Википедија

Robert Resler

агент и писац ФБИ-ја

Robert Kenet Resler[1] (Čikago, 21. februar 1937 — 5. maj 2013) bio je agent i pisac FBI-ja. Igrao je značajnu ulogu u psihološkom profilisanju nasilnih prestupnika 1970-ih i često mu se pripisuje smišljanje termina „serijski ubica“,[2] iako je termin direktan prevod nemačkog izraza „Serienmörde“ koji je 1930. skovao berlinski istražitelj Ernst Genat. Nakon povlačenja iz FBI-a, napisao je niz knjiga o serijskim ubistvima, a često je držao predavanja o kriminologiji.

Robert Resler
Datum rođenja(1937-02-21)21. februar 1937.
Mesto rođenjaČikago, SAD
Datum smrti5. maj 2013.(2013-05-05) (76 god.)
Mesto smrtiSpotsylvania County, Virginia
Veb-sajtwww.robertressler.com

Mladost uredi

Robert Resler je odrastao na Severnoj Marmora aveniji u Čikagu, Ilinois i završio srednju školu Šurz,[3] razred 1955. Bio je sin Džozefa, koji je radio na obezbeđenju i održavanju u Chicago Tribunee-u, i Gertrude Resler.[4] On se u ranoj mladosti zainteresovao za ubice, dok je pratio Tribujneove članke o "Ubici ruževa".[4] Resler tvrdi da je bio više fasciniran nego što se plašio ovog ozloglašenog ubice, kao što su ga druge ubice fascinirali u kasnijim godinama u FBI.[4] Njegovu fascinaciju će decenijama kasnije pojačati Džon Vejn Gejsi, koji je odrastao u istom komšiluku kao i Resler, i bio u izviđačima sa njim.[5] Resler je dve godine pohađao državni koledž pre nego što se pridružio američkoj vojsci i bio je stacioniran na Okinavi.[4] Posle dve godine u vojsci Resler je odlučio da se upiše na Školu za kriminologiju i policijsku administraciju na Univerzitetu Mičigen. Diplomirao je i započeo diplomski rad, ali je završio samo jedan semestar pre nego što se vratio u vojsku kao oficir, nakon što je završio i ROTC program u državi Mičigen.[4]

Vojna karijera uredi

Resler je služio u američkoj vojsci od 1957. do 1962. kao prorektorski maršal voda poslanika u Ašafenburgu, kako navodi u svojoj autobiografiji Whoever Fights Monsters. Bio je zadužen za rešavanje slučajeva kao što su ubistva, pljačke i paljevine. [4] Posle četiri godine u Nemačkoj, Resler je odlučio da napusti tu poziciju i premešten je za komandanta Odeljenja za krivične istrage (CID) u Fort Šeridanu.[4] Zatim se vratio u državu Mičigen da završi master studije iz policijske administracije, koje je plaćala vojska, u zamenu za još dve godine službe nakon diplomiranja. Nakon što je diplomirao, služio je godinu dana na Tajlandu i godinu dana u Fort Šeridanu, gde je završio svoju karijeru u vojsci kao major i prešao u Federalni istražni biro (FBI).[4]

FBI karijera uredi

Resler se pridružio FBI-u 1970. godine i bio je regrutovan u Jedinicu za nauku o ponašanju (Behavioral Science Unit), koja se bavi izradom psiholoških profila nasilnih prestupnika, kao što su silovatelji i serijske ubice, koji obično biraju žrtve nasumično.

Između 1976. i 1979. Resler je pomogao da se organizuju intervjui sa trideset šest zatvorenih serijskih ubica[6] kako bi se pronašle paralele između porekla i motiva takvih kriminalaca. Takođe je imao ključnu ulogu u uspostavljanju Vi-CAP-a (Program za privođenje nasilnog zločina). Ovo se sastoji od centralizovane kompjuterske baze podataka o nerešenim ubistvima. Informacije se prikupljaju od lokalnih policijskih snaga i upućuju na druga nerešena ubistva širom Sjedinjenih Država. Radeći na osnovu toga da većina serijskih ubica traži slične žrtve standardnim metodom (modus operandi), nada se da će rano uočiti kada ubica vrši zločine u različitim jurisdikcijama. Ovo je prvenstveno bio odgovor na pojavu nomadskih ubica koji su činili zločine na različitim područjima. Sve dok je ubica bio u pokretu, policijske snage u svakoj državi ne bi bile svesne da postoji više žrtava i samo bi istraživale po jedno ubistvo, nesvesne da su druge policijske snage imale slične zločine. Vi-CAP bi pomogao pojedinačnim policijskim snagama da utvrde da li su u potrazi za istim počiniocem kako bi mogli da dele i povezuju informacije jedni sa drugima, povećavajući njihove šanse da identifikuju osumnjičenog.

Radio je na mnogim slučajevima serijskih ubistava kao što su Džefri Damer, Ted Bundi, Ričard Čejs i Džon Žober i Džon Vejn Gejsi.

Život nakon penzionisanja uredi

Resler se povukao iz FBI-a 1990. godine i napisao veliki broj knjiga o serijskim ubistvima. Aktivno je držao predavanja studentima i policijskim snagama na temu kriminologije, a 1993. godine doveden je u London da pomogne u istrazi ubistava koja je počinio Kolin Irlend. Godine 1995, Resler je na konferenciji u Škotskoj upoznao južnoafričkog profilera Micki Pistorijusa i ona ga je pozvala da pregleda njenu istragu o "ABC ubistvima", takozvanim zbog njihove lokacije u predgrađima Johanesburga, Ateridžvilu, Boksburgu i Klivlendu. Čovek po imenu David Selepe umro je u policijskom pritvoru dok je bio pod istragom kao osumnjičeni za ubistva u Klivlendu, pre otkrivanja zločina u Ateridžvilu i Boksburgu, a vlasti su strahovale da su ubili nevinog čoveka dok je pravi krivac još uvek bio u veliki. Resler je verovao da je Selepe zaista odgovoran za ubistva u Klivlendu, bilo sam ili sa saučesnikom, i da je ubistva u Ateridžvilu i Boksburgu počinio isti prestupnik, ali da ovaj ubica nije bio umešan u ubistva u Klivlendu. Takođe je istakao da ubica Ateridžvil-Boksburg svakim ubistvom dobija na poverenju i da će kontaktirati medije. Kao što je predviđai, serijski ubica Mozes Sajthol pozvao je južnoafričke novine The_Star_(South_Africa)| da preuzme odgovornost za ubistva u Ateridžvilu i Boksburgu, neko vreme nakon što je Resler napustio slučaj.[7][8]

Reslerova poseta Siudad Huarezu u Meksiku da bi istražila još uvek aktivne feminicide koji se tamo dešavaju poslužila je kao inspiracija za lik Alberta Keslera u romanu Roberta Bolanja 2666.[9]

Smrt uredi

Resler je preminuo u svojoj kući u okrugu Sposilvanija, Virdžinija, u nedelju 5. maja 2013. od Parkinsonove bolesti. Imao je 76 godina.[10]

Inspiracija za izmišljene likove uredi

Netfliks je preuzeo scenario adaptiran iz knjige njegovog kolege Mindhunter: Inside the FBI's Elite Serial Crime Unit.[11] U Lovcu na umove glumi Holt Makalani, koji igra lik specijalnog agenta Billa Tenča, glavnog lika zasnovanog na Resleru.[12][13]

Dela uredi

  • Sexual Homicide: Patterns and Motives (with John E. Douglas, Ann Wolbert Burgess) (1988)
  • Whoever Fights Monsters: My Twenty Years Tracking Serial Killers for the FBI (with Tom Shachtman) (1992)
  • Justice Is Served (with Tom Shachtman) (1994)
  • I Have Lived in the Monster (with Tom Shachtman) (1998)

Reference uredi

  1. ^ „Illinois, Cook County, Birth Certificate of Robert Kenneth Ressler”. FamilySearch. 
  2. ^ „Who Coined "Serial Killer"?”. Psychology Today. 
  3. ^ „Sleuth Took A Serial Interest In Gacy”. Arhivirano iz originala 17. 8. 2016. g. Pristupljeno 2016-08-03. 
  4. ^ a b v g d đ e ž Ressler, Robert (1993). Whoever Fights Monsters . New York: St Martin's Press. str. 23–30. ISBN 0312950446. 
  5. ^ „Robert Ressler: The Man Who Lived with Monsters”. YouTube. 
  6. ^ „The Birth of Modern Day Criminal Profiling”. Psychology Today (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2019-08-22. 
  7. ^ Pistorius, Micki (2012). Catch me a killer. Penguin UK. 
  8. ^ Murray, William (2009). Serial Killers. Canary Press. 
  9. ^ „Marcela Valdes, "Alone Among the Ghosts: Roberto Bolano's '2666'", The Nation, 19 November, 2008”. 
  10. ^ Gould, Pamela (2013-05-10). „Former FBI profiler Robert K. Ressler has died”. fredericksburg.com. Arhivirano iz originala 10. 5. 2013. g. Pristupljeno 1. 9. 2019. 
  11. ^ Friedlander, Whitney (22. 12. 2015). „David Fincher, Charlize Theron's Mind Hunter Series Set at Netflix”. Variety (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 2. 10. 2017. g. Pristupljeno 13. 10. 2017. 
  12. ^ McFarland, Melanie (12. 10. 2017). „Defining deviancy: The clammy thrills of David Fincher's "Mindhunter" on Netflix”. Salon. Arhivirano iz originala 14. 10. 2017. g. Pristupljeno 14. 10. 2017. 
  13. ^ „Holt McCallany on Twitter”. Twitter. 22. 5. 2016. Arhivirano iz originala 7. 2. 2017. g. Pristupljeno 16. 10. 2017. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Роберт_Реслер&oldid=27362718”