Википедија

Robert Abe

Robert Abe (Njujork, 13. april 1851 — Njujork, 7. mart 1928) bio je američki hirurg i jedan od prvih radiologa u Njujorku, veliki ljubitelj umetnosti i istorije Naroda Crvene boje i osnovač muzej u Nacionalnom parku Lafajet koji danas nosi njegovo ime.[1]

Robert Abe
Lični podaci
Datum rođenja(1851-04-13)13. april 1851.
Mesto rođenjaNjujork, SAD
Datum smrti7. mart 1928.(1928-03-07) (76 god.)
Mesto smrtiNjujork, SAD
ObrazovanjeKoledžu grada Njujorka i Univerzitet Kolumbija
Naučni rad
Poljehirurgija i onkološka radiologija

Život i karijera uredi

Rođen je u Njujorku od oca Džordž Valda Abea, biznismena, filantropa i duhovnog vođe u Baptističkoj crkvi, guverner njujorške bolnice, upravnik Bolnice za pomoć povređenim i osakaćenim, osnivač Američke biblijske unije, i čvrst pristalica abolicionističkog pokreta[2] i majka, Šarlot Kolgejt Abe, ćerke Boulsa Kolgejta, osnivača kompanije Kolgejt. Odrastao je uz četiri starija brata i dve mlađe sestre. Robertova braća takođe su postala naučnici, osim jednog koji je poginuo u bici kod Getisburga. Među Robertovom braćom najpoznatiji je bio Klivlend Abe (1838 - 1916) priznati meteorolog koji je dao izuzetan doprinos Nacionalnoj meteorološkoj službi. Druga dva brata su bili: Volter, hemičar, i Čarls, pronalazač.

Odrastao u istočnoj 20. ulici Njujorka i u javnoj školi stekao obrazovanje, Potom se Školovao na Koledžu grada Njujorka i na Univerzitetu Kolumbija,[3] na kome je stekao zvanja lekara, hirurga i doktora medicine 1874. godine. Nakon završetka studija u bolnici Svetog Luke radio je naredne 2 godine i 1884. godine postao dežurni hirurg, u ambulantnom odeljenju u Njojorškoj bolnici. Potom je Robert osnovao kancelariju za hirurgiju na Četvrtoj aveniji, ali je odustao od nje nakon smrti njegovog oca 1879. godine. Sledećih 5 godina je kombinovao rad u bolnici i kancelariju kako bi smanjio novčane troškove.[4]

Tokom 1880. godine, Roberet je posetio hirurške klinike u Engleskoj, Francuskoj i Nemačkoj. Po povratku, postao je profesor didaktičke hirurgije na Ženskom medicinskom koledžu u Zapadnoj 40. ulici. Godine 1889. postao je predavač na Koledžu lekara i hirurga i profesor hirurgije na njujorškom postdiplomskom medicinskom koledžu i u njujorškim bolnicama za bebe, Ruzvelt i Njujork.

Oženio se bogatom udovicom, Ketrin Ejmori Palmer, 1891. godine, i sa njom živeo u Zapadnoj 50. ulici. Kada su se Palmerina deca iz njenog prethodnog braka uselila kod njih, Roberte je kupila susednu zgradu i spojila ih. Novi dom Abeovih posedovao je i medicinsku ordinaciju i muzički studio za njegovog posinka. Gospođa Abe je bila posebno zainteresovana za istoriju Njujorka i osnovala je Klub istorije Njujorka 1897. Umrla je 1920, nakon čega se Abe preselio u Zapadnu 59. ulicu, gde je ostao do svoje smrti 8 godina kasnije.[1]

Kao jedan od najpoznatijih plastični hirurga između 1877. i 1884. godine radio je kao hirurg i profesor hirurgije u njujorškoj bolnici, bolnici Svetog Luke i Bolnici za bebe u Njujorku.[1]

 
Deo kolekcije Robertovih aretfakata koje je sakupio na planinini Kadilak, izloženih u muzeju čiji je on osnivač.

Robert je vremenom postao veliki ljubitelj umetnosti i fotografije. Nakon prijateljstva sa slikarom J.V. Aleksandrom, postao je i uspešan akvarelista. Nakon braka i čestih putovanja sa suprugom i decom u Mejn, Roberte se zaljubio u ovaj kraj i kupio vikendicu u Bar Harboru. Boraveći u Bar Harboru ubrzo je postao impresioniran istorijom lokalnih Indijanaca. Robert se posebno zainteresovao za Ljude crvene boje[5] iz planinskog regiona na planini Kadilak.[6] Tokom leta putovao je i sakupljao indijanske artefakata i arheološki materijal od kojeg je je načinio veliku istorijsku kolekciju sa ovog prostora. Pri kraju života osnovao je muzej u Nacionalnom parku Lafajet koji danas nosi njegovo ime i u kome se nalazi njegova celokupna zbirka artefakata. Do 1928. godine Roberet je verovao da će doživeti otvaranje muzeja za javnost. Međutim, naglo je oslabio tokom prve nedelje marta i ubrzo umro 7. marta 1928. godine, nedočekavši otvaranje Muzeja 5 meseci kasnije.[5]

Preminuo je 1928. godine u 76. godini života,od teškog oblika aplastiče anemije, verovatno izazvane tokom rada sa radioaktivnim radijumom.

Karijera uredi

Roberet je svojim pionirskim doprinosom, razviio nove tehnike plastične hirurgije lica koje su i danas važeće,[7] i postao priznati američki hirurg skraja 19. i s početka 20. veka.[2]

Roberet je pored hirurgije pokazivao i veliko interesovanje za terapeutska svojstva radijuma.[8] Divio se radu Marije i Pjera Kirija i često se dopisivao sa njima, sve dok ih nije 1904. godine posetio njihovu parisku laboratoriju. Po povratku iz Pariza, Robert je bio prvi koji je doneo radijum u Sjedinjene Američke Države i sa njim eksperimentiao u lečenju raka, na sebi (napominjući da su njegovi efekti na kožu varirali od hiperemije do nekroze). Istraživanje je krunisano uspehom i tako posta osnivač radioaktivnog lečenja u onkološkoj oblasti u SAD.

Posle Prvog svetskog rata, Roberet je uspeo da prikupi 100.000 dolara za obnovu Kirijeve laboratorije za radijum.

Kako, rizici od izlaganja radijaciji tada nisu bili poznati, Robert je oboleo od aplastiče anemije zbog čestog rukovanja radijumom,. U martu 1924. počeo je da prima transfuziju krvi svakih 3 do 6 nedelja kako bi mogao da nastavi da radi na svom muzeju.[3]

Bibliografija uredi

  • An operation for the relief of anchylosis of the temporo-maxillary joint, by exsection of the neck of the condyle of the lower jaw; with remarks. The New York Medical Journal, 1880, 31: 362.
  • Dupuytren's contraction of the fingers. Illustrated Medicine and Surgery, New York, 1882, 1: 41-42.
  • A peculiar affection of the finger tips. The New York Medical Journal, 1884, 40: 623.
  • On Dupuytren's finger-contraction; its nervous origin.The New York Medical Journal, 1884, 39: 436, 461.
  • On Dupuytren's finger-contraction; its nervous origin. The Transactions of the New York Academy of Medicine, 1886, 4: 239.
  • Trigger finger. The Medical News, Philadelphia, 1886, 49: 638.
  • Dupuytren’s finger contraction: further remarks on the theory of its nervous origin. The Medical Record, New York, 1888, 33: 236-239.
  • Thiersch’s method of skin grafting: a great step in surgical progress. The Postgraduate, N Y, 1891-1892, 7: 295.
  • Surgery of the hand (Wesley M. Carpenter Lecture before the New York Academy of Medicine). Published by the New York Academy of Medicine. New York State Journal of Medicine, 1894, 59: 33-40.
  • Hare lip and cleft palate. Read before the Clinical Society, December 1, 1894.
  • Hare lip and cleft palate. Post-Graduate N Y, 1895, 10: 15.
  • Plastic operations on the hands. Annals of Surgery, Philadelphia, 1896, 23: 185.
  • Angioma of entire upper extremity. Annals of Surgery, Philadelphia, 1897, 25: 361.
  • Late result of Humphrey's operation for ankylosis of lower jaw.Annals of Surgery, Philadelphia, 1897, 26: 245.
  • New method of creating a vagina in a case of congenital absence.The Medical Record, New York, 1898, 54: 836-838.
  • Intestinal anastomosis and suturing. The Medical Record, New York, 1892, 41: 365-370. Abbe introduced catgut rings for intestinal suturing. See also Med News, Philadelphia, 1899, 54: 589-592.
  • A contribution to the surgery of the spine.The Medical Record, New York, 1889, 35:149-152. Posterior rhizotomy.
  • A new plastic operation for the relief of deformity due to double harelip. The Medical Record, New York, 1898, 53, 477-478. Abbe’s lip-switch flap, transferring a full thickness flap from obe lip the oral cavity to fill a defect in the other. The Abbe-Estlander operation.
  • A new plastic operation for the relief of deformity due to double harelip. The Medical Record, New York, 1898, 53: 477. (Reprinted and commentary by Richard Stark in Plastic and Reconstructive Surgery. Hagerstown. 42 (5): 480—483. 1968.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
  • Three cases of drop finger. The Medical Record, New York, 1899, 56: 134.
  • On what lines is the treatment of malignant disease advancing? The Medical Record, New York, 1904, 66: 1041.
  • The problems of surgery (The Jerome Cochran Lecture). The Alabama Medical Journal, Birmingham, 1905, 17: 295-307.
  • Malignant disease of the tongue and mouth. The Medical Record, New York, 1913, 83: 461.
  • A subcutaneous cut to cure trigger-finger or snap-finger. The Medical Record, New York, 1914, 85: 426.
  • Case of plastic operation on the nose. The Medical Record, New York, 1915, 87: 921.

Izvori uredi

  1. ^ a b v Stark R.B. Robert Abbe and his contributions to plastic surgery. Plast Reconstr Surg. 12: 41—58. 1953.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
  2. ^ a b Stark R.B. Robert Abbe: pioneer in plastic surgery. Bull NY Acad Med. 31: 927—950. 1955.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
  3. ^ a b Leonard, John William; Marquis, Albert Nelson, eds. (1908), Who's who in America, vol. 5, Chicago: Marquis Who's Who, Incorporated, pp. 1–2.
  4. ^ Obituary, Robert Abbe, MD. Med J Rec. 127: 450. 1928.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
  5. ^ a b „The Mystery of the Lost Red Paint People | Bullfrog Films: 1-800-543-3764: Environmental DVDs and Educational DVDs”. www.bullfrogfilms.com. Pristupljeno 2023-04-13. 
  6. ^ „Geographic Names Information System”. edits.nationalmap.gov. Pristupljeno 2023-04-13. 
  7. ^ „Lip Reconstruction History”. Lip Reconstruction. Arhivirano iz originala 5. 5. 2015. g. Pristupljeno 8. 6. 2013. 
  8. ^ Abbe R. Radium and radio-activity. Yale Med J. 10: 433—447. april 1903.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)

Literatura uredi

  • Anonymous. Obituary: Robert Abbe, MD. The Medical Journal and Record, 1928, 127: 450.
  • R. B. Stark: Robert Abbe and his contributions to plastic surgery. Plastic and Reconstructive Surgery, 1953, 32: 41-58.
  • H. Parsons: Robert Abbe: pioneer in plastic surgery. „Bulletin of the New York Academy of Medicine”. New York. 31 (12): 927—950. 1955. .
  • H. Parsons: Robert Abbe: pioneer in neurosurgery. Bulletin of the New York Academy of Medicine, New York, 1956, 32: 57.
  • SILVERSTONE SM (februar 1956). „Robert Abbe: Founder of radium therapy in America”. Bulletin of the New York Academy of Medicine. 32 (2): 157—160. PMC 1805852  . PMID 13284496. .
  • Frileck, S. P. (1979). „More on Robert Abbe's contributions to the field of plastic surgery”. Annals of Plastic Surgery, Boston. 3 (4): 357—360. PMID 395878. doi:10.1097/00000637-197910000-00011. .
  • R. J. Triana: Robert Abbe, MD. Archives of Facial Plastic Surgery, Chicago, 2000, 2: 74.

Spoljašnje veze uredi

  Mediji vezani za članak Robert Abe na Vikimedijinoj ostavi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Роберт_Абе&oldid=26992414”