Tvrđava Strač
Tvrđava Strač naziv je nekoliko fortifikacionih objekata iz doba Austro-Ugarske u pojasu Trebinje - Bileća, Bosna i Hercegovina.
| Tvrđava Strač | |
|---|---|
| Opšte informacije | |
| Mesto | Gornje Čičevo |
| Opština | Trebinje |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Vlasnik | Nepoznat[1] |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog naljeđa |
Istorijat
urediObjekti su građeni za vrijeme austrougarske vladavine, od 1910. do 1916. godine, sa ciljem zaštite Bokokotorskog zaliva, u okviru priprema Austrougarske za rat nakon aneksije Bosne i Hercegovine. Ovaj sistem austrougarsih odbrambenih instalacija bio je drugi po veličini u monarhiji. Trenutno je drugi po veličini na Balkanu.[traži se izvor]
Položaj
urediTvrđava se nalazi jugoistočno od Trebinja, na 750 m nadmorske visine. Zahvaljujući položaju sa tvrđave se pruža pogled na Zupce, Petrovo polje, Trebinjsku šumu i Trebinje.[2]
Karakteristike objekta
urediVeći dio Strača je urušen, osim jedne očuvane prostorije sa protivmitraljeskim štitom. Objekti su imali ogromne profile željezne konstrukcije od kojih je veliki dio poslije Drugog svjetskog rata skinut i pretopljen. Ovaj fortifikacioni objekat bio je naoružan sa dvije haubice 100 milimetara (M09), dometa sedam kilometara, dva topa za ličnu odbranu (M10), 24 mitraljeza (M07/12), kalibra 8 mm i 12 reflektora. Na vrhu ovog objekta su bile četiri čelične kupole, napola zidane, a napola uklesane u kamen. Dvije od ovih kupole, inače težine oko 25 tona, su služile kao osmatračnice, dok su ostale služile kao položaji za haubice. Prilikom postavljanja, haubice su izvučene traktorom kompanije Austro-Daimler, a ne volovskim zapregama kako se ranije smatralo.
Objekat za posadu projektovan je za smještaj 4 oficira i 175 vojnika.[3]Izvještaj iz ratne 1915. na Straču pominje 75 vojnika i jednog oficira. Imala je i rezervoare za 15 kubika zaliha vode, koja je pumpama dovođena spolja, a utvrđenje se snabdijevalo strujom pomoću dizel agregata od 50 do 70 kilovata koji je specijalno naručen za ovu tvrđavu.[4] Nema nikakvih skrivenih prostorija. Ima nekoliko pripadajućih prolaza mitraljeskoj kupoli koja se ne vidi sa površine već prilikom ulaska u unutrašnjost tvrđave.
Izgradnja Strača nikada nije u potpunosti završena, jer je Austrougarskoj 1916. godine ponestajalo novca, a i Crna Gora kralja Nikole je kapitulirala. Austrijski stručnjaci, preračunavajući ondašnje krune u današnju valutu evro, izračunali su da je gradnja ove tvrđave na Straču koštala 60 miliona evra.
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „Tvrđava Strač kod Trebinja je građevinsko čudo i turistički potencijal”. Trebinjelive. Pristupljeno 5. 3. 2018.
- ^ „Tvđava Strač”. Trebinje Turizam. Arhivirano iz originala 8. 3. 2018. g. Pristupljeno 5. 3. 2018.
- ^ „Kad je Trebinje bilo tvrđava”. Radio Trebinje. 15. 12. 2016. Pristupljeno 5. 3. 2018.
- ^ „Tajanstvena tvrđava Strač: Konačno će biti riješeni mitovi i enigme”. Radio Sarajevo. Pristupljeno 5. 3. 2018.
