Pomoćne istorijske nauke
Pomoćne istorijske nauke bave se kritičkim proučavanjem istorijskih izvora. Najveći broj pomoćnih istorijskih nauka je razvijen između 16. i 19. veka. Zadatak pomoćnih istorijskih nauka jeste da utvrdi autentičnost i originalnost istorijskog izvora. Neke od pomoćnih istorijskih nauka su samostalne nauke kao što su npr. arheologija, filologija, istorija umetnosti i sl.
Istorijat uredi
Kao predistorija pomoćnih istorijskih nauka mogu se posmatrati istraživanja italijanskog humaniste Lorenca Vale. On je 1440. godine izdao svoje delo De falso credita et ementita Constantini Donatione declamatio u kome je izožio dokaze da je Konstantinova darovnica falsifikat. U drugim istraživanjima je dokazao da je Hristovo pismo Avgaru takođe falsifikat.
U 17. veku vode se Diplomatički ratovi (Bella diplomatica). Jezuiti Žan Boland i Danijel Papebroh vode rasprave sa redom benediktinaca, pre svega sa Žakom Mabijenom. Godine 1821. u Francuskoj je osnovana Škola povelja (École de chartes), a četiri godina kasnije u Nemačkoj je osnovana zbirka istorijskih izvora germanskih naroda od pada Zapadnog rimskog carstva do 1500. godine (Monumenta Germaniae Historica).
Nauke uredi
Neke od pomoćnih istorijskih nauka:
- Hronologija - nauka o računanju vremena
- Kodikologija - proučava knjigu kao materijalni istorijski izvor
- Diplomatika - proučava dokumenta
- Epigrafika - proučava natpise na tvrdim materijalima
- Faleristika - proučava ordenje
- Numizmatika - proučava stari novac
- Paleografija - proučava pisane ostatke na mekim materijalima
- Heraldika - proučava grbove
- Genealogija - nauka o poreklu imena ljudi, životinja i sl.
- Filatelija - proučava poštanske marke
- Sigilografija - proučava pečate
- Toponomastika - proučava stare toponime
- Statistika - nauka o prikupljanju, organizaciji i interpretaciji (istorijskih) podataka
- Metrologija - proučava stare merne jedinice
- Filigranologija - proučava vodene znakove
Izvori uredi
- Pomoćne povijesne znanosti - Jakov Stipišić, Školska knjiga, Zagreb, 1972. godina