Ustavni okvir za privremenu samoupravu
Ustavni okvir za privremenu samoupravu (engl. Constitutional Framework for Provisional Self-Government) je akt UNMIK-a od 15. maja 2001. godine o ustrojstvu privremenih institucija samouprave na području Kosova i Metohije.[1]
| Privremene institucije samouprave | |
|---|---|
| alb. Institucionet e Përkohshme të Vetëqeverisjes | |
 | |
| Pregled | |
| Uspostavljena | 15. maj 2001. |
| Država | Srbija |
| Veb-sajt | Arhivirani veb-sajt |
Narodna skupština Srbije je na donošenje tog akta odgovorila usvajanjem "Deklaracije o stanju na Kosovu i Metohiji, obavezama međunarodne zajednice i Vlade Republike Srbije", koja je doneta 7. juna 2001. godine.[2]
Istorija uredi
Nakon usvajanja Rezolucije 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija (1999), područje Autonomne Pokrajine Kosova i Metohije stavljeno je pod upravu Privremene administrativne misije Ujedinjenih nacija na Kosovu (UNMIK).
Rezolucija 1244 definisala je Kosovo kao deo teritorije Savezne Republike Jugoslavije, koja je 2003. godine transformisana u Državnu zajednicu Srbije i Crne Gore, a čiji je kontinuitet 2006. godine nasledila Republika Srbija. Već početkom 2001. godine, Vlada SRJ je formirala Savezni komitet za Kosovo i Metohiju, a potom je radi uspostavljanja neposredne komunikacije sa UNMIK-om u Prištini otvoreno i predstavništvo Saveznog komiteta.
Krajem 1999. godine UNMIK je uspostavio Zajedničku privremenu administrativnu strukturu (ZPAS), a potom je 15. maja 2001. godine proglasio Ustavni okvir za privremenu samoupravu. Tim dokumentom su na području Kosova i Metohije uspostavljene privremene institucije samouprave (PIS).
Odlukom UNMIK-a od 4. oktobra 2007. godine doneta je Uredba o izmenama i dopunama Ustavnog okvira za privremenu samoupravu, koja se odnosila na prava manjinskih zajedica.[3]
Poslanici albanske narodnosti u Skupštini (PIS) jednostrano su 17. februara 2008. godine proglasili nezavisnost "Republike Kosovo",[a] a potom je 15. juna iste godine usvojen i Ustav Republike Kosovo, čime je albanska strana prestala da primenjuje prvobitni Ustavni okvir iz 2001. godine.
Odredbe Ustavnog okvira uredi
Ustavnim okvirom za privremenu samoupravu propisano je osnivanje privremenih institucija samouprave:
- Predsednik Kosova (jedini organ PIS u čijem se zvaničnom nazivu pominje Kosovo);
- Skupština, koju bi činilo 120 poslanika, od kojih je 10 mandata bilo namenjeno za Srbe i 10 za druge etničke manjine;
- Vlada, sa predsednikom Vlade koga imenuje Predsednik i odobrava Skupština;
- Sudovi, odnosno pravosudni sistem čiji sastav imenuje šef UNMIK-a sa liste koju je usvojila Skupština nakon što je predloži Sudski i Tužilački savet.
Sprovođenje uredi
Na osnovu Ustavnog okvira iz 2001. godine održana su tri izborna ciklusa za privremene institucije samouprave:
Vidi još uredi
Napomene uredi
- ^ Republika Kosovo (alb. Republika e Kosovës) jednostrano je proglašena država na teritoriji Republike Srbije, protivno Ustavu Srbije i Rezoluciji 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija. Prema Rezoluciji 1244, cela teritorija Kosova i Metohije, pravno gledano, nalazi se u sastavu Srbije dok ne bude postignuto konačno rešenje. Srbija ne priznaje jednostrano otcepljenje, po međunarodnom pravu, njene teritorije, preciznije autonomne pokrajine pod privremenom upravom Ujedinjenih nacija (UNMIK). Vlada sa sedištem u Prištini ima defakto vlast nad većinom teritorije, dok pojedine strukture Srbije funkcionišu na severu i u srpskim enklavama.
Reference uredi
Literatura uredi
- Bataković, Dušan T. (2008). „Srpska zajednica na Kosovu i Metohiji 1999-2005: Od konstitutivnog naroda do nametnute minorizacije”. Položaj nacionalnih manjina u Srbiji. Beograd: SANU. str. 227—243.
- Bataković, Dušan T. (2014). A Turbulent Decade: The Serbs in Post-1999 Kosovo: Destruction of Cultural Heritage, Ethnic Cleansing, and Marginalization (1999-2009). Paris: Dialogue.
- Bataković, Dušan T. (2015). „The Serbs of Kosovo and Metohija 1999-2007: Surviving in Ghetto-like Enclaves”. The Christian Heritage of Kosovo and Metohija: the Historical and Spiritual Heartland of the Serbian People. Los Angeles: Sebastian Press. str. 935—945.