Srpski demokratski forum
Srpski demokratski forum (kraće: SDF) je organizacija Srba u Hrvatskoj koja, u saradnji sa domaćim i međunarodnim organizacijama i institucijama, štiti ljudska prava, prava nacionalnih manjina, razvija i unapređuje međuetničku toleranciju i razumevanje i radi na obnovi međusobnog poverenja i uvažavanja.
| Srpski demokratski forum | |
|---|---|
 | |
| Datum osnivanja | 8. decembar 1991. |
| Tip | udruženje građana |
| Sedište |  Zagreb, Hrvatska |
| Predsednik | Veljko Džakula |
| Generalni sekretar | Ljubo Manojlović |
| Veb-sajt | www.sdf.hr |
Forum je prva srpska nevladina organizacija u Hrvatskoj nastala u kontekstu raspada SFR Jugoslavije. Forum je dobrovoljna, nevladina, neprofitna i nestranačka organizacija.
Osnivanje uredi
Forum osnovan je 8. decembara 1991. godine u Lipiku kao savez intelektualaca i uglednih građana srpske nacionalnosti iz Hrvatske u cilju sprečavanja rata i iznalaženja razrešenja konfliktne situacije u Republici Hrvatskoj mirnim putem. Postavljeni cilj bio je pokrenuti dijalog između srpske nacionalne zajednice i svih relevantnih državnih, političkih i društvenih faktora za determiniranje političkog, kulturnog i društvenog određenja Srba u Republici Hrvatskoj. Osnova su za to bile promene koje su nastale nakon izbora 1990. godine stečena pozicija Srba aktivnim radom na stvaranju političkog i javnog života Hrvatske u poslednjih nekoliko vekova.
Među osnivačima su bili Jovan Rašković, Milorad Pupovac, Svetozar Livada, Slobodan Uzelac, Dušan Starević, Dušan Zelenbaba, Veljko Džakula, Petar Lađević i drugi.[1] Sam naziv organizacije predložio je Slobodan Uzelac.[2]
Kasniji događaji i njihove posledice određivali su ciljeve i aktivnosti.
Delovanje uredi
Forum je dugo vremena funkcionisao kao matična organizacija Srba u Hrvatskoj i kao matična institucija iz koje se programski osmišljavao i kadrovski razvijao najveći deo srpskih institucija u Hrvatskoj. Može se reći da je u tom periodu Forum delovao kao supstitut za nepostojeće srpske organizacije, okupljajući vodeće intelektualno-političke ličnosti.
U periodu od 1990 do 1995. godine Forum je, pod vrlo teškim okolnostima, radio na zaštiti elementarnih ljudskih prava te pokušavao da uspostavi interetnički kominikaciju u Hrvatskoj neposredno sarađujući sa domaćim i stranim nevladinim organizacijama, uglednim intelektualcima različite nacionalne i verske opredeljenosti, međunarodnim organizacijama, diplomatskim predstavništvima sa sedištem u Zagrebu i mnogim drugima. Predsednik Foruma u tom periodu bio je Milorad Pupovac.
Od 1995. godine Forum usmerava svoju delatnost u pravcu pružanja pravne pomoći, obnove međuetničkog poverenja i povratka izbjeglica. Do 2000. godine Forum je, u cilju realizacije ova tri osnovna pravca delovanja, oformio urede u gotovo svim povratničkim, urbanim središtima, te za većinu povratnika, i onih koji su u tim sredinama ostali bio jedina adresa na koju su se mogli obratiti i dobiti potrebnu pomoć. U svrhu povratka otvoreni su i uredi u Beogradu i Banjoj Luci, koji su ubrzo prerasli u samostalne organizacije. Posebno je zapažena aktivnost SDF-a u Beogradu. Predsednik Foruma u tom periodu je Veljko Džakula.
U periodu nakon 2000. godine Forum proširio je svoju delatnost na još dve oblasti - socijalne programe i pomoć u obnovi te na razvoj povratničkih sredina.
Od 1996. godine Forum izdaje mesečnik "Identitet" koji se bavi problematikom izbjeglica, izbegličkih sredina ali i širim društveno-političkim temama.
Jačanjem političke zastupljenosti Srba u povratničkim sredinama, posebno nakon lokalnih izbora 2001. i 2005. godine izabrani predstavnici Srba i lokalnih vlasti preuzimaju deo delatnosti koje je obavljao Forum tako da se on danas nalazi pred potrebom kako organizacionog, tako i programskog redefinisanja svoje neposredne budućnosti. To pretpostavlja veću otvorenost Foruma prema ostalim ključnim institucijama srpske zajednice, koje u proteklim godinama nije bilo dovoljno.
Forum je krajem 2010. godine u Virovitici zajedno s još nekoliko srpskih stranaka i intelektualaca formirao Koaliciju „Srpska sloga“ kao alternativu politici SDSS-a.[3]
Dvadesetu godišnjicu rada Forum je obeležio 14. decembra 2011. u Novinarskom domu u Zagrebu. Pored predsednika Foruma na proslavi su govorili još i Stanimir Vukičević, ambasador Republike Srbije u Hrvatskoj, Aleksandar Tolnauer, predsednik Saveta za nacionalne manjine hrvatske Vlade kao i izaslanici predsednika Republike Hrvatske i gradonačelnika Grada Zagreba.[4]
Predsednik Foruma Veljko Džakula prisustvovao je proslavi Dana pobede i godišnjici Operacije Oluja u Kninu 5. avgusta 2012. godine i time postao prvi srpski predstavnik koji je prisustvovao ovom događaju. Ova poseta izazvala je podeljene reakcije u hrvatskoj javnosti i veoma burne među Srbima u Hrvatskoj i izbeglicama iz Hrvatske i njihovim udruženjima u Srbiji.[5]
Forum mladih uredi
Forum je povodom dvadesete godišnjice rada 21. decembar 2011. godine osnovao Forum mladih kao autonomnu omladinsku organizaciju u svom sastavu. Forum mladih Srpskog demokratskog foruma ima viziju da kroz promociju suživota, ljudskih prava, prava manjina, omladinski aktivizam i obrazovanje može pomoći u izgradnji inkluzivnog i otvorenog društva.[6] Forum mladih je osnovala grupa bivših učenika Srpske pravoslavne opšte gimnazije iz Zagreba.[7]
2013. Forum mladih je pružio podršku organizatorima manifestacije Zagreb Prajd pozivajući svoje članove i simpatizere, kao i druge pripadnike srpske zajednice u Hrvatskoj da se pridruže povorci.[8] U oktobru 2013. grupa je sa Većem mladih finske opštine Murame provela projekt pod nazivom “Focus on us!” finansiranog od strane Evropske komisije.
Značaj uredi
Od osnivanja organizacije do 2004. godine, 230.000 korisnika je došlo u Forumove kancelarije što predstavlja izuzetan kredibilitet. Zahvaljujući pruženim uslugama svojim korisnicima, SAD i Evropska unija su 1998. godine dodelili Forumu priznanje „Nagrada za demokratiju i građansko društvo“ za hrabrost i odanost glavnim principima demokratije i civilnog društva.
Rezultati u prvih 20 godina uredi
U proteklih 20 godina Forum je imao 125 stalno zaposlenih, od čega su 40 posto bile žene. Zaposlenih na ugovor o delu za razne poslove i aktivnosti vezane za povratak izbeglica, obnovu kuća, stambeno zbrinjavanje, rešavanje statusnih, građanskih i radnih prava, socijalnu, zdravstvenu i humanitarnu pomoć, razvoj, jačanje i monitoring ljudskih prava bilo je 2186, uz 765 autorskih dela. Volonterski rad može se prikazati sa oko 32.000 sati kroz široku mrežu volontera i pomagača.
Kroz svojih 18 kancelarija na području Hrvatske Forum je obradio 305.600 pravnih predmeta i bio jedna od prvih nevladinih organizacija koja je organizovano pružala besplatnu pravnu pomoć. Forum je direktno vodio pravnu, psihosocijalnu, zdravstvenu i humanitarnu brigu o dva izbeglička centra u Hrvatskoj u Sisku i Kninu.
Forum je učestvovao u popravljanju i obnavljanju 544 kuće. Distribuirao je 27 tona humanitarne pomoći, podelio 85.000 sadnica raznog voća, 25 tona semenskog kukuruza, formirao 5 zemljoradničkih zadruga i osposobio za rad 300 porodičnih poljoprivrednih gazdinstava. Ženska inicijativa Goruma podelila je 10 veš mašina, 20 šivaćih mašina, 35 bicikla.
Štampao je 25 brošura, studija i stručnih uputstava i uputstava, te 160 brojeva mesečnog magazina Identitet. Sprovedeo je 12 naučno-istraživačkih projekata i podneseno 8 ustavnih tužbi od kojih je većinu Ustavni sud prihvatio. SDF je član 14 domaćih i međunarodnih mreža i koalicija civilnog društva.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ "Nasa Borba" - Petar Ladjevic, portparol Srpskog demokratskog foruma u Hrvatskoj
- ^ Iznad sudbonosnih okvira, Identitet, br. 100, jul 2006.
- ^ Srpska sloga protiv Pupovčeva SDSS-a - Večernji.hr
- ^ 20 godina SDF-a Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. avgust 2012), Pristupljeno 25. 4. 2013.
- ^ Džakula: Jesam li pomiritelj ili izdajnik, pokazat će vrijeme Arhivirano na sajtu Wayback Machine (8. avgust 2012), Novi list, 7. avgust 2012.
- ^ SALTO-YOUTH - Otlas - Serbian Democratic Forum-Youth Forum
- ^ Forum mladih SDF-a. „Izvještaj o aktivnostima u 2012. godini” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 24. 09. 2015. g. Pristupljeno 24. 12. 2014.
- ^ Zagreb Prajd. „Podrška Foruma mladih Srpskog demokratskog foruma”. Arhivirano iz originala 19. 03. 2014. g. Pristupljeno 24. 12. 2014.
Literatura uredi
- Strateški plan SDF-a od 2004—2009, Zagreb, 2003.
- Srbi u Hrvatskoj 2007, Srpsko narodno vijeće, Zagreb, 2007.
Spoljašnje veze uredi
- Zvanična Internet stranica Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. oktobar 2011)
- SDF Beograd
- Nezavisni magazin „Identitet"