Socijaldemokratska partija Austrije
Socijaldemokratska partija Austrije (nem. Sozialdemokratische Partei Österreichs, SPÖ) je jedna od najstarijih političkih stranka u Austriji. SPA je jedna od dve glavne stranke u Austriji, koja je poznata po snažnim vezama s radničkim sindikatima i Austrijskom komorom rada (Arbeiterkammer).
Socijaldemokratska partija Austrije Sozialdemokratische Partei Österreichs | |
|---|---|
 | |
| Vođa | Pamela Rendi-Vagner |
| Osnivač | Viktor Adler |
| Parlamentarni lider | Pamela Rendi-Vagner |
| Osnovana | 30. decembar 1888. |
| Sedište | Beč Austrija |
| Mladi ogranak | Socijalistička omladina Austrije |
| Broj članova (mart 2017) | 180.000 |
| Ideologija | socijaldemokratija[1][2], socijalni liberalizam[3] |
| Politička pozicija | levi centar |
| Međunarodno članstvo | Progresivna alijansa i Socijalistička internacionala |
| Evropska stranka | Partija evropskih socijalista |
| Boje | crvena |
| Nacionalno veće Austrije | 52 / 183
|
| Savezno veće Austrije | 24 / 62
|
| Evropski parlament | 5 / 18
|
| Veb-sajt | |
| www | |
Delovanje uredi
SPA je nastala udruživanjem raznih socijalističkih i anarhističkih grupa u austrijskom delu Austrougarske. Proces koji je neformalno započeo još 1874. završen je prvim kongresom, a njegov završetak 1. januara 1889. se drži kao datum osnivanja stranke.
Godine 1896, iz nje se izdvojila Jugoslovenska socijaldemokratska stranka koja je delovala u austrijskim pokrajinama sa južnoslovenskim stanovništvom, Sloveniji, Istri i Dalmaciji.
SPA, koja se orijentisala prema socijaldemokratiji, se vrlo brzo nametnula kao vodeća radnička stranka, a 1911. je imala najviše mesta u carskom parlamentu. Godine 1914. je, poput mnogih sličnih stranaka tog vremena, podržala ulazak svoje države u Prvi svetski rat. Međutim, krajem 1918. je bila ključna u događajima koji su nakon raspada Austrougarske od Austrije načinili republiku.
U prvim godinama nove republike, SPA je pod nazivom Socijaldemokratska radnička partija Austrije (Sozialdemokratische Arbeiterpartei Österreichs, SDAPÖ) vladala u koaliciji s centrističkim Hrišćanskim socijalistima, ali je stranka zabranjena nakon nemira 1934. godine u kojima je učestvovala i njena stranačka milicija.
SPA je postala legalna tek 1945. godine. Otada je često na vlasti, obično u velikoj koaliciji s demohrišćanskom Narodnom strankom.
Na izborima u jesen 2006. je osvojila najviše glasova te je zajedno s Narodnom strankom formirala koalicionu vladu.
Predsednici stranke od 1945. uredi
Sa leve strane su predsednici stranke, a sa desne kancelari Austrije.
Izvori uredi
- ^ Parties-and-elections.de, Pristupljeno 25. 4. 2013.
- ^ (jezik: nemački) http://www.spoe.at/bilder/d251/spoe_partei_programm.pdf Party platform, see articles I.(1) and III.7.(1): "strive for a society that overcomes class antagonisms", "only the advancement of political to economic, and therefore social, democracy establishes the precondition for the realization of our basic principles"
- ^ Gerassimos Moschonas, Gregory Elliot (translator). In the name of social democracy: the great transformation, 1945 to the present. London, United Kingdom; New York, United States: Verso, 2002. P64. Peter J. Katzenstein. Corporatism and change: Austria, Switzerland, and the politics of industry. Ithaca, United States: Cornell University Press, 1984 (first publication), 1987 (first printing). P74-75.
