Radmila Despinić-Tomić
Radmila Despinić-Tomić (Barajevo, 1942) srpska je arhitekta, poznata po industrijskim i javnim zgradama.
| Radmila Despinić-Tomić | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 11. maj 1942. |
| Mesto rođenja | Barajevo, Kraljevina Jugoslavija (dejure) Srbija pod nemačkom okupacijom (defakto) |
| Umetnički rad | |
| Polje | arhitektura |
| Pravac | postmoderna, brutalizam, šumadijski stil |
Biografija uredi
Rođena je od majke Jele i oca Dušana u Barajevu tokom Drugog svetskog rata, gde je njena porodica potražila spas od ratnih zbivanja. Nakon toga, sele se u selo Sutjeska u opštini Sečanj, gde ona završava osnovnu školu, a u Zrenjaninu maturira u tamošnjoj gimnaziji.[1] U Beogradu završava arhitektonski fakultet u roku (1966) i nakon toga radi jedno vreme kao nastavnica u arhitektonskoj tehničkoj srednjoj školi u Beogradu (1966-1967), da bi, nakon udaje, zajedno sa mužem Miletom (takođe arhitekta) prešla u Gornji Milanovac, u kome živi i radi. Po dolasku u Gornji Milanovac, postaje odgovorni projektant u projektnom birou GP Graditelj i tu ostvaruje većinu svojih dela, najviše u okviru brutalizma. Desetak godina pre propasti Graditelja, tokom osamdesetih godina (1982), prelazi u SIZ stanovanja opštine G. Milanovac, gde radi sve do pojave srpske hiperinflacije 1994, kada zbog bedne plate napušta državnu službu i otvara svoj projektni biro u kome radi do penzije.[2]
Kasnija dela (uglavnom porodične kuće) uglavnom su projektovana u „šumadijskom stilu“.
Nakon penzionisanja, radi kao saradnik u firmi Arhitekti Tomić (zajedno sa starijim sinom), na brojnim arhitektonskim projektima i urbanističkim planovima.
Nakon demokratskih promena, bila je član Izvršnog odobra SO G. Milanovac zadužena za oblast urbanizma (2000-2002. godine). Bila je član žirija na javnom anonimnom konkursu za rekonstrukciju i dogradnju zgrade opštine G. Milanovac.
Autorski pristup uredi
Sve veće zgrade (javne i industrijske) koje je projektovala Radmila Despinić-Tomić mogu se svrstati u postmodernu sa primesama brutalizma, što je i bilo u duhu vremena u kome su stvarane. Primena neobrađenog i u kalupima livenog betona na fasadama, kombinovanog sa fasadnom opekom raznih boja, jasne i funkciji podređene osnove, neke su od glavnih odlika njenog rada.
Što se tiče njenog opusa u projektovanju porodičnih kuća, kretala se od ranog postmodernog izraza karakterističnog za kraj šezdesetih godina 20. veka, do prelaska na šumadijski stil, čiji je jedan od rodonačelnika.
Najvažnija dela uredi
- Fabrika Modne konfekcije Rudnik, Gornji Milanovac;
- Fabrika Graditelj-Seko (Secco), Gornji Milanovac; prvobitno u crveno-beloj kombinaciji boja, početkom dvehiljaditih obojena u plavo-belu kombinaciju (bez saglasnosti autorke) nakon promene vlasništva nad fabrikom;
- Zgrada bolnice u Gornjem Milanovcu (medicina rada); prvobitno izgrađena sa ravnim krovom, kasnije dodata nova etaža sa kosim krovom pokrivenim crepom (po novom projektu autorke);
- Upravna zgrada Elektrodistribucije u Čačku;
- Stambeno naselje u varošici Rudnik;
- Robna kuća Proleter, Gornji Milanovac.
Nagrade uredi
- Nagrada za urbanističko-arhitektonsko rešenje stambeno-poslovnog kompleksa Erdoglija u Kragujevcu, koautorski sa arh. Neđom Borovnicom i Miletom Tomićem.
Galerija uredi
-
Vatrogasni toranj fabrike Graditelj-Seko -
Konkursno rešenje za kompleks Erdoglija -
Bolnica u G. Milanovcu -
Bolnica u G. Milanovcu -
Robna kuća Proleter u G. Milanovcu -
Robna kuća Proleter u G. Milanovcu -
Robna kuća Proleter u G. Milanovcu, 2010. -
Porodična kuća u Šumadijskom stilu (Gornji Milanovac)
Izvori uredi
- ^ Zrenjaninska gimnazija 1846-1996, spomenica, Narodni muzej Zrenjanin, 1996
- ^ a b Ko je ko u Gornjem Milanovcu 2003, Dositej, G. Milanovac,. ISBN 978-86-7644-012-2.
