Honorije
Flavije Honorije (9. septembar 384 — 15. avgust 423) je bio rimski car od 393. do 395. godine, a zatim car Zapadnog rimskog carstva sve do svoje smrti. Bio je mlađi sin Teodosija Velikog i njegove prve žene Elije Flacije, rođen u Konstantinopolju[1] i brat Arkadija, cara na Istoku. Tokom Honorijeve vladavine, Zapadno rimsko carstvo je osetno slabilo, a u času njegove smrti bilo je na ivici propasti.
| Flavije Honorije | |
|---|---|
_obverse.jpg) | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Flavije Honorije Avgust |
| Datum rođenja | 9. septembar 384. |
| Mesto rođenja | Konstantinopolj, |
| Datum smrti | 15. avgust 423. (38 god.) (38 god.) |
| Mesto smrti | Ravena, Italija, |
| Porodica | |
| Supružnik | Marija Termantija |
| Roditelji | Teodosije I Elija Flacila |
| Dinastija | Teodosijeva dinastija |
| car zapadno rimskog carstva | |
| Period | 23. januar 393. (kao savladar sa Teodosijem I); 17. januar 395. (kao car na zapadu) — 15. avgust 423. |
| Prethodnik | Teodosije I |
| Naslednik | Jovan i Valentinijan III (na zapadu) |
Biografija uredi
Honorije je postao konzul kada je imao samo dve godine. Za cara i savladara svog oca je proglašen 23. januara 393. godine.[2] Kada je Teodosije umro, januara 395, Honorije i Arkadije su podelili Carstvo: Honorije je postao car Zapadnog rimskog carstva sa samo deset godina.[3] U prvim godinama svoje vlade, Honorije je zavisio u mnogočemu od svog glavnog vojskovođe Vandala Stilihona. Da bi naglasio svoje veze sa mladim carem, Stilihon ga je ubedio da se oženi njegovom ćerkom.[4] U početku Honorije je živeo u Milanu, ali kada su Vizigoti upali u Italiju 402. godine, Honorije je svoje prestonicu preneo u Ravenu, koja je bila bolje zaštićena.[5]
Honorije se susretao sa mnogim opasnostima: varvarskim upadima, kao i sa ustancima raznih uzurpatora. Ustanak kojeg je predvodio Gildon buknuo je u provinciji Africi i trajao je od 397. do 398. godine. Varvari su prvi put napali Italiju 401, a drugi put 405. godine, ali je Stilihon uspeo da ih porazi 406. godine. U Britaniji je situacija bila još teža: uzurpator Marko i njegovi naslednici napadali su Galiju iz Britanije. Svevi, Alani i Vandali su iz Galije poslednjih dana 406. godine krenuli za Španiju. Tamo su se i učvrstili. Rimsku odbranu je oslabilo to što je Honorije ubio Stilihona 408. godine. Verovatno je u pitanju bila dvorska intriga protiv ovog varvarskog zapovednika, koji je inače bio Arijanac.
Godine 409. došlo je do pokušaja uzurpacije Priska Atala, senatora koga je podržavao vizigotski kralj Alarik I. Iste godine su se pobunili i vojskovođe iz Hispanije, Gerontije i Maksim. Honorije je pokušao opet pregovore sa Alarikom, ali su se završili bezuspešno. Alarik I je svrgnuo Atala i upao u Italiju 410. i opljačkao Rim. Gerontije je zatim proglasio Maksima za cara u Hispaniji, ali je Honorije na kraju uspeo da uguši ove ustanke 411. godine.
U Galiji je ustanak podigao Jovin, koji je zadobio podršku Alana, Burgunda i Gala. Jovin je pokušao da pregovara sa Gotima koji su 412. napali, ali bezuspešno, tako da je gotski kralj Ataulf prešao na Honorijevu stranu. Time je Honorije uspeo da se izbori sa Jovinom 413. godine. Iduće, 414. Ataulf je proglasio za cara Priska Atala, ali je zatim morao da pobegne u Hispaniju. To je bio i kraj ustanka Priska Atala, koji bez pomoći Vizigota, nije ništa sam mogao da uradi. U severoistočnom delu Galije, Franci su uspostavili svoj uticaj, dok su se u Vizigoti utvrdili u severozapadnom delu.
U periodu između 420. i 422. godine neki Maksim (možda onaj isti koji je još 409. podigao ustanak) je zadobio i izgubio vlast u Hispaniji. Honorije je bio prinuđen da prihvati da njegov savladar bude Konstancije, 421. godine. On se inače oženio Honorijevom sestrom Galom Placidijom. Posle Honorijeve smrti, Konstancije III je ostao jedini car (422. godine).
Honorije nije iza sebe ostavio naslednika. Tada je car Istoka Teodosije II pomogao dolazak na presto Honorijevog sestrića Valentinijana III, sina Gale Placidije i Konstancija III.
Reference uredi
- ^ McEvoy 2013, str. 137.
- ^ Williams, Stephen; Friell, Gerard (1994). Theodosius: The Empire at Bay. Yale University Press. str. 129. ISBN 9780300074475.
- ^ Blockley 2003, str. 113.
- ^ McEvoy 2013, str. 141.
- ^ Bury 1889, str. 110
Literatura uredi
- Williams, Stephen; Friell, Gerard (1994). Theodosius: The Empire at Bay. Yale University Press. str. 129. ISBN 9780300074475.
- Birley, Anthony Richard (2005). The Roman Government of Britain. Oxford University Press.
- Blockley, R.C. (2003). „The dynasty of Theodosius”. Ur.: Garnsey, Peter; Cameron, Averil. The Cambridge Ancient History. XIII: The Late Empire, A.D. 337-425. Cambridge University Press.
- Doyle, Chris. Honorius: The Fight for the Roman West AD 395-423. Roman Imperial Biographies. Routledge. (2018)
- Doyle, Christopher. The Endgame of Treason: Suppressing Rebellion and Usurpation in the Late Roman Empire AD 397‑411. (2014) National University of Ireland Galway. Unpublished doctoral thesis. https://aran.library.nuigalway.ie/handle/10379/4631
- Elton, Hugh (2018). The Roman Empire in Late Antiquity: A Political and Military History. Cambridge University Press.
- Kovács, Tamás (2020). „410: Honorius, his rooster, and the eunuch (Procop. Vand. 1.2.25–26)”. Graeco-Latina Brunensia. 2 (2020): 131—48. S2CID 231839324. doi:10.5817/GLB2020-2-10..
- Mathisen, Ralph, "Honorius (395–423 A.D.)", De Imperatoribus Romanis
- McEvoy, Meaghan A. (2010). „Rome and the transformation of the imperial office in the late fourth - mid-fifth centuries A.D.”. Papers of the British School at Rome. 78: 151—192. S2CID 193212492. doi:10.1017/S0068246200000854.
- McEvoy, Meaghan A. (2013). Child Emperor Rule in the Late Roman West, A.D. 367-455. Oxford Classical Monographs. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-966481-8.
- McEvoy, Meaghan A. (2013). 'The mausoleum of Honorius: late Roman imperial Christianity and the city of Rome in the fifth century', in Rosamond McKitterick, John Osbourne, Carol M. Richards, Joanna Story (eds.), Old St Peter's, Rome, Cambridge: Cambridge University Press: 119–136.
- Jones, Arnold Hugh Martin; Martindale, J. R.; Morris, John, ur. (1971). „Fl. Honorius 3”. Prosopography of the Later Roman Empire. I, AD 260–395. ISBN 9780521072335.
- Bury, John Bagnell (1889). A History of the Later Roman Empire from Arcadius to Irene (395 A.D. to 800 A.D.). Macmillan Publishers.
- Gibbon. Edward Decline & Fall of the Roman Empire (1888)Šablon:Full citation needed
Spoljašnje veze uredi
