Википедија

Unutrašnji kolonijalizam

неуједначен ефекат економског развоја на регионалној основи

Unutrašnji kolonijalizam je neujednačen efekat ekonomskog razvoja na regionalnoj osnovi, inače poznat kao „neravnomerni razvoj“ kao rezultat eksploatacije manjinskih grupa unutar šireg društva što dovodi do političkih i ekonomskih nejednakosti između regiona unutar države. Smatra se da je ovo slično odnosu između metropole i kolonije, u samom kolonijalizmu. Ovaj fenomen dovodi do jasnog odvajanja dominantnog jezgra od periferije u imperiji.[1]

Robert Blauner se smatra tvorcem teorije unutrašnjeg kolonijalizma.[2] Termin je skovan da istakne „zamagljene” linije između geografski bliskih lokacija koje se jasno razlikuju u pogledu kulture.[1] Neki drugi faktori koji odvajaju jezgro od periferije su jezik, religija, fizički izgled, vrste i nivoi tehnologije i seksualno ponašanje.[1] Kulturna i integrativna priroda unutrašnjeg kolonijalizma shvaćena je kao projekat modernosti i istraživao ju je Robert Pekam u vezi sa formiranjem nacionalne moderne grčke kulture tokom devetnaestog veka, kada je Grčka stekla nezavisnost od Otomanskog carstva.[3]

Glavna razlika između neokolonijalizma i unutrašnjeg kolonijalizma je izvor eksploatacije. U prvom, kontrola dolazi izvana nacionalne države, dok u drugom dolazi iznutra.

Zemlje u kojima je zabeležen unutrašnji kolonijalizam uključuju: Avganistan, Alžir, baltičke države, Kanadu, Irsku, Tursku, Kinu i Vijetnam.

Primeri

uredi

Uobičajena tema među postkolonijalnim piscima bio je njihov opis osećanja, kao što je šizofrenija,[1] koja je rastrzana između lokalne tradicije i globalne modernosti.[1]

Avganistan

uredi

Avganistan je primer unutrašnjeg kolonijalizma koji utiče na izgradnju države, kako Nazif Šahrani tvrdi „neprestano centralizovana državna politika i praksa unutrašnjeg kolonijalizma, generalno potpomognuta i podržana od strane starih kolonijalističkih sila... proizvela je kumulativno negativan uticaj na napore za izgradnju države u Avganistan“.[4] Stručnjak za međunarodnu bezbednost, Dipali Mukhopadjaj, smatra da je prisustvo ratnog lorda na avganistanskoj periferiji briga za razvoj političke ekonomije, a Izveštaj Svetske banke iz 2007. naglašava slabe institucionalne veze između pokrajinskih kancelarija i odnosa sa centralnim vlada loše definisana.[5]

Alžir

uredi

Jedan od izuzetaka unutrašnjeg kolonijalizma kao egzistencije „zamagljenih linija“ između jezgra i periferije je francuski Alžir. Postojale su jasno različite karakteristike koje odvajaju jezgro od periferije. „Jezgro je bilo hrišćansko, francusko govoreći, svetle puti i relativno prosperitetno“.[1] Druga strana je bila muslimanska, govorila je arapski/berberski jezik i bila je znatno siromašnija. [1] Sivi deo francuskog Alžira, bio je brojna jevrejska populacija koja nije pripadala ni jezgru ni periferiji, u smislu zajedničkih kulturnih faktora.[1]

Baltičke države

uredi

Sredinom dvadesetog veka, aneksirane zemlje Estonija, Letonija i Litvanija imale su kolonijalni odnos sa ostatkom Sovjetskog Saveza, sličan onom koji je postojao između starog carskog carstva i njegovih udaljenih teritorija.[6] Iako su se zemlje postepeno sovjetizirale nakon perioda prvobitnog otpora, novouspostavljene ekonomske, kulturne i društvene prilike bile su kolonijalne, pošto je rekonstrukcija privrede u regionu služila interesima kolonizatora, identiteti su se oblikovali u odnosu na povećanjem sovjetskog prisustva, iskustvo ugnjetavanja postalo je sve važniji deo lokalne kulture, a lokalno istorijsko i kulturno nasleđe je revalorizovano i prepisano.[7] Kada se Sovjetski Savez raspao i baltičke države ponovo postale nezavisne, morale su da se suoče sa problemima sličnim drugim postkolonijalnim nacijama: oštećenim ekonomijama, etničkim tenzijama i određivanjem nacionalnog narativa prošlosti, sadašnjosti i budućnosti[8]

Irska

uredi

Primer unutrašnjeg kolonijalizma je Irska.[1] Irska je ranije bila deo Ujedinjenog Kraljevstva i „... bilo je daleko češće i očigledno lakše misliti o sebi kao o Britancima i Ircima“.[1] Bilo je sve teže birati između dve identitetske odrednice.[1]

Filipini

uredi

Na Filipinima, ne-Manilanci su često izražavali da su poslovi u zemlji – bilo da su politički, ekonomski, ali što je najvažnije kulturološki, uključujući lingvistički – nametnuti iz Manilanskog jezgra perifernom ostatku zemlje zbog tagalističkog nacionalizma.[9] Određene ličnosti su pozivale na političku izolaciju, svrgavanje i direktno ubistvo onih koji se protive trenutnom odnosu jezgro-periferija.[10]

Turska

uredi

Unutrašnja kolonizacija istočnih provincija je zacrtana tokom vlade Mustafe Kemala Ataturka.[11] Džemil Ujabdin je u Izveštaju za reformu na istoku gledao kao na smernicu za unutrašnju kolonizaciju istočnih provincija kroz koju treba poturčiti kurdsko stanovništvo.[12] U izveštaju dostavljenom Republikanskoj narodnoj partiji (CHP) nakon poraza Dersimske pobune, Zakon o preseljenju izdat 1934. takođe je opisan kao efikasno sredstvo za unutrašnju kolonizaciju istočnih provincija.[13]

Kina

uredi

Od početka kineske administracije na Tibetu, kineska vlada je optužena za genocid i kulturni genocid nad tibetanskim narodom od strane TGIE, raznih tibetanskih emigranata i njihovih pristalica. Tibet, koji je bio samoupravna provincija Kine, u potpunosti je pripojen Kini od 1951. godine, a tibetanska vlada u egzilu (TGIE) tvrdi da je 1,2 miliona Tibetanaca umrlo od akcija kineske administracije od 1951-1984. Pristalice tvrdnje da akcije kineske administracije na Tibetu predstavljaju genocid i kolonijalizam osporavaju tvrdnju kineske vlade da se Tibet vekovima smatra integralnim delom Kine, tvrdeći da istorijske prepiske jasno pokazuju da Tibet nije smatran delom Kine do novijeg vremena.[14]

Vijetnam

uredi

Invazija na Južni Vijetnam je zabranjena tema u nastavi istorije i u mejnstrim medijima Vijetnama. Obično se tumači kao „ponovno ujedinjenje nacije“. Posle pada Sajgona, severni komunisti su okrenuli leđa svojim drugovima sa juga (Vijetkong i Privremena revolucionarna vlada Republike Južnog Vijetnama). Postoje predrasude i diskriminacija prema narodu Juga, posebno prema ljudima na jugozapadu (Delta Mekonga) u mejnstrim medijima i svakodnevnoj komunikaciji. Severni Vijetnamci imaju privilegiju u političkom nadmetanju i izborima, lako zauzimaju visoko rangirane položaje visoke moći u vladi.[15] Spoljne poslove u velikoj meri kontroliše severna strana vlade. Religije južnjačkog porekla Hoa Hao budizam i kaodaizam strogo kontroliše vlada koju predvodi većina severnjaka. Posle pada Sajgona 30. aprila 1975, Vijetnam izgleda kao da je potpuno ujedinjen, i regionalno i ideološki. Međutim, to nikada nije ujedinjen Vijetnam zbog teorije o severnom centru: Ha Noi i sever su standardi vijetnamske tradicije, jezika i običaja.[16]

Vidi još

uredi

Reference

uredi
  1. ^ a b v g d đ e ž z i j Howe (2002).
  2. ^ Pinderhughes (2011).
  3. ^ Peckham (2004).
  4. ^ Shahrani (2002).
  5. ^ Mukhopadhyay (2014).
  6. ^ Epp Annus (2012) "The Problem of Soviet Colonialism in the Baltics," Journal of Baltic Studies, 43:1, 38.
  7. ^ Epp Annus (2012) "The Problem of Soviet Colonialism in the Baltics," Journal of Baltic Studies, 43:1, pp. 36-37
  8. ^ Epp Annus (2012) "The Problem of Soviet Colonialism in the Baltics," Journal of Baltic Studies, 43:1, pp. 38.
  9. ^ „No love lost for Tagalog”. Manila Standard. [mrtva veza]
  10. ^ „Apon Ti Exilo: The illogic and illiteracy of this de la Salle professor of Filipino”. 
  11. ^ Üngör, Ugur Ümit (2012-03-01). The Making of Modern Turkey: Nation and State in Eastern Anatolia, 1913-1950 (na jeziku: engleski). OUP Oxford. str. 175. ISBN 978-0-19-164076-6. 
  12. ^ Üngör, Ugur Ümit (2012-03-01), pp. 135
  13. ^ Üngör, Ugur Ümit (2012-03-01). pp. 161
  14. ^ Dreyer, June Teufel; van Walt van Praag, Michael C. (1988). „The Status of Tibet: History, Rights, and Prospects in International Law.”. Pacific Affairs. 61 (2): 340. ISSN 0030-851X. JSTOR 2759325. doi:10.2307/2759325. 
  15. ^ „sừ liệu quốc nội và nền sử học dân tộc chủ nghĩa Việt (phần 2)”. Tạp chí Da Màu - Văn chương không biên giới (na jeziku: engleski). 2010-10-19. Pristupljeno 2021-12-19. 
  16. ^ Bảnh, Nguyễn Văn (2018-04-19). „Thảm trạng của Nam Kỳ - Bắc Kỳ ban phát”. Người Nam Kỳ (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-12-19. [mrtva veza]

Literatura

uredi
  • Brown, David (1994). The state and ethnic politics in Southeast Asia. London: Routledge. ISBN 978-0-415-12792-9. 
  • Conway, John F. (2014). The Rise of the New West: The History of a Region in Confederation. Toronto: Lorimer. ISBN 9781459406247. OCLC 866048035. 
  • Gonzalez Casanova, Pablo (1965), „Internal Colonialism and National Development”, Studies in Comparative International Development, 1 (4): 27—37, S2CID 153821137, doi:10.1007/bf02800542 
  • *Hechter, Michael (1975), Internal Colonialism: The Celtic Fringe in British National Development, Berkeley: University of California Press 
  • Howe, S. (2002), Empire: A Very Short Introduction, New York: Oxford University Press 
  • Marquard, Leo (1957), South Africa's Colonial Policy, Johannesburg: Institute of Race Relations 
  • Martinez, David (2004). A Country of Our Own: Partitioning the Philippines. Los Angeles: Bisaya Books. ISBN 978-0-9760613-0-4. 
  • Mukhopadhyay, Dipali (2014). Warlords, Strongman Governors, and the State in Afghanistan. Cambridge University Press. ISBN 9781107729193. 
  • Peckham, Robert (2004), „Internal Colonialism: Nation and Region in Nineteenth-Century Greece”, Ur.: Todorova, Maria Todorova, Balkan Identities: Nation and Memory, New York: New York University Press, str. 41—59 
  • Pinderhughes, Charles (2011). „Toward a New Theory of Internal Colonialism”. Socialism and Democracy. 25: 235—256. S2CID 143778302. doi:10.1080/08854300.2011.559702. 
  • Shahrani, M Nazif (2002), „War, Factionalism, and the State in Afghanistan”, American Anthropologist, 104 (3): 715—722, doi:10.1525/aa.2002.104.3.715 

Dodatna literatura

uredi
  • Abercrombie, Nicholas, Stephan Hill & Bryan S. Turner (2000). The Penguin Dictionary of Sociology. 4th edition. London: Penguin Books.
  • Etkind, Alexander (2011). Internal Colonization : Russia’s Imperial Experience. Malden, MA: Polity.
  • Gunder Frank, Andre (1970). Latin America: underdevelopment or revolution: essays on the development of underdevelopment and the immediate enemy, New York/London: Monthly Review Press.
  • McMichael, P. (2012). Development and Change: A Global Perspective (5th ed.). California: Sage Publications, Inc.
  • Salhi Sghaier (2016). Internal colonialism and uneven development: regional marginalisation system in Tunisia 619 p (in Arabic). ISBN 9789938147735.
  • Thomas, Nicholas (1994). Colonialism’s Culture: Anthropology, Travel and Government. Cambridge: Polity.
  • Walls, David. (2008). "Central Appalachia: Internal Colony or Internal Periphery?" (web article), Sonoma State University. Access date: January 5, 2011.
  • Wolpe, Harold (1975). "The Theory of Internal Colonialism: The South African Case", in I. Oxaal et al., Beyond the Sociology of Development. London: Routledge & Kegan Paul.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Унутрашњи_колонијализам&oldid=27030470”