Slavko Matković
Slavko Matković bio je jugoslovenski i srpski avangardni umetnik. a bavio se konceptualnom umetnošću, vizuelno-poetskim istraživanjima, eksperimentalnim filmom, intervencijama u prostoru, performansom, telesnim akcijama, siromašnom umetnošću, selotejp tekstovima, instalacijama, (konceptualnim) slikarstvom, mentalnim skulpturama, autorskim stripom, književnošću, poezijom i mejl artom.[1] Po smatranju istoričara umetnosti Nebojše Milenkovića, bio je jedan od najznačajnijih inovatora i eksperimentatora u srpskoj i jugoslovenskoj umetnosti 20. veka.[1]
Slavko Matković | |
|---|---|
| Datum rođenja | 15. maj 1948. |
| Mesto rođenja | Subotica, FNRJ |
| Datum smrti | 2. novembar 1994. (46 god.) |
| Mesto smrti | Subotica, SRJ |
Biografija uredi
Rodio se i život proveo u Subotici, gde je završio osnovnu, srednju i višu školu.
Pisao je pesme i prozu, a bavio se i slikarstvom u različitim formama; raspon umetničkog stvarateljstva i zahvata mu je bio vrlo širok. U svojim pesmama koristio je moderni pesnički izraz i oblik[2], a bavio se i vizuelnom, konkretnom i tipografskom poezijom[3].
Uz ovo, bavio se i autorskim filmom, performansom, konceptualnom umetnošću, intervencijama u prostoru i na sopstvenom telu, "arte poveera", mejl-artom, stripom (u časopisu "Uj Symposium" je objavljivao signalističke stripove 1971.972.) itd. Ni multimedijalna umetnost mu nije bila nepoznata.
Bavio se i teorijom umetnosti. Zbog tog svog širokog umetničkog raspona, "najizrazitiji je predstavnik strategije umetničkog nomadizma"[3]) u srbijanskoj umetnosti u 20. veku, a jedan je od značajnih predstavnika eksperimenta u jugoslovenskoj umetnosti 1970-ih godina.
U svom likovnom stvalaštvu, ostavio je trag i kao utemeljitelj avangardne umetničke skupine "Bosch+Bosch" 27. avgusta 1969. godine (članovi su bili, uz Matkovića, i Balint Sombati, Laslo Salma i Laslo Kerkeš)[4].
Godine 1972. je pokrenuo časopis Kontaktor 972, čiji je bio i urednik. Dve godine posle, zajedno s Balintom Sombatijem, pokrenuo je Wow, međunarodnu reviju za umetnost.
Zajedno s Petrom Vukovim, zaslužan je za spašavanje od zaborava subotičkog dela životopisa poznate filmske scenariskinje i novinarke Ilone Filop. Matković i Vukov su istraživali život i rad ove umetnice, a biobibliografske podatke je Matković otkrio godinu dana pre svoje smrti, i to na osnovu Iloninog pisma Josi Šokčiću iz 1953. godine).[5]
Dela uredi
Autor je većeg broja knjiga i grafičkih svezaka.
- 5112/a, vizuelna poezija (u saradnji s Laslom Salmom), 1971.
- Knjiga, vizuelna poezija, 1979.
- Selotejp tekstovi, vizuelna poezija, 1987.
- Cvetovi saznanja, pesme, 1973.
- Mi smo mali šašavi potrošači, pesme, 1976.
- Antigraf, pesme, 1983.
- Fotobiografija, pesme, 1985.
Ušao je i u međunarodnu antologiju poezije "West-East", antologiju Milana Živanovića "Sto godina sto pesnika - Vojvodina 20. vek". Neka dela su mu prevedena i na mađarski jezik, a preveo ih je bački hrvatski književnik Matija Molcer.
Nagrade uredi
- 1985.: Nagrada dr Ferenc Bodrogvari, za zbirku pesama Fotobiografija.
Izložbe uredi
- Retrospektivna izložba, 8. decembar 2005, Muzej savremene likovne umetnosti, Novi Sad
- Područje zastoja, brod Galeb, Rijeka
Reference uredi
- ^ a b Slavko Matković, Umetnik (1948—1994)
- ^ Klasje naših ravni Lazar Razora: Suvremena književnost Hrvata u Vojvodini - gledana iz još jednog počela, br.1-2/2002.
- ^ a b Muzej savremene likovne umetnosti Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. april 2008) Retrospektivna izložba
- ^ Vjesnik[mrtva veza] Izazovi avangarde u regiji, 10. ožujka 2005.
- ^ Subotičke Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. maj 2008) Subotičanke koje su zadužile ovaj grad, 7. marta 2008.
Literatura uredi
- Milovan Miković, In memoriam, Slavko Matković (14. V 1948—2. XI 1994), Rukovet, 6-7, 1994, 19.
- Milovan Miković, Smrt Grge Bajića, Rukovet, 10-11-12, 1998, 13-18.
- Milovan Miković, Smrt Grge Bajića, u: «Život i smrt u gradu», Subotica, 1999, 191.01.
- Ich bin Künstler Slavko Matković, Muzej savremene umetnosti Novi Sad, 2005.[1]
- Radovan Popović, Srpski pisci slikari
Spoljašnje veze uredi
- Muzej savremene likovne umetnosti Retrospektivna izložba
- Danas Umetnost kao umetnikova lična drama
- Slavko Matković na Artfacts.net
- Slavko Matković na avantgarde-museum
- Radio Beograd, Grad: Slavko Matković (1948—1994)
- Slavko Matković, Huk reči
