Fridrih Racel
Fridrih Racel (nem. Friedrich Ratzel; Karlsrue, 30. avgust 1844 — Amerland, 9. avgust 1904) bio je nemački geograf i etnograf, začetnik antropogeografije, poznat po terminu Lebensraum (životni prostor), koji je uveo u geografsku nauku.
| Fridrih Racel | |
|---|---|
.jpg) Fridrih Racel | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 30. avgust 1844. |
| Mesto rođenja | Karlsrue, Veliko vojvodstvo Baden |
| Datum smrti | 9. avgust 1904. (59 god.) |
| Mesto smrti | Amerland, Nemačka |
| Obrazovanje | Univerzitet u Hajdelbergu |
Biografija uredi
Rodio se u Karlsrueu, u istorijskoj oblasti Baden. Osnovnu školu je završio u rodnom gradu, da bi u 15 godini otpočeo školovanje za apotekara. Studije klasične književnosti pohađao je u Švajcarskoj u mestu Rapersvil. Ubrzo je započeo studije zoologije na Hajdelbergu i Jeni, da bi diplomirao 1868. godine.
Posle završenog školovanja, Racel se posvetio putovanjima po Mediteranu, Severnoj i Srednjoj Americi. Tom prilikom obišao je brojne velike gradove, poput Njujorka, Vašingtona, San Franciska i drugih, baveći se poučavanjem kulturne geografije pomenutih predela. Po povratku sa putovanja, posvetio se predavanju geografije u Tehničkoj školi u Minhenu, da bi uskoro prešao u Lajpcig.
Racel se smatra osnivačem antropogeografije, naročito zbog dvotomnog dela Anthropogeographie, iz 1882. i 1891. godine. Velike zasluge ima i na polju političke geografije, zahvaljujući delu Politische Geographie iz 1897. godine. Značajan uticaj na njegov rad ostavili su Čarls Darvin i Karl Riter. Racel je umro u 60 godini života u Amerlandu.
Teorija životnog prostora uredi
Prema Racelu, ljudsko društvo je samo jedno od životinjskih carstava, a najveći značaj se daje prostoru, u kome oni bivstvuju. Taj prostor nazvao je Lebensraum. Lebensraum na ljude utiče četvrorostruko — deluje na telo i duh, inspiriše širenje naroda, jača njihove karakterne osobine i deluje na unutrašnjost organizma svakog pojedinca. Svaki prostor mora zadovoljiti tri osnovne potrebe — hranu, stanište i mogućnost razmnožavanja. Racel tvrdi da se borba za životni prostor svodi na tipičnu borbu za opstanak. Njegova teorija zloupotrebljena je u kasnijem periodu, u nacističkoj tezi o uzvišenoj rasi i predstavlja osnovu nacizma.
Dela uredi
Vidi još uredi
Spoljašnje veze uredi
Literatura uredi
- Grčić, M. (1999): Politička geografija, Geografski fakultet, Beograd