Crkva Svetog Arhanđela u Stalaću
Crkva Svetog Arhanđela u Stalaću, naseljenom mestu na teritoriji opštine Ćićevac, podignuta je tokom turske okupacije, moguće u 17. veku. Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja.
| Crkva Svetog Arhanđela u Stalaću | |
|---|---|
| Opšte informacije | |
| Mesto | Stalać |
| Opština | Ćićevac |
| Vreme nastanka | 16-17. vek |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
| www | |
Položaj i izgled uredi
Crkva posvećena Svetim arhanđelima Mihailu i Gavrilu udaljena je oko dva kilometra od središta Stalaća. Izgrađena je na zaravni u blizini potoka čije povremene bujice ugrožavaju hram.
Osnova joj je u obliku trikonhosa prostrane polukružne apside, sa plićim bočnim konhama i jednovremeno zidanom pripratom. Najverovatnije je bila prekrivena poluobličastim svodom. Loše je zidana mešavinom lomljenog i pritesanog kamena, pri čemu je opeka korišćena za izjednačavanje nivoa redova i pokrivena opekom. Ranije se smatralo, na osnovu njene pripadnosti grupi srednjovekovnih mojsinjskih manastira i crkava, da je sagrađena u vreme despota Stefana Lazarevića. Ipak prema arheološkim istraživanjima vreme postojanja je vezana za 17. vek. To se može zaključiti na osnovu malobrojnih grobova otkrivenih oko bogomolje i ostave zlatnog novca iz 17. veka, takođe otkrivene su neobično raspoređene stope stubova koji su bili podignuti oko crkve, među kojima neke neposredno uz fasadu, a protumačene su kao nosioci trema koji je štitio oslikane fasade. Živopis je sačuvan u fragmentima.
Konzervatorsko-restauratorski radovi obavljeni su 1979. godine.
Vidi još uredi
Reference uredi
Spoljašnje veze uredi
- „Crkva Sv. Arhanđela — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
- Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd
- Lista spomenika
Napomena: Sadržaj ovog članka je jednim delom ili u celosti preuzet sa http://www.sanu.ac.rs. Nosilac autorskih prava nad materijalom je dao dozvolu da se isti objavi pod slobodnom licencom. Dokaz o tome se nalazi na OTRS sistemu, a broj tiketa sa konkretnom dozvolom je 2009072410055859.
