pitanje ne može posmatrati isto kao u periodu kolonijalnog oslobađanja, i da se separatizam po etničkim linijama zloupotrebljava od strane imperijalnih sila da bi se srušile nacionalne države i produbio položaj zavisnosti tih država u odnosu na imperijalističke sile, a kao primer se navode Jugoslavija i Čehoslovačka[13] Patriotska partija smatra da je borba grupa koje su se zalagale za nezavisnost Slovenije, Hrvatske, Bosne, Crne Gore i Kosova bila oruđe u rukama američkog imperijalizma.[14]
Patriotska partija se protivi kurdskom nacionalizmu i nezavisnosti Kurdistana.[14]
Značaj uredi
Iako partija nema veliku parlamentarnu podršku, njen uticaj je ipak značajan. Pre svega kroz podršku koju ima među turskim generalima i oficirima, kao i bliskim kontaktima sa visokim zvaničnicima nekadašnjeg Sovjetskog Saveza i današnje Komunističke partije Kine gde često služi kao posrednik.[15]
Izborni rezultati uredi
| Parlamentarni izbori | Procentualni rezultati | Broj glasova |
|---|---|---|
| 2015 | 0,25% | 118.803 |
| 2018 | 0,23% | 117.779 |
Izvori uredi
- ^ „Artık ‘İşçi’ değil ‘Vatan’ Partisi”. Milliyet (na jeziku: turski). Pristupljeno 2020-12-17.
- ^ a b v Akyol, Mustafa (2016-01-25). „The AKP's strange bedfellows”. Al-Monitor (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-12-17.
- ^ „Turkey Ergenekon case: Ex-army chief Basbug gets life”. BBC News (na jeziku: engleski). 2013-08-05. Pristupljeno 2020-12-17.
- ^ „Doğu Perinçek: Muhafazakarlarla ortak bir vatan cephesi oluşturduk”. www.cumhuriyet.com.tr (na jeziku: turski). Pristupljeno 2020-12-17.
- ^ „Vatan Partisi Heyeti, Kuzey Kore'ye Gitti - İstanbul”. Haberler.com (na jeziku: turski). Pristupljeno 2020-12-17.
- ^ „3 conferences on “Turkish-Chinese cooperation for a leap forward in production””. Pristupljeno 18. 12. 2020.
- ^ a b v g d „THE MISSION OF THE PATRIOTIC PARTY (TURKEY)”. web.archive.org. 2020-06-26. Arhivirano iz originala 26. 06. 2020. g. Pristupljeno 2020-12-17.
- ^ Jacinto, Leela. „Turkey’s Post-Coup Purge and Erdogan’s Private Army”. Foreign Policy (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-12-17.
- ^ „Turkey elections 2018: Understanding the political parties”. Turkey elections 2018: Understanding the political parties (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-12-17.
- ^ „The Turkish Party Demands Recognition of the “Independence” of Abkhazia”. nsf.com.ge (na jeziku: poljski). Pristupljeno 2020-12-17.[mrtva veza]
- ^ „CPC-led China offers hope for better world -- Turkish party leader - China - Chinadaily.com.cn”. www.chinadaily.com.cn. Pristupljeno 2020-12-17.
- ^ a b swissinfo.ch, <Celia Luterbacher> and <Urs Geiser>. „European Court confirms Perinçek’s right to freedom of speech”. SWI swissinfo.ch (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-12-17.
- ^ „PRESENT-DAY MEANING OF THE NATIONAL QUESTION”. Arhivirano iz originala 7. 8. 2020. g.
- ^ a b „THE TURKISH LEFT AND THE PKK”. Arhivirano iz originala 12. 11. 2020. g. Pristupljeno 18. 12. 2020.
- ^ Yayla, Ahmet (2019). „The Strange Case of Perincek, Erdogan and the Russia Triangle”. The investigative jurnal: 5, 11, 12, 19.
- ^ „24 Haziran 2018 Genel Seçim Sonuçları”. www.haberturk.com. Pristupljeno 2020-12-17.