Sankcije SR Jugoslaviji

Sankcije SR Jugoslaviji uvedene su 30. maja 1992, od strane Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija, zbog optužbi za učešće u ratu u Bosni i Hercegovini i raty u Hrvatskoj. Rezolucija Saveta bezbednosti 757. kojom su uvedene sankcije SRJ, predviđala je potpuni međunarodni ekonomski embargo prema ovoj državi,^[1] zabranu trgovine i platnog prometa sa SR Jugoslavijom, kompletnu zabranu letenja vazduhoplova ka i iz SRJ, zabranu servisiranja aviona registrovanih u SRJ, smanjenje diplomatskog prisustva u Beogradu, zabranu učešća sportskih timova i pojedinaca koji predstavljaju SRJ i suspendovanje naučne i tehničke saradnje.^[2]

Pod uticajem međunarodnih sankcija došlo je do velike ekonomske krize u zemlji i do pojave hiperinflacije, koja je zabeležila i izdavanje novčanice sa do tada rekordnim apoenom od 500.000.000.000 dinara. Sankcije su imale razoran efekat na privredu i ekonomiju ove države. Period sankcija u ovoj zemlji zapamćen je po drastičnom padu životnog standarda i nestašici osnovnih životnih namirnica, lekova i energenata. Sve ovo dovelo je do porasta kriminala u zemlji, naročito šverca. Uvođenje sankcija je bio jedan od okidača Studentskog protesta u Beogradu 1992. godine.

Nakon potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma, u decembru 1995. Evropska unija i UN suspenduju sankcije prema SRJ, a SAD zadržava tzv. spoljni zid sankcija, tj. zabranu zaduživanja u MMF-u. Početkom novembra 1996. usvojena je Rezolucija Saveta bezbednosti UN 1074. o ukidanju sankcija protiv SRJ i njom je ukidanje svih sankcija uslovljeno obavezom Srbije i Crne Gore da učine napredak na Kosovu i Metohiji, da sarađuju sa Haškim tribunalom i da reše pitanja državnog nasleđa sa drugim bivšim jugoslovenskim republikama.^[1]

Godine 1998. ponovo su uvedene sankcije SR Jugoslaviji, ovoga puta od strane EU i SAD, zbog optužbi za progon Albanaca sa Kosova i Metohije i prekomernu upotrebu sile tokom sukoba u ovoj pokrajini.^[3] Od ovih sankcija ubrzo je bila izuzeta Crna Gora, zato što je njen tadašnji režim održavao dobre odnose sa zapadom. Iako je rat na Kosovu i Metohiji završen juna 1999, ove sankcije su ukinute tek nakon odlaska Slobodana Miloševića sa vlasti, oktobra 2000. godine.

Reference uredi

^ ^a ^b „Dejstvo tupog oružja”, Glas javnosti, 8. septembar 2000.
^ „Rezolution 757” (PDF). UN (na jeziku: engleski). 30. 5. 1992. Pristupljeno 23. 2. 2023.
^ „EU o sankcijama Jugoslaviji početkom septembra: Ništa od ublažavanja”, Glas javnosti, 19. avgust 1999.

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

Sankcije prema bivšoj Jugoslaviji (jezik: engleski)
Australijske autonomne sankcije prema bivšoj Federativnoj Jugoslaviji, Vlada Australije (jezik: engleski)

Ovaj članak vezan za ekonomiju je klica. Možete doprineti Vikipediji tako što ćete ga proširiti.

[Glas-1] „Dejstvo tupog oružja”, Glas javnosti, 8. septembar 2000.

[SB757-2] „Rezolution 757” (PDF). UN (na jeziku: engleski). 30. 5. 1992. Pristupljeno 23. 2. 2023.

[глас19081999-3] „EU o sankcijama Jugoslaviji početkom septembra: Ništa od ublažavanja”, Glas javnosti, 19. avgust 1999.

[1]

[2]

[3]