Holden Roberto
Holden Alvaro Roberto (port. Holden Álvaro Roberto; Mbanza Kongo, 12. januar 1923 — Luanda, 2. avgust 2007) bio je angolski političar, revolucionar, jedan od zapovednika u Angolskom ratu za nezavisnost i vođa Nacionalnog oslobodilačkog fronta Angole od njegovog osnivanja do svoje smrti.
| Holden Roberto | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||||
| Datum rođenja | 12. januar 1923. | ||||||||||||
| Mesto rođenja | Mbanza Kongo, Portugalska Angola | ||||||||||||
| Datum smrti | 2. avgust 2007. (84 god.) | ||||||||||||
| Mesto smrti | Luanda, Angola | ||||||||||||
| Politička karijera | |||||||||||||
| Politička stranka | Nacionalni oslobodilački front Angole | ||||||||||||
| |||||||||||||
Biografija uredi
Rođen je u porodici potomaka plemstva iz bivšeg Kraljevstva Kongo.[1] Porodica mu se preselila u Belgijski Kongo 1925, gde se Holden obrazovao i kasnije radio u belgijskoj kolonijalnoj vladi.
On i Baros Nekaka osnovali su 1956. Uniju naroda Angole (preteča Nacionalnog oslobodilačkog fronta Angole). Bio je predstavnik Angole na Sveafričkom narodnom kongresu Gane 1958, kada se upoznao s kasnijim afričkim vođama Patrisom Lumumbom i Kenetom Kaundom.
Finansijski potpomognut od Ujedinjenih nacija, Roberto je 15. marta 1961. pokrenuo oružani ustanak protiv portugalske kolonijalne vlasti u Angoli.[2] Njegovi borci prvobitno su primali pomoć samo od SAD-a, a kasnije su ih finansirali i kongoanski vođa Mobutu i Izrael od 1963. do 1969. godine.[3][4] FNLA je uglavnom primala pomoć od Zapada, jer se ideološki temeljila na nacionalizmu i antikomunizmu, nasuprot marksističkog MPLA.
Žonas Savimbi se 1964. izdvojio iz FNLA i osnovao novi oslobodilački pokret, UNITA. Nakon završetka rata za nezavisnost 1974, kao najjači pokret ispoljio se MPLA. Zahvaljujući pomoći kubanskih vojnika MPLA je vojno uništila FNLA-u 1975,[5][6] a njeni preostali borci se povukli u Zair.[3] UNITA je ostala jaka i pokrenula rat protiv vlade u Luandi. Kada je 1991. dogovoren mirovni sporazum, Robertu je dozvoljeno da se vrati u Angolu. Kandidovao se na predsedničkim izborima, ali je osvojio samo 2,1% glasova.
Umro je 2. avgusta 2007. u svom domu u Luandi.[7][8][9] Priređena mu je državna sahrana.[10]
Izvori uredi
- ^ Lamb 1987, str. 178.
- ^ Hamann 2001, str. 13
- ^ a b James 2004, str. 141–142
- ^ Figueiredo 1961, str. 130
- ^ Young & Turner 1985, str. 254
- ^ „Involvement in the Angolan Civil War, Zaire: A Country Study”. United States Library of Congress.
- ^ „FNLA's Historic Leader Dies”. Angola Press. 2007. Arhivirano iz originala 29. 09. 2007. g. Pristupljeno 12. 6. 2013.
- ^ France-Presse, Agence (4. 8. 2007). „Holden Roberto Dies at 84; Fought to Free Angola From Portuguese Rule”. New York Times. Pristupljeno 12. 6. 2013.
- ^ „Angolan independence leader Holden Roberto dies”. CNN. 3. 8. 2007. Pristupljeno 12. 6. 2013.
- ^ „Angola: Head of State Condoles With Death of FNLA Historic Leader”. allAfrica.com. 2007. Pristupljeno 12. 6. 2013.
Literatura uredi
- Young, Crawford; Turner, Thomas (1985). The Rise and Decline of the Zairian State. University of Wisconsin Press.
- James, W. Martin (2004). Historical Dictionary of Angola. str. 141-142.
- Beit-Hallahmi, Benjamin (1988). The Israeli Connection: Whom Israel Arms and Why. str. 64.
- Figueiredo, António de (1961). Portugal and Its Empire: The Truth. str. 130.
- Lamb, David (1987). The Africans. str. 178.
- Hamann, Hilton (2001). Days of the Generals. str. 13.
