Samuel Štarke

Samuel Štarke (svk. Samuel Štarke; Mošovce, 17. mart 1888 — Bratislava, 6. april 1959) bio je evangelički sveštenik i biskup, narodno-kulturni radnik i predsednik Matice slovačke u Jugoslaviji.

Samuel Štarke
Lični podaci
Datum rođenja	(1888-03-17)17. mart 1888.
Mesto rođenja	Mošovce, Austrougarska
Datum smrti	6. april 1959.(1959-04-06) (71 god.)
Mesto smrti	Bratislava, Čehoslovačka
Biskup Slovačke evangeličke crkve augsburške veroispovesti u Jugoslaviji

Biografija

Narodnu školu pohađao je u rodnom mestu a gimnaziju u Banskoj Bistrici i Banskoj Štjavnjici. Evangeličku teologiju studirao je u Bratislavi, Rostoku i Lajpcigu. Biskup Šolc ga je posvetio za sveštenika u Budimu 1912. godine.

Godine 1913. oženio se Anom Burian, sa kojom je imao petoro dece.

Nakon kratkog boravka u Vrutkama, u Slovačkoj, u septembru 1913. godine prihvatio je poziv crkvene opštine u Bačkom Petrovcu, gde je izabran za kapelana, a nakon pola godine, 3. marta 1915, i za sveštenika.

Crkvena opština u Bačkom Petrovcu dostigla je vrhunac za vreme Štarkea. Od početka je ozbiljno shvatao svoju profesiju. Savesno se pripremao za propoved.

Posle Prvog svetskog rata odigrao je važnu ulogu u organizovanju crkvenog i narodnog života Slovaka u novoj državi - Kraljevini SHS. Kao predstavnik slovačkih političkih i nacionalnih snaga, izabran je za poslanika Velike narodne skupštine Vojvodine i člana njenog izvršnog organa Velikog narodnog saveta.

Osnivanju Slovačke evangeličke a. v. crkve u Kraljevini Jugoslaviji prethodilo je osnivanje slovačkog seniorata (za Srem, Banat i Bačku), a 1921. distrikta koji je vremenom prerastao u crkvu. U to vreme Štarke je bio najstariji senior i postao je prvi biskupski administrator novoosnovane Slovačke evangeličke a.v. crkve u Jugoslaviji.

Samuel Štarke je takođe značajno doprineo osnivanju Slovačke gimnazije u Bačkom Petrovcu. Cilj je bio da se siromašnijim učenicima, seljačkoj deci, omogući da pohađaju gimnaziju. Škola je počela sa radom 1. oktobra 1919. godine, kada je Štarke, kao predsednik Upravnog odbora, svečano primio prve nastavnike.

Takođe je bio pokretačka snaga i prilikom osnivanja Štamparskog deoničarskog društva u Petrovcu i Matice slovačke u Jugoslaviji.

Nakon osnivanja štamparije, radio je i kao urednik. Priredio je prvih šest brojeva Narodnog kalendara. Objavljivao je priloge u časopisima Dolnozemski Slovak i Naš život. Pokrenuo je i novi časopis - Narodnu jednotu, koja je izlazila u Petrovcu 1920-1941. godine.

U avgustu 1932. godine u Bačkom Petrovcu je osnovana Matica slovačka u Jugoslaviji. Za predsednika je izabran dr Jan Bulik, a Štarke je izabran za jednog od potpredsednika. Od 1935. naći će se na čelu ove institucije.

Nakon smrti prvog biskupa Slovačke evangeličke a.v. crkve, Adama Vereša, izabran je za novog biskupa. Stupio je na dužnost 3. maja 1933. godine, kada je instaliran od strane biskupa Vladimira Čobrde iz Slovačke. Na funkciji je ostao sve do 1957. godine.

Penzionisanjem Samuela Štarkea 5. marta 1957. godine, Petrovac gubi biskupski ured, koji je preseljen u Novi Sad, a za novog biskupa izabran je Juraj Struharik.

Nakon penzionisanja preselio se u Bratislavu, gde je i umro 6. aprila 1959. godine. Sahranjen je na bratislavskom groblju Slávičie údolie.

Vidi još

• Slovačka evangelička crkva augsburške veroispovesti u Srbiji