Википедија

Sajković

Sajković je selo na putu Livno — Bosansko Grahovo. Pripada gradu Livnu i smešteno je u podnožju Troglava, u Livanjskom polju.[1]

Sajković
Administrativni podaci
DržavaBosna i Hercegovina
EntitetFederacija BiH
KantonKanton 10
GradLivno
Stanovništvo
 — 2013.Pad 34
Geografske karakteristike
Koordinate43° 58′ 41″ S; 16° 38′ 25″ I / 43.978008° S; 16.640237° I / 43.978008; 16.640237
Vremenska zonaUTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST)
Sajković na karti Bosne i Hercegovine
Sajković
Sajković
Sajković na karti Bosne i Hercegovine
Ostali podaci
Pozivni broj034

Istorija uredi

Ime Sajković nije prvobitan naziv naselja. Jedan dokument iz 1400. godine zabeležio je ovo naselje pod imenom Sankoviće. Ovaj najraniji oblik naziva naselja susrećemo u istorijskim izvorima početkom 17. vijeka. U podnožju Troglava se nalazi mnoštvo planinskih livada čije trave meštani od davnina koriste kao izvanrednu stočnu hranu. Seno sa ovih prostranih planinskih pašnjaka seljani su donosili na saonicama koje služe gotovo isključivo za te potrebe, a zovu ih sanke. Po tim sankama, govorio je ovdašnji profesor Marko Pajčin: “Naše se selo nazvalo Sanković, kako često i sada kažu stariji stanovnici sela”. Docnije je formiran naziv Sajković.

Sajkoviću kao delovi naselja pripadaju Lužani i Vedro polje. Kuće sela Lužani smeštene su u jednoj omanjoj uvali, koja je obrasla visokim drvećem hrasta lužnjaka. Od imena hrasta lužnjaka i šumice luga, izvedeno je i ime naselja Lužani. Iznad Lužana, na jednom ovećem planinskom proplanku, smestilo se tridesetak kuća sela Vedro polje. Ovaj planinski proplanak, zbog njegove veličine, zovu polje. Uz to, on mnogo podseća na “vedro”, drveni sud za vodu, i otud Vedro polje, a po njemu i ime naselja.

Selo se sa kraćim prekidom veže u Kazance. Naselje jednim delom prati put Grahovo — Livno i put Sajković — Prolog, a drugi dio je smešten u samom podnožju Troglav planine. Kad se pogleda Troglav sa Postopolja ili od Gubinskog bunara, ispod Gubina, ovaj divovski masiv umnogome podseća na Durmitor, gledan sa Crnog jezera.

Sajković je u poslije Prvog svetskog rata imao školu, ambulantu i motorni mlin (Banića). Poslije Drugog svetskog rata ostala je samo škola, da bi i ona prestala raditi, a deca su išla u centralnu osmogodišnju školu kod provskog ponora.

U Sajkoviću se na nekoliko mesta nalaze stećci, bez pisanog teksta i ornamenta. Drugih arheoloških iskopina nije nađeno, jedino što bi trebalo ispitati lokalitet Crkvine, blizu Injčevih i Bobušića kuća.

Prilikom kolonizacije 1945. godine, 9 familija iz ovog mesta odselilo se u Vojvodinu.

U akciji „Zima“, srpsko stanovništvo privremeno je nestalo sa čitavog područja Livanjskog polja. Prvi povratnici pojavili su se u drugoj polovini 1998. Međutim, vrativši se u spaljena i opustošena sela, suočili su se sa osnovnim egzistencijalnim problemima.[1][2]

Selo je i danas bez asfaltnog puta i vodovoda.

Toponimi uredi

Toponimi Sajkovića i okoline su: Agin greb, Aginica, Bešika, Bobušić, Bojanovka, Breze, Brkuša, Budžak, Bulin greb, Buljevac, Bunarić, Crkvina, Čatrnja, Dajinica, Dizdaruše, Djela, Donji bunar, Dražica, Đurićeva njiva, Firdusov dolac, Glavica, Glavičine, Grad, Guste, Hladnjevača, Ivetića bunar, Joša, Jošin Brijeg, Kisačke Dizdaruše, Klenići, Kljaštine, Kozice, Kratelj, Krč, Krivodo, Krstača, Kulašice, Lastve, Lice poljanica, Lice, Lokvine, Lokvuša, Lušić, Ljut, Mezov, Mramorje, Muderizovke, Ogračić, Omerovac, Pjeskoviti brijeg, Podgradina, Poljci, Poprekuša, Razboj, Ruduša, Savin brjeg, Skakala, Studenac, Studenjačke njive, Šimatova glavica, Šobatovac, Tavan, Ulica, Vedro polje, Vidin Brežik, Vučija jama, Zborovita glavica, Vajkića brijeg, Mezevo, Bunarine, Babin grad, Dočine, Barovo brdo.

Porodice uredi

U selu su živele srpske porodice:

  • Baroš — doselili su se iz Kotluše kod Vrlike. Slave Svetog Nikolu;
  • Bikić — doselili su se iz Dalmacije;
  • Bobušić — staro prezime im je bilo Lovren, a doselili su se iz Nuglašice. Slave Đurđevdan;
  • Bogovac — doselili su se iz Dalmacije;
  • Bodrožić — doselili su se iz Koljana kod Vrlike. Slave Svetog Stefana;
  • Vještica — poreklom su iz Like (Zrmanja). Slave Svetog Đurđa;
  • Davidović — doselili su se iz Dalmacije;
  • Denić — doselili su se iz Koljana kod Vrlike. Slave Svetog Nikolu;
  • Zagorac — doselili su se iz Otišića kod Vrlike. Staro prezime im je Obućina. Slave Svetog Nikolu;
  • Injac — su najrazgranatiji rod u Livanjskom polju, a poreklom su iz Crne Gore odakle su došli u Gerzovo pod prezimenom Daničić. Zbog ubistva nekog Turčina pobegli su u Glamočko polje i promenili prezime u Injac. U Donjem Livanjskom polju ova mnogobrojna familija se deli i raseljava u druga sela. Slave Svetog Vasilija;
  • Ivetić — doselili su se iz Civljana kod Vrlike. Slave Svetog Stefana;
  • Jolić — staro prezime im je bilo Zagorac, a promenili su ga u Jolić oko 1880. godine po imenu pretka Jole. Doselili su se iz Otišića kod Vrlike. Slave Svetog Nikolu;
  • Kozomora — doselili su se iz Bogdaša. Slave Svetog Jovana;
  • Marijan — doselili su se iz Kotluše u Dalmaciji. Slave Svetog Jovana;
  • Mihailo — staro prezime Stoisavljević, a potom Kukavica. Doselili su se iz Otišića kod Vrlike. Poznati su po nadimku Krčmari. Prilikom raseljavanja deo ove familije je promenio prezime u Mihajlović. Slave Svetog Arhanđela Mihaila;
  • Mihaljica — poreklom su iz Crne Gore gde su se prezivali Miljanić. Odatle su došli u Liku, a u Sajković su se doselili iz Kosora kod Vrlike. Slave Svetog Nikolu;
  • Ninković — poreklom su iz Hercegovine odakle su došli u Dalmaciju, a potom u Sajković. Slave Svetog Jovana;
  • Pajčin — ova familija je ogranak Injaca. Slave Svetog Vasilija;
  • Petrović — doselili su se iz Otišića kod Vrlike, Dalmacija. Od njih su Crnogorci. Slave Svetog Arhanđela Mihaila;
  • Rosić — iz Otišića kod Vrlike doselili su se u Sajkovića, a odatle u Čelebić. Slave Sv. Jovana;
  • Savić — doselili su se iz Gorjaka kod Vrlike. Slave Svetog Stefana;
  • Šormaz — poreklom su iz Kosova kod Knina. Slave Svetog Nikolu;
  • Šunjka — prema porodičnom predanju došli su iz Crne Gore u okolinu Zadra i tamo su promenili prezime, iz Obad(ović) u Šunjka. Iz zadarskog kraja preselili su se u okolinu Vrlike, a odatle u Livanjsko polje. Njihovi preci su slavili Svetog Jovana, a kasnije, posle stradanja tokom zime kada su išli u nabavku pića za slavu, promenili su slavu i slave Svetog Iliju.

Izvori uredi

  1. ^ a b „Stavovi Srba povratnika o etničkom identitetu Srba i Hrvata“, Baroš Slađana, Beograd (2005). naučni rad UDK 316.647.8:323.153, pristupljeno 9.5.2013
  2. ^ Politika: „Ni srpskih povratnika, ni Goranove ”Jame”“, Slaviša Sabljić, 16.11.2009, pristupljeno 9.5.2013.

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Сајковић&oldid=27000229”