Crep Vukoslavić
Crep Vukoslavić (Črep) je bio srpski vlastelin iz druge polovine XIV veka koji je imao pogranični (krajiški) posed oko utvrđenja Petrus, kod današnjeg Paraćina.
| Crep Vukoslavić | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Mesto rođenja | , Srpsko carstvo |
| Datum smrti | posle 1381. |
| Porodica | |
| Deca | Venedikt Crepović |
| Roditelji | župan Vukoslav |
| Vojna karijera | |
| Vojska |  Moravska Srbija |
| Čin | vojvoda, vlastelin krajišnik |
| Učešće u ratovima | Bitka na Dubravnici |
Istorijski podaci uredi
Njegov otac, župan Vukoslav, dobio je tu oblast koja je kontrolisala vezu Pomoravlja (Ćuprije i Paraćina) sa dolinom Timoka preko Čestobrodice od cara Dušana (kralj 1331—1346, car 1346—1355). Početkom svoje vladavine, tokom sedme decenije XIV veka, on je sa bratom Držmanom vodio spor sa manastirom Hilandar o povraćaju crkve Presvete Bogorodice u Lešju sa posedima koje je njihov otac poklonio manastiru 1360. godine. Pošto je posed usled lošeg vođenja i nebrige zapusteo, braća su tražila da im se on vrati. Knez Lazar (1371—1389), čiji je Crep bio vazal, presudio je u njihovu korist, ali se spor nastavio i okončao tek 1411. godine. Tada je Lazarev sin Stefan (knez 1389—1402, despot 1402—1427) na državnom saboru u Jagodini dodelio Hilandaru druge posede umesto tih, koje je vratio Crepovom sinu Venediktu Crepoviću.[1]
Bitka na Dubravnici uredi
Kao krajiški vlastelin, Crep je 25. decembra 1380/1381. godine sa svojim susedom Vitomirom, potukao Osmanlije na reci Dubravnici kod Paraćina. Iako je u pitanju verovatno bio samo jači osmanski pljačkaški odred, bitka na Dubravnici predstavlja prvi veći sukob Srba sa Osmanlijama nakon Maričke bitke 1371. godine.[2] Njegovo učešće u kasnijim okršajima (kod Pločnika i na Kosovu), se ne pominje u istorijskim izvorima.
Porodica uredi
Pored oca Vukoslava i brata Držmana, koji se kasnije zamonašio pod imenom Dionisije, poznato je da je Crep imao sina poznatog pod monaškim imenom Venedikt (kir Venedikt Crepović) koji je imao ćerku, monahinju Anisiju umrlu 1426/1427. godine.[1]
Zadužbina uredi
Crep je najverovatnije podigao manastir Sisojevac, a među njegovim prilozima se pominju darovi svetogorskim manastirima Lavre svetog Atanasija i Velikoj Lavri, kojoj je 1375/1376. godine poklonio sela Mutnicu Gornju, Petru Gornju i trg Parakinov Bord (današnji Paraćin).[1]
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ a b v Božanić, Snežana (2008). GODIŠNjAK FILOZOFSKOG FAKULTETA U NOVOM SADU KNjIGA XXXIII-1, Krajišta i vlasti u srpskoj srednjovekovnoj državi (PDF). Novi Sad: Filozofski fakultet. str. 5—8.
- ^ Nikola Gažević, Vojna enciklopedija 9, Vojnoizdavački zavod, Beograd (1975), str. 41-43
Literatura uredi
- Šuica, Marko (2000). Nemirno doba srpskog srednjeg veka. Beograd. ISBN 86-355-0452-6.
- Ćirković, Sima (1995). Srbi u srednjem veku. Beograd: Idea.
- Ćirković, Sima (2004). Srbi među evropskim narodima. Beograd: Equilibrium.
