Srednjevo

Srednjevo
Srednjevo;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Braničevski
Opština	Veliko Gradište
Stanovništvo
— 2022.	468
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 38′ 25″ S; 21° 29′ 13″ I / 44.640333° S; 21.486833° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	93 m
	Srednjevo Srednjevo na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	12253
Pozivni broj	012
Registarska oznaka	PO

Srednjevo je naselje u Srbiji u opštini Veliko Gradište u Braničevskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 468 stanovnika.^[1]

Istorija

Glavna ulica u Srednjevu

Srednjevo je nastalo na prvi dan Uskrsa 1346. godine u dolini reke Pek (reka). Postojala su dva naselja, na severu Ruvenac a na jugu Dobridol,na udaljenosti od po jedan kilometar od raskrsnice na kojoj se danas nalazi naselje. U 14.veku kuga je skoro uništila oba naselja. Ljudi koji su preživeli,napravili su novo naselje. Tako je nastalo selo sa imenom Srednje, a kasnije Srednjevo.Pod vladavinom turskog carstva,svaka kuća je popisana. To je značilo da je jedna kuća-jedno domaćinstvo-jedna poreska glava,tako je ubiran porez-harač. Tada je Srednjevo koje je postojalo 112 godina pripadalo upravi Sreza Ramskog.

Vreme od 1820. do 1940. godine

Vreme od 120 godina. U svakoj okupaciji jedne zemlje,na vlasti je neko iz naroda.

Vlast

Vujica Rajčić je po volji naroda dobio mandat za predsednika sela: Srednjevo , Kamijevo i Češljeva Bara . Jedan podatak govori da je u Srednjevu, u privatnoj kući Miloša Četovođe otvorena škola 1871. godine. Prvi učitelj bio je Aleksa Cvetković iz Veliko Gradište. Škola je radila godinu dana. Vujica Rajčić iako u poodmaklim godinama, postiže saglasnost istomišljenika i počinje izgradnju nove škole. Plac za novu školu poklanja srednjevski trgovac Nedeljko Trifunović.

Predsednici srednjevske opštine 1860-1941

Vujica Rajčić –predsednik u dva mandata i narodni poslanik, Nedeljko Trifunović-trgovac, Milosav Bogić, Jovan Marić, Perča G. Nedeljković, Ilija Stojanović, Milorad Stojković, Dragutin Mišić, Uroš Stojanović, Dragutin Đ. Mišić, Jovan I. Damnjanović od 1925-1933. godine, Mirko D. Stojanović od 1934-1939. godine, Vojislav Bogić od 1941-1944. godine.

Vujica Rajčić (1799-1904)

Sveštenik i prvi predsednik sela Srednjeva. U vreme kada je odlučio da se sagradi škola imao je 82. godine i bio je nepismen. Odmah nakon toga je Nedeljko Trifunović poklonio plac za izgradnju škole. 1876. godine počinje izgradnja škole i crkve u isto vreme. Crkva je završena 1882. godine. Osvećenje je izvršio Mitropolit Srbije Teodosije. Škola je porušena 1948. godine i na novoj lokaciji počinje izgradnja nove škole. Nastava đaka održavala se u privatnoj kući, vlasništva Jevrema Veličkovića-trgovca u Zemljoradničkoj zadruzi osnovanoj 1920. godine. Spomenik dobrotvoru,narodnom poslaniku Vujici Rajčiću 1938. godine podižu zahvalno građanstvo i crkva .

Milorad Živanović (1926-1943)

Aktivista SKOJ-a pre rata. Borio se u ratu do 1943. godine. Ubijen od strane Nemaca. Osmogodišnja škola u Srednjevu nosi naziv po njemu.

Dućani u Srednjevu

Centar Srednjeva

Devet dućana u selu Srednjevu od 1920-1941. godine. Nakon toga dolazi rat sa Nemačkom i trgovina se odvijala preko crne berze. Posle rata su sve trgovine-bakalnice ukinute i konfiskovane.

Mlin „Lazinac”

Sagrađen 1920.godine pod rukovodstvom Lazara Karamarkovića. Spaljen je 1934.godine. 1938/39.godine u dogovoru sa opštinom Srednjevskom Ljuba Stefanović je sagradio mlin,koji je posle Drugog svetskog rata uništen i opustušen 1946.godine.

Centar sela Srednjeva

Kultura u Srednjevu

Srednjevekovni sveštenik Dragoljub Matejić oformio je crkveno pevačko društvo sa oko 30 članova za liturgiju i dramsku sekciju. Nakon nekoliko godina Srednjevo dobija učitelja koji obrazuje mlado pevačko društvo pod imenom „Sloga” koje traje do 1933.godine. Grupa mladih srednjevskih mladića podnose usmeni zahtev učitelju Svetislavu Jankoviću da Srednjevsku čitaonicu ustupi na korišćenje selu. 1940.godine čitaonica je bila dostupna svima. Te večeri je održana sednica i izabran je narodni odbor od po pet članova ,kao i bibliotekar i blagajnik Dragoljub Nedeljković sve do 1945.godine kada odlazi u Beograd u Ministarstvo Prosvete Srbije. Vodio je i dramsku sekciju, režirao predstave, kulise u enterijeru i eksterijeru. Čitaonicu preuzima Borivoje Marić. Posle 1950.godine nestalo je pozorište u Srednjevu.

Parohija Srednjevska

Parohiju Srednjevsku čine sela: Kamijevo, Srednjevo, Češljeva Bara i Šuvajić. Crkva Vaznesenja Gospodnjeg podignuta je 1886. godine, a obnovljena je o stogodišnjici 1986. godine. Parohijski dom sagrađen je 1947. godine a crkvena sala 1999. godine. Predsednik crkvene opštine: protonamesnik Miodrag Miljković, rukopoložen 1982.godine.

Crkva Vaznesenja Gospodnjeg i fudbalski teren u Srednjevu

Sport

Fudbalski klub „Srednjevo” nastaje 1933.godine. Prvu ekipu činili su: Čeda Stojković- osnivač kluba, Dragoljub Životić, Dragoljub Perić, Žarko Mišić, Luka Rajčić, Draga Živković, Živorad Miloradović, Živojin Stojanović, Moma Cvejić, Vlasta Milunović, Andra Milovanović, Draga Životić i Milovan Veljković. Igrali su sa tadašnjim timovima iz okolnih sela Rabrovo, Smoljinac, Braničevo (Golubac) i drugih ekipa koje su imale formirane timove. Na početku nije bilo nikakve opreme, već se igralo u kožnim opancima, pantalonama i košuljama. Angažovanjem svih igrača 1937. godine, kupljena je prva prava fudbalska oprema plave boje. Do početka Drugog svetskog rata odigrano je mnoštvo utakmica. Fudbaleri su na utakmice do obližnjih mesta išli pešice, tek kasnije konjskom zapregom.^[2]

Rat i fudbal

Rat je u prvi mah za kratko prekinuo aktivnost fudbalera. Sredinom oktobra 1941. godine počelo je odigravanje prvih utakmica u ratnim uslovima, sve do 1944. godine, kada su igrači mobilisani i upućeni na frontove. Među mobilisanim igračima bio je i Milovan Veljković, najbolji desni bek i strelac ekipe u istoriji FK „Srednjevo”. Golman Jović Milisav je poginuo, a Živojin Stojanović i Milovan Veljković su se iz rata vratili ranjeni. Milovan je izgubio oko, ali je nastavio da igra fudbal. Godine 1946. klub je zaživeo, promenivši naziv u FK „Omladinac”.

Demografija

U naselju Srednjevo živi 435 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 45,0 godina (44,2 kod muškaraca i 45,6 kod žena). U naselju ima 151 domaćinstvo, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,51.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[3]
Godina	Stanovnika
1948.	867
1953.	910
1961.	866
1971.	841
1981.	790
1991.	693	597
2002.	530	633
2011.	468

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[4]

Srbi	517	97,54%
Romi	2	0,37%
Vlasi	1	0,18%
nepoznato	9	1,69%

Stanovništvo prema polu i starosti^[5]


	m	ž
?	1	1
80+	8	13
75—79	10	24
70—74	20	24
65—69	12	14
60—64	22	18
55—59	16	23
50—54	23	19
45—49	16	10
40—44	16	13
35—39	18	23
30—34	15	15
25—29	7	18
20—24	14	11
15—19	19	16
10—14	11	13
5—9	14	18
0—4	6	9
Prosek :	44,2	45,6

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	178	186	185	190	193	168	151

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	32	27	21	23	17	18	8	5	0	0	3,51

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena
Muški	217	41	144	23	9
Ženski	242	23	147	59	13
UKUPNO	459	64	291	82	22

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	115	72	0	0	3
Ženski	91	57	0	0	9
UKUPNO	206	129	0	0	12
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	0	5	15	3	1
Ženski	0	1	5	0	1
UKUPNO	0	6	20	3	2
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	1	1	7	1
Ženski	0	1	2	7	6
UKUPNO	0	2	3	14	7
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	1	0	0	5
Ženski	1	0	0	1
UKUPNO	2	0	0	6

Reference

^ Nedeljković, Dragoljub (2013). Monografija Srednjevo. |access-date= zahteva |url= (pomoć)
^ Nedeljković, Milan; Stodić, Dragan (2001). Fudbalski klub Srednjevo 1933-2001. Požarevac: Novinsko izdavačko preduzeće Media-Svatovac. |access-date= zahteva |url= (pomoć)
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze

[1] Nedeljković, Dragoljub (2013). Monografija Srednjevo. |access-date= zahteva |url= (pomoć)

[2] Nedeljković, Milan; Stodić, Dragan (2001). Fudbalski klub Srednjevo 1933-2001. Požarevac: Novinsko izdavačko preduzeće Media-Svatovac. |access-date= zahteva |url= (pomoć)

[3] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[4] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[5] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]